Сите очи и уши на светот се насочени кон Алјаска и „средбата на векот“ - средбата меѓу американскиот претседател Доналд Трамп и рускиот „вечен шеф“ Владимир Путин, која би можела да врати или ресетира некои нови парадигми во меѓународната политика и односи.
Исходот би можел да биде разорен и катастрофален, пред сè за Украина, а следствено и за Европа, но може да се претвори и во големо, спектакуларно - ништо.
Проблемот е што со денови светските аналитичари, медиуми и политичари се обидуваат да предвидат што би можело да се договори во таа најголема американска федерална држава - која, да се потсетиме, САД ја купија од Русија во 1867 година - и што би можело да произлезе од тоа. Средбата носи и симболична карактеристика, бидејќи за време на Втората светска војна клучна и неопходна помош во оружје, храна и лекови пристигна во Русија, односно СССР, преку Алјаска.
Сепак, тешко е да се предвиди нешто, пред сè затоа што сите пристапуваат рационално, а за жал се работи за две повеќе или помалку ирационални ега.
Трамп е непредвидлив, а Путин оди со глава низ ѕидот и бара сè и повеќе.
Никогаш не знаете што да очекувате од Трамп - како ќе реагира на тој судбоносен 15 август и колку, како што веруваат многумина, особено руските независни аналитичари, Путин ќе го „маѓепса“ и ќе се врти околу неговиот мал прст, како што објави независната телевизиска станица Дожд.
Во моментов, повеќето луѓе шпекулираат за таа чудна таканаречена размена на територии, што всушност се сведува, едноставно кажано, на Украина - дава свое за свое.
Трамп брза, што може да биде сериозен проблем за Украина, бидејќи поминаа речиси осум месеци откако вети дека ќе ја заврши војната во рок од 24 часа. На хоризонтот, неговата ветена Нобелова награда за мир се извишува во маглата, идеја што целосно го преплави. Може да игра клучна улога.
Од една страна, Трамп може целосно да му попушти на Путин верувајќи дека тоа ќе го освои, а Путин, со низа решенија неповолни за Украина, наводно може да „дојде да го пречека“.
Но, ако Путин се поигра - иако ФСБ и мозочните фондации на другите служби ги искористија сите свои сили, конечната одлука сепак ќе ја донесе самиот лидер - тоа би можело да го налути Трамп, кој во тој случај би можел целосно да го промени својот став и да „ја сврти ситуацијата“.
Рускиот аналитичар за режимот, Дмитриј Новиков, за московскиот весник „Ведомости“ изјави:
„Средбата меѓу двајцата лидери е голем настан сам по себе, но не треба да очекуваме чуда. Конкретните резултати ќе потраат“.
Значи, што ќе се случи во Алјаска - никој навистина не знае, а што е најлошо, веројатно дури ни самиот Трамп сè уште не е кристално јасен.
Независниот руски експерт Александар Баунов истакнува за порталот „Медуза“ дека Путин не се откажува од својата стратегија на „постепен и бавен пристап“. Тој знае дека Трамп е под притисок, ако не поради друга причина, тогаш поради изборите за Сенатот во 2026 година, додека Путин нема временски ограничувања - освен биолошки.
Во моментов, повеќето луѓе шпекулираат за таа чудна таканаречена размена на територии, која всушност се сведува, едноставно кажано, на Украина - давање на своето за свое.
Имено, Путин наводно бара, без дискусија, САД, а потоа и остатокот од меѓународната заедница, да го признаат Крим и четирите региони (Луганск, Донецк, Херсон и Запорожје) што ги анектираше. Ако треба да бидеме цинични, со оглед на начинот на кој Русија ги присвојува украинските региони, би можело да се каже дека војната всушност не се води во Украина - туку во Русија. Русите, за да бидат злобни и каустични до крај, се нападнаа себеси.
Но, доста со груби шеги.
Наводно, Путин дефинитивно би сакал Крим, Донецк и Луганск да му бидат „признаени“ и би бил задоволен со поголеми делови од Херсон и Запорожје.
Во тој случај, тоа би била територијата што, како што се шпекулира, би била „разменета“ со Украина, со руско повлекување од помалите области околу Суми и Харков, каде што Русите направија одреден продор. Сепак, засега сето ова се само претпоставки - класично „рече-рече“. Никаде во прорежимските медиуми не е „црно-бело“.
Второ, дури и ако Трамп го „натера“ Володимир Зеленски да се откаже од тој дел од неговата територија и војната замрзне на фронтовската линија, се поставува главното прашање - колку тоа би го задоволило Путин?
Ќе се покаже дека три и пол години се борел само за малку повеќе од она што го имал пред војната - околу 25 проценти од украинската територија, додека пред војната контролирал малку помалку од 15 проценти.
