Топло, миризливо кафе е дел од секојдневната рутина на многу луѓе ширум светот, без разлика дали го пијат веднаш по будењето за да го започнат денот, за време на пауза на работа или попладне додека уживаат во моменти на релаксација. За многумина кафето не е само пијалок – тоа е ритуал, социјална навика, извор на енергија и уживање за време на дружењето.
Популарноста на кафето не опаѓа со векови, а денес се консумира во најразлични форми - од класично еспресо и капучино, до ладни сорти и специјалитети со растително млеко и ароми.
И додека повеќето луѓе не можат да замислат ден без нивната омилена шолја кафе, малкумина се прашуваат кога е вистинското и погрешното време да се испие.
Научниците проучувале како кофеинот влијае на телото со децении и откриле дека времето на консумирање игра клучна улога во неговите ефекти.
Кога кафето може да ја подобри концентрацијата, а кога може да го наруши сонот? Кога кофеинот делува најдобро и кога може да предизвика енергетски пад наместо очекуваниот поттик?
Одговорите на овие прашања лежат во нашиот деноноќен ритам, начинот на кој телото го метаболизира кофеинот и како тој влијае на хормоните како кортизолот.
Кога е најдобро време за кафе?
Научните студии сугерираат дека не е важно во кое време од денот пиеме кафе и дека оптималниот момент може да варира од личност до личност.
Најновите научни сознанија зборуваат за тоа кога кафето носи најмногу придобивки за повеќето луѓе, но и кога неговото внесување може да биде контрапродуктивно.
Неодамнешните истражувања покажуваат дека пиењето кафе наутро е поврзано со намален ризик од кардиоваскуларни болести и прерана смрт.
Студијата, објавена во European Heart Journal, анализирала податоци од 40.725 возрасни Американци, собрани помеѓу 1999 и 2018 година. Истражувачите откриле дека луѓето кои пијат кафе наутро имаат 16 отсто помал ризик од смрт од која било причина и 31 отсто помал ризик од смрт од кардиоваскуларни болести во споредба со оние кои не консумирале кафе.
Овие придобивки биле забележани кај оние кои пиеле две до три шолји дневно, како и кај оние кои консумирале повеќе од три шолји наутро. Спротивно на тоа, луѓето кои пиеле кафе во текот на денот не покажале значително намалување на ризикот, пренесува cadenaser.com.
Професорот Лу Чи од Универзитетот Тулејн во Њу Орлеанс, кој го водел истражувањето, сугерира дека пиењето кафе наутро е во согласност со природните ритами на телото. Наутро, нашето тело ја зголемува активноста на симпатичкиот нервен систем, што може да ги подобри позитивните ефекти на кафето.
Од друга страна, конзумирањето кафе подоцна во текот на денот може да го наруши деноноќниот ритам и да влијае на квалитетот на сонот, што може да има негативни здравствени последици.
Ефектот на кофеинот врз клеточните мембрани
Кофеинот може да дејствува како регулатор на стабилноста на клеточните мембрани, приспособувајќи ги на различни услови, што може да придонесе за неговите стимулирачки и заштитни ефекти во телото.
Истражувањето објавено на платформата arXiv покажува дека кофеинот има специфичен ефект врз структурата и физичките својства на клеточните мембрани, кои се составени од липиди (масти) и протеини.
Липидните мембрани се суштински делови на клетките кои ги одвојуваат од надворешната средина и го регулираат влезот и излезот на молекулите. Структурата на мембраните зависи од видот на липидите од кои се составени и од температурата - тие можат да бидат во поцврста или течна состојба.
Во ситуации кога мембраната е поцврста (на пример, при пониски температури или кога содржи повеќе заситени масти), кофеинот може да ја направи поеластична и пофлексибилна.
Кога мембраната е веќе течна (на пример, на повисоки температури или кога содржи повеќе незаситени масти), кофеинот може да ја стабилизира нејзината структура и да спречи прекумерна флексибилност.
Ова е важно бидејќи промените во структурата на мембраната влијаат на функцијата на клетките и активноста на протеините, рецепторите и ензимите во мембраната.
Ова е како кофеинот влијае на функционирањето на невроните - промените во мембраните на мозочните клетки доведуваат до зголемена будност и подобра когнитивна функција.
Со оглед на овие наоди, се чини дека консумирањето кафе наутро е најкорисно за здравјето, додека конзумирањето кафе подоцна во текот на денот може да има негативни ефекти. Сепак, индивидуалните разлики, како што се чувствителноста на кофеин и навиките за спиење, исто така треба да се земат предвид при одредувањето на оптималното време за внесување кафе.
Иако оптималната дневна доза на кофеин зависи од индивидуалната толеранција, препорачаниот максимум е 400 милиграми дневно, што е приближно 4 шолји филтер кафе или 2-3 еспреса. Повеќе од тоа може да предизвика анксиозност, несоница и забрзано чукање на срцето.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
