Кога пред само неколку дена се појавија вести дека кинескиот DeepSeek-V3 им нанел сериозен удар на американските гиганти со вештачка интелигенција, малкумина очекуваа толку брз одговор од самата Кина. 

Но, Alibaba не губеше време – тукушто го лансираше Qwen 2.5-Max, модел кој, според сопствените тврдења, ги надминува не само DeepSeek-V3, туку и GPT-4o и Metin Llama-3.1-405B на OpenAI. 

Овој потег го потврдува она што беше сè појасно: Кина не само што го фаќа чекорот, туку почнува да ја надминува американската доминација во вештачката интелигенција. DeepSeek не е „случајност“, туку се потврдува како ново кинеско правило.

Уште поинтересно, тајмингот на лансирањето - на првиот ден од кинеската Нова година - сугерира колку е безмилосна конкуренцијата во Кина. 

DeepSeek ја потресе индустријата со својот метеорски подем, принудувајќи ги не само американските компании, туку и домашните конкуренти да го забрзаат сопствениот развој. 

Сега Alibaba ја презема иницијативата, а клучните прашања стануваат: дали американската конкуренција веќе е оставена премногу зад себе? Дали Западот наскоро ќе користи кинески модели со вештачка интелигенција, бидејќи веќе ги користи нивните паметни телефони? И дали Вашингтон воопшто може да го запре овој тренд?

Сето ова укажува на тектонски промени во глобалната технолошка рамнотежа - и потенцијалниот нов бран на геополитички тензии што несомнено ќе резултира (само запомнете колку интензивно имаше обиди за забрана на производите на Huawei во Европа).

Alibaba го претстави Qwen 2.5-Max – подобар од DeepSeek-V3?

Ретко е во индустријата за вештачка интелигенција еден модел да ја засени конкуренцијата речиси преку ноќ, но токму тоа се случи со DeepSeek-V3. 

Но, само неколку дена подоцна, Alibaba го лансираше Qwen 2.5-Max, модел кој, според внатрешните тестови, ги надминува не само DeepSeek-V3, туку и GPT-4o и Llama-3.1-405B.

Клучната предност на Qwen 2.5-Max лежи во неговата оптимизација за попрецизно разбирање и генерирање на сложени текстови, што го прави да се истакнува во области како што се академско пишување, кодирање и анализа на податоци. Исто така, има подобри резултати на репер тестовите како што се Arena-Hard, LiveBench и MMLU-Pro, што укажува дека може да ја надмине конкуренцијата во широк опсег на задачи.

Друг важен фактор е поврзувањето со инфраструктурата на Alibaba Cloud, што овозможува поевтин и поефикасен пристап кон моделот во споредба со американските решенија кои се потпираат на скапите Nvidia AI чипови. 

Оваа технолошка и економска предност го прави Qwen 2.5-Max не само помоќно, туку и потенцијално поекономично решение за пошироки апликации, вклучувајќи претпријатија и истражувачки институции.

Она што е особено значајно е фактот дека Alibaba го искористи притисокот што го создаде DeepSeek во индустријата и го лансираше својот модел во време кога целиот сектор сè уште се прилагодува на новата ситуација. Наместо да остане во сенката на новиот гигант со вештачка интелигенција, Alibaba реши да возврати веднаш – и тоа агресивно.

Американската конкуренција во шок – дали OpenAI и Meta можат да се опорават?

Доаѓањето на DeepSeek-V3 веќе сериозно ја разниша довербата во американската доминација во индустријата за вештачка интелигенција, но лансирањето на Qwen 2.5-Max дополнително го продлабочува тој предизвик. 

Додека американските компании како OpenAI и Meta претходно беа уверени дека нивните модели ќе останат водечки со години, проширувањето на Кина во последните недели ги стави во дефанзива.

Најголемиот проблем за OpenAI и Meta не е само тоа што кинеските модели станаа моќни, туку што се значително поевтини. 

DeepSeek веќе предизвика војна за цените на вештачката интелигенција, а сега Alibaba, со своите моќни решенија за cloud, дополнително го намалува прагот на достапност. 

Ако трендот продолжи, американските компании ќе мора или драстично да ги намалат цените - што би ги поткопало нивните деловни модели - или да понудат значителни технолошки подобрувања кои можеби не се подготвени во овој момент.

Исто така, додека OpenAI и Meta сè уште зависат од поскапите чипови на Nvidia, кинеските компании&nbsp;се повеќе наоѓаат начини да извлечат максимални перформанси од помалку напредната, но поефикасна инфраструктура. 

DeepSeek веќе докажа дека е можно да се создаде конкурентен модел со вештачка интелигенција со помал буџет и постар хардвер, а Alibaba сега потврдува дека овој тренд не е случајност.

