Извештајот ја нагласува зголемената зависност на Иран на технологијата за следење и казнување на жените кои не се придржуваат до задолжителниот кодекс на облекување, објави Си-Ен-Ен.
Клучна алатка во оваа репресија е мобилната апликација „Назер“, алатка поддржана од владата која им овозможува на граѓаните и полицијата да пријавуваат жени за наводни прекршувања.
Инспекторите кои спроведоа двегодишна мисија за проверка на фактите го обвинуваат Иран за систематско кршење на човековите права и злосторства против човештвото во неговата репресија на несогласувањето, особено жените и девојчињата.
#AMAY| Iran is using drones and apps to catch women who aren’t wearing hijabs, says UN reporthttps://t.co/8H0j7u3rYd pic.twitter.com/efI9Pqwr13
— Egypt Independent (@EgyIndependent) March 16, 2025
Според извештајот, мобилната апликација „Назер“ им овозможува на корисниците да го внесат бројот на регистарската табличка, локацијата и времето кога е забележана жена без хиџаб во возило. Апликацијата потоа го „означува“ возилото онлајн и ја алармира полицијата.
Апликацијата, исто така, „испраќа текстуална порака во реално време до регистрираниот сопственик на возилото, предупредувајќи го дека е идентификувано прекршување на законите за задолжителна хиџаб и дека возилото ќе биде одземено доколку се игнорираат предупредувањата“, се вели во извештајот.
Апликацијата, која е достапна преку официјалната веб-страница на иранската полиција (FARAJA), била проширена во септември 2024 година за да ги таргетира и жените во амбулантни возила, такси и јавен превоз.
Властите, исто така, распоредија „воздушни беспилотни летала“ во главниот град Техеран и јужните делови на Иран за да ги надгледуваат јавните простори и „да го следат јавното почитување на хиџабот“, велат истражувачите. Дополнително, нов софтвер за препознавање лице наводно бил инсталиран на почетокот на 2024 година на влезот на Универзитетот Амиркабир во Техеран за да се следи усогласеноста со правилата за хиџаб кај студентките.
Си-Ен-Ен ја контактирале иранската амбасада во Лондон за коментар. Иако привремено бил суспендиран во декември 2024 година по внатрешна дебата, нацрт-законот „Хиџаб и целомудрие“ продолжува да претставува сериозна закана за жените и девојките во земјата.
Доколку биде усвоен, законот ќе предвиди казни до 10 години затвор и парични казни од 12.000 долари за непочитување на правилата, се вели во извештајот. Според членот 286 од иранскиот исламски кривичен законик, жените може да бидат осудени на „смртна казна“ доколку бидат обвинети за „корупција на земјата“.
Законот, исто така, ќе ги прошири овластувањата на иранските безбедносни сили и ќе ја зголеми употребата на технологија и надзор, се додава во извештајот.
Во протестите против законот за задолжителен хиџаб и политичките и социјалните проблеми, по смртта на 22-годишната Махса Амини во притвор на полицијата за морал во септември 2022 година, Обединетите нации соопштија дека стотици луѓе биле убиени.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
