Палестинското движење Хамас го изврши еден од најголемите напади врз Израел во последниве години со истовремено истрелување на голем број ракети од правец на Појасот Газа долж копнениот појас на вооружените групи на границата.
Сирените за тревога се огласија низ јужен и централен Израел, вклучувајќи го и Ерусалим. Израелската армија соопшти дека е во „воена состојба“, а премиерот Бенјамин Нетанјаху свика итен состанок на безбедносните службеници.
Ова е најголемата ескалација од 2021 година, кога Израел и Хамас водеа 10-дневна војна. Но, судејќи според првите информации, ова може да биде и поголемо од тоа.
Ненадејниот напад на Хамас врз Израел беше колосален неуспех на израелското разузнавање, изјави во саботата експертот за безбедност на Би-Би-Си, Френк Гарднер. Израел има една од најобемните и најсофистицираните разузнавачки мрежи на Блискиот Исток, и домашни и странски.
#Israeli settlers frantically fleeing surroundings of #Gaza will surely become images haunting the debates to come; no one expected to see such scenes, specially Israelis fleeing like this, today the image of Israeli invincibility definitely took a hit !! pic.twitter.com/ebvJciHA1w
— Ramandeep Singh Mann (@ramanmann1974) October 7, 2023
Имено, израелските медиуми јавуваат дека во моментов на подрачјето на градовите на југот на Израел се водат вооружени конфликти меѓу палестинските борци и израелските безбедносни сили.
На Палестинците им е забрането да преминат преку контролните пунктови во Ерусалим од Западниот Брег, откако Хамас го започна својот напад во петокот рано наутро.
Ваквите контролни пунктови кои го контролираат движењето на Палестинците долго време беа точка на расправија.
Палестинците велат дека таквите ограничувања на нивната слобода на движење се понижувачки и сметаат дека се третирани како граѓани од втор ред.
Израел тврди дека тие се важна алатка за борба против упадите на милитантите и терористичките напади.
Воениот командант на Хамас Мохамад Деиф го најави почетокот на операцијата со гостување во живо на ТВ Хамас, повикувајќи ги Палестинците насекаде да се приклучат на борбата.
„Ова е денот на најголемата битка за ставање крај на последната окупација на земјата“, рече тој, додавајќи дека биле лансирани над 5.000 ракети.
[caption id="attachment_1254132" align="alignnone" width="900"]
ТОПШОТ - Екипите на израелската противпожарна бригада го гаснат пожарот на разделно место пред станбена зграда по ракетниот напад од Појасот Газа во јужниот израелски град Ашкелон, на 7 октомври 2023 година. Палестинските милитанти започнаа „војна“ против Израел. Министерот за одбрана на земјата изјави на 7 октомври по лансирањето ракети и инфилтрирањето на борците од палестинската енклава во Израел, што претставува голема ескалација во израелско-палестинскиот конфликт. (Фотографија од АХМАД ГАРАБЛИ / АФП) (Фотографија од АХМАД ГАРАБЛИ / АФП преку Getty Images)[/caption]
Ова може да се претвори во голем и интензивен конфликт меѓу Израел и Хамас и може да влијае на поширока област, можеби не само на Појасот Газа. Имено, познато е дека членовите на Хамас дејствуваат и на подрачјето на окупираниот Западен Брег и дека имаат многу симпатизери.
Израелската војска соопшти дека нејзините сили дејствуваат во Газа, но не наведе детали.
„Голем број терористи се инфилтрираа на израелска територија од Појасот Газа“, се вели во соопштението на израелската војска, додавајќи дека на жителите од областа околу Појасот Газа им било кажано да останат во своите домови.
Gunfire heard as tank burns after Hamas attack.
Latest updates here: https://t.co/OTtcuUdg5X pic.twitter.com/3lQfjfOX3I
— Sky News (@SkyNews) October 7, 2023
Израелските медиуми објавија дека вооружени лица отвориле оган врз минувачите во градот Сдерот, во јужен Израел, а снимките кои кружат на социјалните мрежи покажуваат судири на улиците на градот.
Палестинските медиуми објавија дека голем број Израелци биле заробени од палестински борци, а медиумите на Хамас објавија видео на кое се гледа уништен израелски тенк.
Кабинетот на премиерот Бенјамин Нетанјаху соопшти дека тој ќе се сретне со највисоките безбедносни претставници во наредните часови, а министерот за одбрана Јоав Галант ја одобри поканата на резервистите.
Во Газа можеше да се слушне татнеж од ракетни истрели, а жителите пријавија тековни вооружени борби долж границата на Појасот Газа со Израел, во близина на јужниот град Кан Јунис, и рекоа дека забележале значително движење на вооружени борци.
