Дневница на келнер во главниот град на БиХ е 25 марки (нешто повеќе од 12 евра), а казната за питачење е од 300 до 900 км (од 153 до 459 евра).
„Ние сме од Живинице. Зедовме стан, плаќаме кирија и работиме во Сараево, нам ни се исплати ", велат двајца питачи за Дневни аваз.
Питачењето е сеприсутно во БиХ. Особено е изразено во Сараево. Скоро и да нема улица што нема свои „дежурни питачи“.
Доволно за оброк
Економската состојба во БиХ не е добра. Тоа се влоши со пандемијата. Многу работни места се намалени, а многу луѓе беа принудени, да излезат на улица и да се потпрат на милоста на другите. Сепак, освен оние на кои очајно им треба, има и просјаци кои развиле голема мрежа - бизнис.
Новинарите на Дневни аваз направија социјален експеримент со цел да проверат колку може да се „заработи“ со питачење за 15 минути. Податоците зачудуваат.
На најфреквентната улица во Сараево, во Сарачи, им беше доволно да седат 15 минути со натписи пред нив „Апел за лекови“ и „Помош за храна“, а минувачите да им дадат 10 км (околу 5 евра). Би се рекло - сосема доволно за еден оброк. Заради споредба, дневната плата на келнер во главниот град на БиХ не надминува 25 км (нешто повеќе од 12 евра). Исто така, благајник во една продавница заработува 18 км (околу 9 евра) за осум часа посветена и напорна работа, без пауза.
„Не беше лесно да седнеме и да посегнеме по милостина и помош. Маскирањето траеше десетина минути. Локациите беа претходно избрани и експериментот може да започне.“ велат тие.
Кои се казните?
„Дај и марка на оваа жена што седи покрај фонтаната“, му вели сопругата на својот сопруг, на што тој извадил неколку парички и ги оставил на хартијата пред неа.
На друга локација, споменатиот новинар има натпис „Апел за лекови“. Со маска на лицето, остава впечаток на жена со здравствени проблеми. Работите стануваат потешки. Само неколку минувачи го задржале погледот. За среќа, според проектот на редакцијата немало полиција, бидејќи „питачите“ сигурно ќе биле отстранети и казнети.
А, Законот за прекршоци по јавен ред и мир го кажува следново: „Глоба од 300 до 900 км (од 153 до 459 евра) ќе му се изрече на секој што проси “.
И кога помислиле дека нема никој да им помогне и звукот на монети на бетонот започнал да одекнува низ Сарачи. Ова е уште еден психолошки ефект. Поентата е да ги видите првите монети, а потоа не е тешко.
Новинарите им ги поделиле парите што ги собрале на просјаците. На оние од почетокот на приказната. На крајот, се поставува прашањето колку секој ден, за 8 или 10 часа, питачите можат да „заработат“.
Извештај на ЕУ: Детското питачење е причина за загриженост
Питачењето во БиХ, а особено експлоатацијата на децата за овие цели, е наведено и во документот Извештај за БиХ за 2020 година до Европскиот парламент, Советот, Европскиот економски и социјален комитет и Комитетот на регионите за 2020 година.
"Во 2019 година, институцијата Народен правобранител примила 198 жалби поврзани со правата на децата (216 во 2018 година, 172 во 2017 година и 138 во 2016 година). Експлоатацијата на деца и питачењето деца сè уште се причина за загриженост", се вели во соопштението.
https://www.youtube.com/watch?v=xVHucZYqpO4
