Железната купола стана суштината на нејзиниот успех, иако е само еден од неколкуте системи.
Меѓутоа, иако израелската противвоздушна одбрана се докажа во одбраната на градовите, има еден горлив проблем – а тоа е дека не може да се одбрани од нисколетачки беспилотни летала, предупредија двајца израелски бригадни генерали, пренесува „Бизнис инсајдер“.
„Мораме да ја браниме нашата противвоздушна одбрана“, напишаа Еран Ортал и Ран Кочав во блог за Центарот за стратешка одбрана Бегин-Садат на Универзитетот Бар-Илан во близина на Тел Авив.
Ортал и Кочав стравуваат дека непријателските беспилотни летала би можеле да ги уништат системите за противвоздушна одбрана, како што е познатата Железна купола, дозволувајќи им на балистички ракети, авиони и артилериски ракети да го погодат Израел без да бидат пресретнати.
„Израелските воздухопловни сили сè уште суверено владеат со воздушниот простор, но под носот на напредните ловци има посебен дел од небото“. Авторите овој дел го нарекуваат „ниско небо“.
„Непријателот најде дупка во системот. Воздухопловните сили (и, во него, корпусот за воздушна одбрана) се обврзани да се бранат од комбинирани и координирани ракетни, беспилотни летала и ракетни закани“.
Israel's powerful air defense systems look increasingly vulnerable to attack https://t.co/Y8pAaB6dc5
— Business Insider (@BusinessInsider) November 30, 2024
Во текот на изминатата година, израелскиот воздушен и ракетен систем за пресретнување постигна извонреден успех против различни ракети лансирани од Иран, Хамас, Хезболах и други ирански сојузници, вклучувајќи балистички ракети, крстаречки ракети, артилериски ракети и минофрлачи. На пример, Израел, со помош на САД, Велика Британија и други земји, наводно пресретнал 99 отсто од околу 300 балистички ракети, крстаречки ракети и големи нападни беспилотни летала, кои Иран ги лансираше во нападот во април оваа година.
Меѓутоа, Израел имаше проблеми со малите експлозивни дронови лансирани од Хезболах, милиција во Либан поддржана од Иран. Повеќе од сто израелски војници и цивили се убиени или ранети од овие беспилотни летала, вклучително и 67 кои беа повредени кога беспилотно летало удри во зграда во северен Израел во октомври. Сепак, ситуацијата е далеку од онаа на војната во Украина, каде што стотици мали беспилотни летала ги направија маневрирачките операции на боиштата речиси невозможни.
Сепак, Ортал и Кочав стравуваат дека израелските воздушни одбранбени сили биле развиени во ерата пред беспилотните летала, кога заканата за Израел доаѓала од авиони и балистички ракети, критика што може да се примени на системите произведени во западните земји и Русија.
„Овој систем беше изграден со текот на годините под претпоставка на израелската воздушна супериорност. Самата противвоздушна одбрана не требаше да биде цел на нападот. Непријателот може да навлезе длабоко во Израел и да го вклучи системот за противвоздушна одбрана во една линија, додека други летала користат пренасочување и навлегуваат во друга, скриена линија. Може да идентификува цели и да ги нападне веднаш со вооружени или самоубиствени дронови.“, предупредуваат тие.
Израел се потпира на повеќеслоен одбранбен систем, со ракетите Arrow со долг дострел кои пресретнуваат балистички ракети над земјината атмосфера, Давидова прашка со среден дострел што пресретнува балистички и крстаречки ракети на надморска височина од околу 20 километри и Железна купола кој пресретнува крстаречки ракети, ракети со краток дострел и артилерија и минофрлачки гранати на мала височина. Сите овие системи зависат од производството и повторното полнење на проектили кои се соодветни на заканите. Проблемот е што овие системи не можат да се заштитат едни со други.
„Степенот на взаемна помош и заштита меѓу слоевите е релативно ограничен“, напишаа Ортал и Кочав. За да се оптимизира распоредувањето на ограничениот број проектили пресретнувачи, „секој слој е дизајниран да ракува со специфичен тип на ракета или проектил. Железната купола всушност не може да им помогне на ракетите „Стрела“ или да ги поддржи нивните мисии. Овие ограничувања се подеднакво присутни меѓу другите слоеви“.
Исто така, израелската противвоздушна одбрана не е дизајнирана за опстанок, создавање лажни ракетни батерии и радари за заштита на системи кои често се движат.
„Степенот на мобилност, заштита и способност за прикривање на израелскиот систем за воздушна одбрана не е доволен. За разлика од сличните системи во светот, нашиот систем не беше изграден со синхронизација како клучна цел“.
Создавање четврти слој фокусиран на заштитни точки како што се радари, ракетни фрлачи и војници кои ги користат од проектили и беспилотни летала кои поминале низ првите три слоја. ПВО мора да биде камуфлирана и доволно подвижна за да ја смени локацијата пред непријателот да може да ги погоди.
Иронично, Израел беше еден од пионерите во користењето беспилотни летала за спротивставување на противвоздушната одбрана. Откако претрпе големи загуби од советските ракети земја-воздух за време на војната во Јом Кипур во 1973 година, Израел користеше беспилотни летала за време на Либанската војна во 1982 година. Користејќи беспилотни летала кои имитираат авијација, Израел ги намами сириските радари за противвоздушна одбрана да ги активираат, со цел да ги уништи со проектили што уништуваат радари. Израелските воздухопловни сили уништија 29 од 30 ракетни батерии во долината Бека без загуба и соборија повеќе од 60 сириски авиони.
Во меѓувреме, корпусот за воздушна одбрана на израелските одбранбени сили (ИДФ) го префрли својот фокус од противвоздушна одбрана на противракетна одбрана.
„Претпоставката беше, и сè уште постои, дека израелските воздухопловни сили владеат со небото. Затоа, задачата на воздушната одбрана беше да се фокусира на ракети. Оваа претпоставка повеќе не е валидна“, заклучија Ортал и Кочав.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
