Изборот на новиот папа е потврден со два знака: бел чад од оџакот на Систинската капела и објавата „Habemus Papam“, која ја изговара кардиналот протоѓакон од балконот на базиликата „Свети Петар“.
Новиот папа е Американецот Роберт Превост, кој го избра името Лав XIV. Изборот на новиот папа беше потврден со два знака: бел чад што излегуваше од оџакот на Систинската капела и формулата „Habemus papam“, изговорена од кардиналот протоѓакон.
Ова е историјата на тие две традиции.
Бел чад
Историјата на белиот чад, што означува дека кардиналите избрале нов наследник на Свети Петар, датира од многу одамна. Во 1274 година, на Вториот лионски собор, папата Григориј X ја воспоставил постапката за одржување конклава во документ наречен Ubi Periculum.
Документот предвидува дека изборите треба да се одржат во изолација и со строга тајност. Токму поради оваа причина, а со цел да се избегне каква било комуникација со надворешниот свет, со текот на времето сигналот за чад бил усвоен како дел од ритуалот. Според историчарот Фредерик Ј. Баумгартнер, традицијата на палење гласачки ливчиња датира од најмалку 1417 година, а можеби и порано. Но, додавањето на бел чад како знак дека е избран нов папа е поново. Баумгартнер го сместува во 1914 година, кога бил избран папата Бенедикт XV.
Во минатото, бојата на чадот се добивала со горење на гласачки ливчиња
Ако од оџакот на Систинската капела излегува црн чад, тоа значи дека ниту еден од кандидатите не ги добил потребните две третини од гласовите за избор. Ако се појави бел чад, Црквата добила нов универзален пастор.
Во минатото, бојата на чадот се добивала со горење на гласачки ливчиња со малку влажна сламка за чадот да стане црн, или со сува сламка за да стане бел. Денес, поради претходни случаи што предизвикаа конфузија, се користат специјални хемиски соединенија и процес што вклучува две различни цевки – по една за секоја боја на чад. Покрај тоа, дел од ритуалот е ѕвонењето на ѕвончето, кое беше воведено за време на изборот на папата Бенедикт XVI. што дополнително потврдува дека чадот е бел и дека новиот папа е избран.
Habemus papam
Соопштението дека е избран нов папа е направено на латински, и иако најпознатите зборови се „habemus papam“ („имаме папа“), официјалната формула е малку подолга:
„Annuntio vobis gaudium magnum: Habemus papam; Eminentissimum ac reverendissimum Dominum, Dominum (име) Sanctæ Romanæ Ecclesiæ Cardinalem (презиме), qui sibi nomen imposuit (името на папата)“.
Преведено, целосната формула гласи:
„Ви објавувам голема радост: Имаме папа! Најчесниот и примерен господин, Господ (име), кардинал на Светата Римска Црква (презиме), кој го зеде името... (името на папата)“.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