Навистина би изгледало како модерна Судетска област од 1938 година во тогашна Чехословачка.
Тоа не го задоволува Путин и тој не тргна во војна заради тоа. Ако ги добиеше тие 20 проценти од територијата, сепак ќе имаше влада во Киев што не го задоволува. Тој сака отворено проруски режим во Киев, каков што има Минск. Војната со ова нема да заврши, можеби само ќе биде замрзната.
Иако сите се согласуваат дека самитот на Алјаска во моментов му одговара само на Путин, прашањето е колку е навистина целисходен за него, бидејќи тоа не е победа и не ја постигна целта на војната.
Можеби после тоа, сè почесто ќе се поставуваат прашања зошто, на пример, битката за безначајниот Бахмут траела добри 40 дена подолго од најпознатата битка од Втората светска војна - Сталинград!
Утопија е да се очекува дека Путин ќе биде задоволен од она што наводно му се нуди, и дека тоа нема да биде само одмор пред нов напад, откако ќе ја среди економијата и инфлацијата што му се заканува со колапс.
Шефицата на Руската национална банка, Елвира Набиулина, вели дека златните и девизните резерви на Русија би можеле да пресушат веќе на почетокот на 2026 година. Како тогаш да се финансира војната и да се одржи социјалниот мир, а да не зборуваме за тоа како и со што да се обнови изгорената земја на украинските окупирани територии?
Московскиот весник „Ведомости“ наведува дека украинскиот „конфликт“ треба да се реши како дел од нормализацијата на односите меѓу Русија и САД, и дека, покрај Украина, на маса ќе бидат и Арктикот, Блискиот Исток и укинувањето на санкциите против Русија.
„Москва ќе се обиде да добие максимални отстапки и да ги зацементира успесите на бојното поле“, пишуваат „Ведомости“, но исто така предупредуваат дека треба да се биде внимателен бидејќи може да се очекуваат „провокации од Киев“ и Брисел доколку договорот не ги задоволи.
„Ведомости“ забележува дека и Володимир Зеленски би можел да пристигне во Алјаска, но веќе предупредува дека „сигурно нема да има трипартитен состанок“ и однапред вели дека Путин нема намера директно да преговара со Зеленски (освен потпишувањето на капитулацијата) и дека од него зависи да „слуша што ќе се договори“.
Сепак, Баунов забележува дека Путин игра на долг рок и користи тактика „секој следен услов ќе биде потежок и потежок од сегашните“. Тој верува дека може да го стори тоа и дека мирот не му е важен, ниту пак го сака. Ќе се бори колку што може.
Конечно, дури и да ги добие тие украински територии, сепак ќе постои „опасност“ остатокот од Украина да се приклучи на НАТО и ЕУ, што може дури и да се забрза поради стравот од понатамошно руско навлегување во Европа, доколку руското освојување и анексија навистина се прифатат. Добивањето на тие покраини не би претставувала вистинска победа, а можеби некој во Кремљ би се спротивставил на тоа.
Путин можеби привремено ќе се согласи на ова решение, кое сега циркулира во јавноста, но не тргна во војна само поради неколку погранични региони. Тој „размислува“ многу пошироко. Ја нападна Украина за целосно да ја покори и да ја направи „проширена Русија“ - тампон зона кон Европа, како што му служи Белорусија.
Затоа, овој самит тешко дека ќе понуди трајно решение, но може да означи враќање на практиката (што е причината зошто Путин се согласува на разговорите) големите сили меѓусебно да ги решаваат своите проблеми, додека малите служат за слушање и спроведување на одлуките.
Но, дали е тоа воопшто можно денес, на начинот на кој Трамп и Путин го замислуваа?
Тука дефинитивно треба да знаете дека ЕУ е доволно овластена да не прифати договор што би значел пораз на Украина, а со тоа и нова опасност за самата Европа. Имено, како што рече првата жена дипломат во Европа, Каја Калас, „договорот во Алјаска не смее да стане полигон за понатамошна руска агресија против Украина, трансатлантскиот сојуз и Европа“.
Трамп веројатно ќе му понуди на Путин „украински мир“ и победа во замена за заедничко дејствување против Кина - но, како што рековме, понудената форма на мир нема да го задоволи Путин.
Путин можеби ќе кимне со главата, но илузорно е да се очекува тој да се движи против Кина.
Ова е невозможно, особено затоа што Кина во голема мера ја „контролира“ Русија, а за сегашниот тим во Кремљ, САД се првиот и единствен непријател.
Трамп не го разбира тоа.
Москва ќе се здружи со Пекинг против Вашингтон.
Нема друго решение, барем засега.
(Vecer.mk VIA)
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
