Првиот впечаток е дека ниту еден чин на руски или украински операции, колку и да е смел или симболичен, не се приближува до конечно решение на оваа војна.
Најочигледен пример е најновиот голем украински напад кој, според достапните информации, погоди стратешки цели длабоко на руска територија.
Без оглед на тоа дали овие успеси се доволно силни за да го променат целокупниот баланс на моќ, нивната симболика резонира: раководството на Украина сака да докаже дека не попуштило и дека ќе продолжи да врши притисок врз Русија - надевајќи се дека ќе го задржи Западот ангажиран во обезбедувањето воена и финансиска помош.
Во исто време, сè појасно е дека Москва нема намера да се повлече или да ги ослабне своите барања во мировните преговори.
Во овој контекст, новите руски услови за прекин на огнот станаа многу построги од претходно, што покажува дека трендот на ескалација продолжува.
Од барањето за неутрален статус на Украина до демилитаризацијата и целосното признавање на сите територии анектирани од Русија, Москва дополнително ја заострува својата позиција и го става Киев пред речиси невозможни избори.
Секоја отстапка од руските барања би значела политичко фијаско за Киев, а веројатно и внатрешни конфликти. Иако преговорите номинално се во тек, нема знаци на вистинска флексибилност од која било страна.
Во исто време, Украина јасно стави до знаење дека не ги прифаќа условите на Русија, кои ги нарекува капитулација.
Фокусот на Киев е на враќање на сите окупирани територии, а сè друго останува надвор од разговорот.
Со продолжувањето на испораките на западно оружје, украинските сили лесно ја демонстрираат способноста за спроведување на долги и координирани напади, како оние во регионите на Крим, Мурманск и Иркутск.
Ваквите напади имаат значаен психолошки ефект врз руската јавност, но и врз руската армија, која сега мора да ги зајакне своите системи за воздушна одбрана на огромна површина.
Сепак, иако овие напади се ефикасни во медиумите, се чини дека досега не донеле стратешки пробив на терен.
Дополнителен елемент што ја комплицира можноста за преговори е фактот дека од двете страни доаѓаат остри изјави во кои понатамошните воени успеси се сметаат за пат до конечното решение.
Високи руски функционери, како што е Дмитриј Медведев, велат дека целта на преговорите е да „обезбедат брза победа и целосно уништување на неонацистичкиот режим“, додека украинската страна вели дека само посилни удари можат да ја принудат Москва да се повлече.
Нема простор за отстапки ако реториката продолжи да се гради врз максимизирање на сопствените барања, а компромисот се перцепира како предавство.
Во пракса, таков тон беше одржан дури и во рамките на формалните преговори во Истанбул.
Русија презентираше меморандум со кој се поставуваат услови далеку над сè што украинската влада можеше да прифати.
Барањата вклучуваат откажување од големи делови од територијата, неутралност, ограничување на вооружените сили и раскинување на меѓународните договори што не се во согласност со руските интереси.
Без оглед на формата, јасно е дека таков предлог не ги приближува преговорите кон договор.
Киев, со неодамнешното зајакнување на дипломатските и економските врски со Вашингтон, јасно покажува дека нема да се согласи на услови што значат губење на интегритетот и суверенитетот.
Рускиот одговор на најновите украински напади, судејќи според изјавите и достапните потези, вклучува зголемена подготвеност за нови офанзиви.
Покрај ракетирањето на енергетските и цивилните објекти во Украина, се бараат и други одмазднички мерки за да се одвратат понатамошни напади врз руските воздухопловни бази и мостови.
Нападот врз познатиот Кримски мост, дури и ако неговиот обем е сè уште нејасен, го допре самиот симбол на руската анексија на Крим. Таквиот чин дополнително го мобилизира јавното мислење во Русија и го зајакнува тврдиот став што ја прави руската преговарачка позиција уште поригидна.
Во исто време, украинското раководство повторно ги испраќа своите високи функционери во Вашингтон.
Целта е да се зајакне воената помош и притисокот од западните санкции врз Москва.
И покрај промената на администрацијата во САД, систематската поддршка за Киев јасно продолжува, вклучително и договори за инвестиции и заедничко користење на украинските природни ресурси.
Логиката на Киев е јасна: колку е поголема воената и економската поддршка, толку е полесно да се одржи воениот моментум и да се отфрлат руските ултиматуми.
Секако, се поставува прашањето колку долго и со каков интензитет САД, соочени со сопствените внатрешни предизвици, можат да продолжат да ја поддржуваат Украина.
Русија, од друга страна, ги засилува напорите на меѓународната сцена за промовирање наративи за потребата од неутрална Украина и задржување на „освоените“ територии.
Москва истакнува дека санкциите се непропорционални и само дополнително ја радикализираат позицијата на Кремљ.
Покрај тоа, руската воена индустрија, и покрај западните ограничувања, сè уште успева да продолжи со производството и модернизацијата.
Гледано долгорочно, сè построгите руски услови за мир укажуваат дека нема потреба од отстапки, особено затоа што на Запад не постои консензус што би го принудил Киев на дипломатски компромис.
Ако двете страни го гледаат мирот исклучиво како условна „победа“ и ја убедуваат домашната јавност дека противникот е поразен, тогаш ескалацијата на војната е логично продолжение.
Во овој момент, политичките трошоци, влоговите за какво било повлекување изгледаат преголеми, како за украинската влада, која би можела да ризикува внатрешни превирања, така и за Москва, која би се соочила со обвинувања за нецелосен триумф.
Таквата клима е дополнително насочена од фактот дека војната веќе зеде огромен данок, а едната страна се надева дека сеопфатната мобилизација и притисок би можеле да доведат до пресврт, додека другата верува во продолжување на западната поддршка.
Затоа, засега се чини дека обете страни се подготвени да одат уште подалеку верувајќи дека нова ескалација, порано или подоцна, ќе го принуди противникот да попушти.
Тешко е да се замисли дека условите за мировни преговори ќе бидат олабавени сè додека воените операции потврдуваат или негираат нечиј „напредок“ од време на време.
За жал, конфликтот на тој начин се разгорува понатаму, а политичките одлуки што треба да доведат до договор остануваат ограничени од амбицијата за победа на бојното поле.
Токму ова е позадината на сè построгите услови на Русија за мир и инсистирањето на Украина да ја продолжи борбата, што засега сугерира дека сериозен дипломатски пробив е малку веројатен во блиска иднина.
(Vecer.mk VIA)
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
