Во срцето на планините на северна Ерменија се наоѓа селото Фиолотово ‒ необичен дел во средината на Кавказ, каде што староверниците, познати како Молоканци, живеат речиси два века. Ова село со домаќинства украсени со дрвени резби, жители со сини очи и специфична култура, како да припаѓа на друга димензија.
Во Фиолотово не се пуши, не се пие, не се гледа телевизија, а пцуењето е непознато. Жителите живеат според правилата што ги наследиле од своите предци, верувајќи во едноставен живот и почитувајќи ги традиционалните вредности.
За Молоканците, религиозните обичаи се целосно одвоени од православната црковна хиерархија ‒ тие не признаваат икони, не се крстат, а обредите на крштевање се нарекуваат „кстине“. Нивното име доаѓа од фактот дека консумираат млечни производи за време на постот, што било спротивно на православните правила, поради што царот Николај I ги протерал далеку од православниот свет. Од друга страна, самите Молоканци ќе се навредат од оваа теорија за потеклото на нивното име и ќе ви кажат дека нивното име доаѓа од фразата „духовно млеко“ од Библијата.
Тивка заедница со јасни правила
Денес Фиолотово има 380 домаќинства, околу 1.500 жители и само две главни улици. Членовите на ова старомодно општество, вредни и доблесни, не се познати по наметнувањето на своите производи, туку по нивната воздржана продажба и нежни, речиси етерични лица што личат на портрети од стари слики. Компирите, млекото и специјалната молоканска кисела зелка на продажните тезги го привлекуваат вниманието на минувачите низ цела Ерменија.
Заедницата во Фиолотово строго ги почитува своите обичаи: мажите се бричат само по бракот, жените се облечени во скромни фустани со бели престилки, а фотографирањето се смета за „ѓаволско“.
Познато по кисела зелка
Првите Молоканци се населиле во оваа зафрлена област во 1840 година, протерани од Тамбовската губернија. Се верувало дека, сместени меѓу различните народи на Кавказ, Молоканците ќе се асимилираат, но се случило спротивното ‒ Молоканците создале солидна заедница и ги зачувале руските обичаи. Тие ги напуштиле плодните руски црни шуми и се бореле со суровата почва на Кавказ, а додека го учеле локалното население на занаети, вовеле нови земјоделски техники и самите усвоиле некои локални обичаи.
Фиолотово стана познато како „Мека за кисела зелка“. Секое домаќинство одгледува свое поле со зелка, а молоканската зелка маринирана во дабови буриња со додавање моркови е позната низ целиот регион. Жителите велат дека тајната на нивната зелка лежи во големите количини и посветеноста со која се подготвува.
Во селото владее строга етика и строга хиерархија: сите важни одлуки ги донесува заедницата во консултација со презвитерот, духовниот водач на селото. Во еден период, колективно управуваната фарма (колхоз) во Фиолотово беше меѓу водечките во регионот, а под советскиот режим, Фиолотово стана познато по извозот на кисела зелка низ целиот поранешен СССР.
Живот во хармонија со верата и заедницата
Молоканците отсекогаш биле познати по својот беспрекорен морал. Во Фиолотово, злосторствата се ретки, а доколку се случат, Молоканците претпочитаат да избегнуваат правни спорови бидејќи веруваат дека осудувањето на некого е преголем товар за нивната сопствена душа. Многу семејства сè уште негуваат скромност ‒ околу 50 жители одбиле пензии, верувајќи дека е неприфатливо да примаат пари што не ги заработиле сами.
Фиолотово е уникатен пример за соживот на руската заедница во срцето на Ерменија. Иако младите луѓе денес сè повеќе заминуваат заради образование и работа, Молоканците од Фиолотово остануваат лојални на своите традиции, верувајќи дека Кавказските Планини им даваат чувство на сигурност и припадност. Во овој тивок агол на Крменија, далеку од градските светла и телевизиските антени, животот тече со свое темпо, воден од едноставност и духовни вредности.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
