Кога станува збор за вчерашните парламентарни избори во Хрватска, се чини дека Европа, читајќи ги водечките европски медиуми утринава, најмногу се плашела од евентуалниот пораз на ХДЗ.
Утринава, откако ХДЗ зеде вкупно 61 мандат (за формирање Влада се потребни 76, но релативно лесно можеа да го соберат преку коалиционите партнери), се чини дека на многумина им олесна, а не се крие ентузијазмот од таквиот исход, од бројни влијателни медиуми кои доаѓаат од либерален агол.
Како дојде до ова? Зошто тивкиот миленик на европската мејнстрим медиумска сцена одеднаш би била ХДЗ, која во сите политички аспекти припаѓа на десниот центар? Пред сè, поради фактот што изборите во Хрватска беа набљудувани однадвор пред се во контекст на актуелната војна во Источна Европа, а победата на ХДЗ во овој поглед претставува сигурно продолжување на доминантната политика.
Ден пред изборите најмногу се зборуваше дека Хрватска евентуално би можела да оди „по патот на Словачка и Унгарија“.
Британскиот Гардијан, кој е познат по тоа што е либерален весник, објави рецензија во која се тврди дека изборите во Хрватска може да бидат опасни за поддршка на Украина.
Изгледа дека се исплашени од некои изјави на претседателот Зоран Милановиќ, кој се позиционираше како „изненадувачки фактор“ во оваа кампања поддржувајќи ја коалицијата околу СДП, партијата во која претходно беше премиер.
Интересно е до кој степен изборите во земјите-членки на ЕУ, дури и малите и политички помалку значајните како Хрватска, се гледаат во контекст на „добро ли е за Украина“. Ова води до крајно чудна, но не и изненадувачка, премолчена поддршка за партиите и опциите чија компатибилност пред сè се мери според тоа колку тие се проукраински.
Гардијан и другите непотребно алармираат за Хрватска затоа што е малку веројатно дека Хрватска ќе се позиционира „како Словачка и Унгарија“, единствените две членки на ЕУ кои отворено се противат на натамошното вооружување на Украина и повикуваат на прекин на војната преку преговори додека сите други земји се залагаат за натамошна војна и дополнително вооружување на Украина.
Тоа тешко би можело да и се случи на Хрватска поради фактот што, дури и да победи вчера коалицијата Риека Правде предводена од СДП (и на крајот постигнаа лош резултат освојувајќи само 42 мандати, со „асистенција“ на Милановиќ), едвај има секоја опозиција во неа со доминантен став на ЕУ/НАТО кон Украина.
Истото важи и за партиите кои на крајот би морале да влезат во таква анти-ХДЗ коалиција, како што е Можемо, кои на никаков начин не покажаа дека се заинтересирани за поинаков однос кон украинската војна од оној што го претставува речиси целиот останат европските власти, со исклучок на гореспоменатите Словачка и Унгарија.
Милановиќ, пак, со некои свои изјави брзо го привлече вниманието на оние кои се во состојба на готовност во случај некој друг да се приклучи на Братислава и Будимпешта, а тоа е токму оваа поширока област, всушност членки на ЕУ на поранешна Австро-Унгарија, тоа се смета за особено „опасна зона“, бидејќи скептицизмот кон понатамошната поддршка на Украина е всушност најсилен овде.
Дури и во Чешка отпорот на народот кон војната е исклучително силен, иако на крајот на позицијата претседател дојде пензионираниот генерал на НАТО Петр Павел, кој пак силно го поддржува вооружувањето на Украина.
Во таа област е и Австрија, која не е ни членка на НАТО и зазеде прилично неутрална позиција кон војната во Украина.
За разлика од споменатите земји, прашањето за Украина воопшто не беше висок приоритет на хрватската јавност, а за време на кампањата всушност многу малку се зборуваше. За ова очигледно бил свесен и Милановиќ, па дискусијата во коментарите ја насочил на некои други теми.
Приказната околу формирањето на Владата во Хрватска се уште не е завршена и се уште се можни разни комбинации - затоа оние кои толку се плашеа од поразот на ХДЗ ќе мора да почекаат уште малку (Гардијан го поздравува фактот дека затоа што ХДЗ победи со најмногу мандати, но предупредува дека не е доволно да се формира Влада).
Некои се загрижени за пораките во партијата Движење Татковина бидејќи некои од изјавите звучат „милановиќски“, но ДП не е АфД или Францускиот нацонален фронт, и ако прашањето за Украина би се разговарало во самата партија , лесно би се случил раскол, а тоа нема да си го дозволат сега кога земаа 14 мандати и со тоа станаа трета политичка сила во државата.
Најверојатниот исход од изборите во Хрватска е дека ништо значајно нема да се промени, можеби малцинските коалициски партнери кои ќе сакаат многу министерски фотелји за таа служба, а статус кво во голема мера ќе ја задоволи Европа, чии политички принципи стануваат се помалку важни, додека војната во Украина продолжува.
Извор:<a href="https://www.advance.hr/vijesti/strah-od-popustanja-potpore-za-rat-europa-najvise-strepi-od-clanica-s-prostora-nekadasnje-austro-ugarske-ali-kad-je-rijec-o-hrvatskoj-brinu-nepotrebno/"> Адванс.хр</a>
<a href="https://vecer.mk/">Фото:</a> Илустрација, Профи