[caption id="attachment_1254130" align="alignnone" width="2560"]
Жителите во Појасот Газа ги напуштаат своите домови за да се оддалечат од границата со Израел, откако на 7 октомври 2023 година беа истрелани канонади ракети од крајбрежната енклава во Израел. (Фото: МАХМУД ХАМС / АФП) (Фото: МАХМУД ХАМС/АФП преку (Getty Images)[/caption]
Израелската служба за итни случаи соопшти дека тимови биле испратени во области во јужен Израел во близина на Газа.
Се чини дека не само Хамас учествува во борбите на палестинска страна. Имено, палестинската група Исламски џихад соопшти дека е „дел од оваа битка“.
“Нашите кадри стојат покрај своите браќа од Хамас, рамо до рамо, до победата“, изјави нивниот портпарол.
🚨 More than 50 Israelis killed and 30 captured
🚨 Reshet Kan: Al-Qassam seizes the Sderot police station
— Middle East Observer (@ME_Observer_) October 7, 2023
Насилно палестински удар - зошто сега?
Зошто сега има толку голема ескалација? Очигледно е дека Хамас се подготвувал да возврати на Израел, кој сè уште ја држи Палестина (Западниот Брег) под окупација (и Појасот Газа под строга блокада).
Насилниот напад, исто така, доаѓа во време кога сè почесто се споменува можноста за нормализирање на односите меѓу Израел и Саудиска Арабија, сценарио на кое многу Палестинци се противат затоа што таквиот процес - без оглед на повиците на Ријад за „создавање палестинска држава“ (тоа е јасно дека Израел не би се согласил со тоа) - неизбежно го затапува поширокиот арапски отпор и солидарноста со палестинската борба.
Нападот на Хамас доаѓа во време на голема внатрешна политичка нестабилност во Израел. Можеби решија дека ова е идеален момент да возвратат, но останува да се види колку им било мудро.
Имено, ваквата ескалација може само да ја зајакне и засили сегашната десничарска влада, на која навистина и е потребна ваква ситуација, доколку не се пресметаат со внатрешниот непријател (опозицијата) со тврдењето дека безбедноста на Израел е загрозена.
Едно е сигурно, денешниот палестински вооружен удар, како и да заврши, ќе има широки последици и за Израел и за регионот, секако за Либан, каде што Хезболах секако активно го следи сето ова, но ова е важно и за Сирија, која се уште е често цел на израелски воздушни напади.
Во поширокиот контекст на приказната, секако постои Иран, кој ја крие својата солидарност и помош за сите антиизраелски сили, секако и за палестинските борбени фракции во Газа.
[caption id="attachment_1254129" align="alignnone" width="2560"]
ПАТ СУЕЦ-КАИРО, ЕГИПЕТ - 25 ОКТОМВРИ: (ФОТО) Израелските падобранци маршираа на 25 октомври 1973 година по патот Суец-Каиро на западниот брег на Суецкиот канал за време на војната во Јом Кипур. Актуелниот израелски премиер Ариел Шарон, тогаш генерал во израелската армија, одби да отфрли нов ненадеен напад сличен на оној што го започнаа арапските армии кога ги нападнаа израелските трупи во Синајската пустина и Голанската висорамнина на најсветиот ден на Еврејски календар на 6 октомври 1973 година. (Фото: Илан Рон/GPO/Getty Images)[/caption]
Нападот на Хамас врз Израел доаѓа на 50-годишнината од војната во 1973 година
Ненадејните ракетни и инфилтрациски напади од Хамас врз Израел доаѓаат на 50-годишнината од војната во 1973 година, кога ненадеен напад од арапските соседи на Израел кој започна на 6 октомври 1973 година.
Израел ја нарекува војната Јом Кипур војна, бидејќи блицот започна на Јом Кипур, најсветиот ден од еврејскиот календар. Евреите обично го празнуваат денот со постење и покајание за своите гревови во текот на претходната година. Во поголемиот дел од арапскиот свет, таа е позната како војна на 6 октомври и се смета за победа.
Конфликтот започна со испраќање војници од Египет и Сирија со надеж дека би можеле да ја вратат териториите на Голанската висорамнина и Синајскиот полуостров претходно заземени од Израел во шестдневната војна во јуни 1967 година.
Саудиска Арабија, Кувајт, Либија, Алжир, Тунис, Судан, Мароко и Јордан им помагаа на Египет и Сирија со војници, финансиска помош и оружје. Советскиот Сојуз со авион превезуваше залихи на арапските борци, додека Соединетите Држави обезбедуваа помош за Израел.
Војната заврши со приближување на израелските трупи на Дамаск и опколена цела египетска војска.
Забелешка: Еврејскиот календар е лунарен, така што празниците не се слават на ист датум секоја година. Јом Кипур оваа година започна на зајдисонце на 24 септември и заврши на 25 септември.