Ова го покренува клучното прашање: дали американската индустрија за вештачка интелигенција може да го следи темпото на кинеските иновации или ќе биде принудена да побара помош од владата во форма на субвенции и регулативи? 

И што ќе каже Трамп, кој инаку се грози кон владините субвенции, за сето ова? 

Затоа што ако нешто не се промени, OpenAI, Meta и Microsoft наскоро би можеле да се соочат со губење на глобалната доминација - и тоа не само поради технолошкиот напредок, туку и поради економската реалност.

Внатрешна кинеска војна со вештачка интелигенција: Alibaba VS DeepSeek vs. Tencent VS Baidu

Додека светот гледа како кинеските модели со вештачка интелигенција ги надминуваат американските конкуренти, друга, подеднакво интензивна битка се одвива во Кина - војна меѓу домашните технолошки гиганти. 

Alibaba, DeepSeek, Tencent и Baidu се натпреваруваат за доминација на кинескиот пазар за вештачка интелигенција, а последните настани покажуваат дека ова ривалство станува се пожестоко.

DeepSeek се појави како неочекувана закана за големите играчи. Нејзината иновативна технологија, во комбинација со неверојатно ниските трошоци, веќе предизвика пад на цените на услугите за вештачка интелигенција во Кина. 

Alibaba јасно ја сфати сериозноста на ситуацијата и одговори со брзо лансирање на Qwen 2.5-Max, додека Tencent и Baidu исто така го забрзаа развојот на нивните сопствени модели.

Сцената со вештачка интелигенција во Кина сега наликува на еден вид технолошки Див Запад, каде компаниите брзаат во трка за обезбедување на приматот во индустријата што може да ја одреди иднината на дигиталната економија. 

Baidu, кој беше првиот што воведе алтернатива ChatGPT во Кина, сега се бори да остане релевантен, додека Tencent, со своето богатство на податоци од индустријата за игри, развива вештачка интелигенција насочена кон интерактивна и забавна содржина.

Иако може да се претпостави дека државата ќе интервенира за да го стабилизира пазарот, досега немаше знаци дека Пекинг сака да фаворизира еден играч на сметка на други. Наместо тоа, се поттикнува конкуренцијата, бидејќи води до побрз развој и глобална доминација на кинеската сцена со вештачка интелигенција. 

Но, останува прашањето – дали пазарот може да го одржи ова темпо или притисокот и падот на цените ќе доведат до првите сериозни губитници?

Државна поддршка и стратегија: дали Кина ги поддржува сите или само избраните?

Додека американската индустрија за вештачка интелигенција со години смета на приватен капитал и партнерства со технолошките гиганти, Кина води сосема поинаква стратегија - државата игра клучна улога во развојот на вештачката интелигенција. 

Но, дали Пекинг ги поддржува сите компании за вештачка интелигенција подеднакво или селективно фаворизира одредени играчи?

Досегашните настани сугерираат дека Кина охрабрува широка конкуренција, наместо да ги фокусира сите ресурси на една компанија. Alibaba, Tencent, Baidu и DeepSeek добиваат стимулации преку субвенции, пристап до национални инфраструктурни проекти и регулаторна флексибилност, но нема јасен знак дека државата се залага за само еден победник. 

Напротив, различни играчи таргетираат различни сектори - Alibaba доминира на пазарот на cloud, Tencent се фокусира на интерактивни апликации за вештачка интелигенција, Baidu на пребарувачи и автономни возила, додека DeepSeek носи радикално нови методи за развој на модели.

Сепак, државата не дозволува целосен хаос - јасно е дека малите стартапи без стратешко значење тешко можат да добијат сериозна поддршка (иако DeepSeek делумно го побива ова), додека гигантите како Alibaba и Tencent се потпираат на државни проекти и интеграција на вештачката интелигенција во економските планови на пошироката Кина. 

Пекинг исто така ја користи индустријата за вештачка интелигенција како алатка за геополитичка конкуренција, барајќи да создаде автономен технолошки екосистем кој не зависи од Западот.

Оваа стратегија веќе дава резултати – за разлика од американските компании кои се зависни од приватни инвеститори и пазарни циклуси, кинеските компании имаат стабилна државна поддршка, што им овозможува да имаат долгорочна визија за развој без страв од краткорочни загуби. 

Ова може да биде клучна предност што ќе ја направи Кина доминантна сила во индустријата за вештачка интелигенција на долг рок.

Дали Западот ќе ја прифати кинеската вештачка интелигенција како што ги прифати Xiaomi и Huawei?

Западните корисници веќе неколку пати покажаа дека не се имуни на кинеската технологија. 

