На десната страна на реката Вардар се наоѓало Дебар маало. Тоа е пример на маало населено од прогонети Македонци од делови на Западна Македонија кои со сила биле раселени и своето ново место на живеење го нарекле според името на етнографскиот предел од каде што дошле.
Местото каде што било лоцирано ова маало било едно од поновите предградија на Скопје. Пред тоа, на ова место постоеле градини и ниви. Првите куќи биле подигнати во 1920 година од страната на Браќата Петар и Андреја Митровиќ и од Јован Поповиќ. Тие потекнувале од Голо Брдо, Дебарско, регион што по 1918 година припаднал на соседна Албанија. Спомнатите дебарчани во 1919 година се населиле во Скопје, каде што купиле плацеви и изградиле куќи на просторот на некогашното Дебар маало. Овој простор сé уште не се сметал за градски, туку спаѓал во атарот на селото Долно Водно. Во 30-тите години на минатиот век, по економската криза, во Дебар маало почнале да се доселуваат и жители од стариот дел на Скопје. Напуштањето на старите реони во Скопје било резултат на тешкиот економски живот. За продадениот имот во стариот град или како што го нарекувале Старо Скопје, можело да се купи нов плац на периферијата за градење куќа и да се подмират долговите на фамилијата и слично.
Од Железничката колонија и Учителската школа, сé до 1920 година, Дебар маало било одделено со празен простор што го населувале доселениците. Дебармаалците биле прочуени ѕидари. Овој занает се пренесувал од генерација на генерација. Ретко некој член од ѕидарска фамилија се занимавал со друг занает. Жените во Дебар маало, освен вршењето на сите женски домашни работи, се занимавале со везење и на тој начин заработувале пари.
Дебар маало главно било населено со сиромашно население, но во него имало и “многу куќи на кат”, односно куќи на побогати семејства. Куќите во ова маало биле градени од тврд материјал и плитар, но со оглед дека биле градени според економските можности на секој доселеник, честопати биле дивоградби и без план. Внатрешното уредување на дебармаалските куќи било полуградско, а во некои фамилии се спиело на под. Имале мебел кој со себе го донеле од старото место на живеење. Мебелот се состоел од кревети, ормани, маси, столови, отомани и слично.
Животот во Дебар маало бил мирен. Самите дебармаалчани биле способни и вредни, а тоа особено се однесувало на Мијаците. Меѓусебните односи биле добри, но сепак со некоја одвоеност. Мијаците се дружеле со Мијаци, скопјани со скопјани, односно меѓу нив имало повеќе разбирање отколку со жителите доселени од другите краишта.
Во Дебар маало имало неколку дуќани од кои се снабдувало населението.
Наброените дуќани, млекари, фурни и слично, служеле за задоволување на секојдневните потреби на дабармаалците, додека со сите други производи се снабдувале од градските пазари и дуќани во чаршијата и во градот. Со ваков начин на живот, жителите од ова маало постепено се вклопувале во градскиот живот.
Дебар Маало урбанистички денес го опфаќа реонот меѓу Партизанска и Илинденска, од Соборна Црква, па се до поранешно "Симпо", вклучувајќи ги и објектите кај Градски парк.
Уништувањето на Дебар Маало започна пред 10 години, кога градоначалник на општина Центар беше Мирослав Грчев. Тој изработи урбанистички план според кој на местото на старите куќи беа предвидени згради. Неговиот план 5 години беше одбиван од тогашното Министерство за урбанизам, но за тоа време во Дебар Маало никнаа над 100 дивоградби. Нив никој не ги уриваше, инвеститорите се наполнија со пари, а денес се легализирани. Корупмираните службеници и алчни бизнисмени го осакатија старото градско јадро и го оштетија градот за милиони евра. Со уништувањето на Дебар Маало започна корупцијата во урбанизмот.
Денес во оваа стара градска населба не се живее. Просторот е задушен од хаотични градби. Зградите ја оштетија проектираната инфраструктура, сообраќајот, квалитетот на живеење.
