logo
logo
logo

ЏОРЏ ОРВЕЛ: ЗА ДА ЗНАЕШ ТРЕБА ДА ГО ПРЕЖИВЕЕШ ТОА, не може се да се учи од книгите

Vecer | 26.10.2025

ЏОРЏ ОРВЕЛ: ЗА ДА ЗНАЕШ ТРЕБА ДА ГО ПРЕЖИВЕЕШ ТОА, не може се да се учи од книгите

Џорџ Орвел го сметаат за еден од најдобрите современи мислители кога е во прашање опис на оштетството без слобода и демократија, опис на диктатурата без оглед дали доаѓа од левата или десната политичка страна. Со својата митска, легендарна книга “Животинска фарма“ дава опис кој и ден денес е буквар за препознавање на диктатурата.

За да се осознае таквиот комплициран однос во општетството не е доволно да се учи од книгите, потребно е и животно искуство. Ова е искуството на Орвел.

Во 1937 година, Џорџ Орвел беше застрелан во вратот од снајперист за време на Шпанската граѓанска војна. Куршумот ја промаши артеријата за милиметар. Тој падна на земја задушувајќи се, сигурен дека може, не поради слава или земја, туку поради вистината.

Тој момент го промени засекогаш. Отиде во Шпанија да се бори против фашизмот, но она што го најде беше предавство, цензура и пропаганда од двете страни. Ги гледаше луѓето како лажат во име на правдата и ги гледаше весниците како ги искривуваат фактите сè додека вистината не исчезне.

Кога се опорави, ја носеше лузната до крајот на својот живот, слаб потсетник за тоа колку кревко можат да бидат и човечкото тело и чесноста.

Таа рана крвареше во секој збор што некогаш го напишал. Во „Животинска фарма“ тој разоткри како револуциите скапуваат во тиранија. Во 1984 година, тој му го даде на светот најголемото предупредување: дека самата вистина може да биде уништена, препишана и заменета со гласовите на моќта.

Но, брилијантноста на Орвел не се роди во теорија или политика. Таа се роди во сиромаштија и болка. Тој чистеше подови во париските кујни. Тој живеел меѓу рудари во северна Англија за да ја разбере работничката класа. Талкал по улиците на Лондон, невидлив, гладен, набљудувајќи како општеството се однесува кон заборавените.

Верувал дека пишувањето не е кариера; тоа е морален чин. „Во време на измама“, рекол тој, „кажувањето на вистината е револуционерен чин“. Кога го напишал романот „1984“, умирал од туберкулоза, кашлајќи крв додека пишувал низ непроспиени ноќи на студен остров во Шкотска. Неговите пријатели го молеле да се одмори, но тој не сакал. Рекол дека има уште една вистина да каже пред гласот да го издаде.

И кога конечно се преселил, оставил зад себе повеќе од роман. Го напуштил огледалото, она што сè уште премногу јасно го одразува.

Џорџ Орвел не пишувал само за угнетувањето. Тој го живеел. Го преживеал. И со лузна на вратот и оган во неговите зборови, се погрижил никогаш да не можеме да кажеме дека не сме биле предупредени.

© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата

logo

Vecer.mk е прв македонски информативен портал, основан во 2004 година.

2004-2025 © Вечер, сите права задржани

Сите содржини и објави на vecer.mk се авторско право на редакцијата. Делумно или целосно преземање не е дозволено.

Develop & Design MAKSMEDIA LTD Skopje Copyright © 2004-2025. Vecer.mk