Xiaomi и Huawei брзо станаа мејнстрим брендови од нивните првични позиции како „евтини алтернативи“, а нивните телефони и други уреди сега се присутни низ целиот свет. Но, дали може истото да се случи со кинеските модели со вештачка интелигенција како Qwen 2.5-Max или DeepSeek-V3?

Раните знаци сугерираат дека одговорот може да биде позитивен. 

Кинеските модели со вештачка интелигенција стануваат побрзи, поевтини и поконкурентни, а доколку трендот продолжи, тие би можеле да го освојат глобалниот пазар не само преку директни корисници, туку и преку интеграција во различни дигитални платформи. 

Доколку компаниите кои користат вештачка интелигенција сакаат да ги намалат трошоците, кинеските модели би можеле да станат логичен избор за нив.

Веќе го спомнавме ова неколку пати, но треба да се повторува бидејќи тоа е клучен детал - клучниот фактор е силата на Кина во хардверот. 

Додека OpenAI зависи од скапите чипови на Nvidia, Кина развива вештачка интелигенција која работи на помалку моќен, но поефикасен хардвер. Доколку овие модели се покажат како доволно добри за комерцијална употреба, доминацијата на Америка над инфраструктурата за вештачка интелигенција може брзо да пропадне.

Но, постои една клучна разлика помеѓу паметните телефони и вештачката интелигенција - регулаторни и безбедносни ризици. 

Иако е полесно да се продаде мобилен телефон со добар сооднос цена-квалитет, моделите со вештачка интелигенција носат чувствителни прашања за безбедноста на податоците и геополитичкиот надзор. 

Дали западните регулатори ќе им дозволат на компаниите да користат кинески модели на вештачка интелигенција во деловни и истражувачки апликации? Или, како во случајот со Huawei, ќе се појави политички притисок за забавување или дури блокирање на процесот во некои случаи?

Ако пазарот одлучи, кинеската вештачка интелигенција ќе ги најде своите корисници на Запад. Но, прашање е дали ќе им се дозволи да го остварат својот целосен потенцијал или ќе се соочат со пречки надвор од самата технолошка сфера.

Дали САД ќе се обидат да ја забранат кинеската вештачка интелигенција како што се обидуваат со TikTok?

Американската влада веќе покажа дека не е склона да дозволи кинеската технологија непречено да навлезе на западните пазари. Примерот на TikTok совршено ја илустрира оваа позиција - и покрај нејзината глобална популарност, САД со години се обидуваат да го ограничат своето влијание, а моментално дури размислуваат за присилна продажба или целосна забрана на апликацијата. 

Може ли истото сценарио да се случи со кинеските модели со вештачка интелигенција?

Причините за забраната веќе постојат. 

Американските власти би можеле да тврдат дека “кинеските модели со вештачка интелигенција собираат податоци за корисниците, не се во согласност со западните „етички стандарди“ или претставуваат потенцијална закана за националната безбедност. 

Дополнително, имајќи предвид дека кинеската држава активно ги поддржува своите технолошки компании, Вашингтон може да тврди дека Пекинг користи вештачка интелигенција како геополитичко оружје.

Но, проблемот за САД е што не можат едноставно да ја забранат кинеската вештачка интелигенција без последици. 

За разлика од социјалните мрежи, моделите со вештачка интелигенција може да се интегрираат во различни дигитални производи и платформи, така што нивното ограничување би барало обемни регулаторни мерки кои би можеле да го забават нивниот сопствен технолошки напредок. 

Дополнително, ако кинеската вештачка интелигенција се покаже како поевтино и подобро решение, постои реална можност многу компании и стартапи сè уште да го користат - дури и ако тоа е официјално обесхрабрено.

Прашањето за забрана на кинеската вештачка интелигенција затоа не е само техничко, туку и политичко. 

Ако Кина продолжи да се развива со ова темпо, САД ќе треба да изберат помеѓу обидот да ја запрат конкуренцијата со санкции - или прифаќање на нова реалност во која повеќе нема да доминира во секторот на вештачката интелигенција.

Можете да го пробате <a href="https://huggingface.co/spaces/Qwen/Qwen2.5-Max-Demo">Qween овде.</a>

Може да го пробате <a href="https://chat.deepseek.com/">DeepSeek овде </a>(потребна е регистрација).

(Vecer.mk <a href="https://www.advance.hr/tekst/revolucija-za-revolucijom-kineski-ai-u-naletu-tek-sto-smo-predstavili-deepseek-stigao-je-alibabin-qwen-je-li-americka-dominacija-zavrsena/">VIA)</a>

Револуција по револуција: Кинеската вештачка интелигенција во налет - само што го престави DeepSeek, пристигна и Qwen на Aliba