Денеска беше пуштен во употреба гасниот интерконектор меѓу Бугарија и Грција, долг 182 километри, а на церемонијата присуствува претседателот Србија, Александар Вучиќ, претседателот на Бугарија Румен Радев, премиерот на Грција Кријакос Мицотакис, претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен, претседателот на Азербејџан Илхам Алиев, премиерот на Романија Николае Чука и претседателот на Македонија Стево Пендаровски
„Ова е многу важно и за Србија бидејќи почнавме да градиме интерконектор со Бугарија. Се надевам дека во 2023 година ќе можеме да одржиме голема церемонија“, рече Вучиќ.
Вучиќ побара од ЕУ да ги стави земјите од Западен Балкан на заедничката листа на земји од ЕУ кога станува збор за цените на енергијата.
Вучиќ посочи дека претстојната есен и уште потешка зима ќе бидат тешки за сите кога станува збор за цените и обезбедувањето доволни количества енергија и побара, обраќајќи и се на претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен, да се стават земјите од Западен Балкан на заедничка листа со земјите од ЕУ.
„Кога зборуваме за пари, не можеме да ја апсорбираме оваа енергија и цени и ве молам ставете го Западен балканн на тој список заедно со други од ЕУ, и знам дека мојот пријател Мицотакис ќе се согласи дека треба да ги ставите нашите земји од Западен Балкан на ист список со земјите од ЕУ кога се во прашање цените, и ќе ви бидеме бескрајно благодарни“, рече Вучиќ.
Мицотакис претходно во своето обраќање рече дека земјите од ЕУ мора да дејствуваат заедно и да избегнат фрагментација на европскиот енергетски пазар.
Вучиќ рече дека е убеден оти сите ги очекуваат многу тешка есен и зима и потешка од онаа што ја очекува Лајен, која, како што рече, мора да биде оптимист кога зборува за тоа.
„Пред да дојдам овде имав дилема како ќе се однесува со мене, но беше многу љубезна и знаете зошто го велам ова, иако се чувствував како „црна овца“ во друштво на овие големи пријатели, но морам да и се заблагодарам многу и не се додворувам на никого со ова“, рече Вучиќ.
Тоа значи нова инфраструктура за Србија и за цел ЗБ, нагласи тој, додавајќи дека потоа ќе може да се изградат нови краци од гасоводот кон другите земји.
„Никогаш не би можеле да ги постигнеме овие цели без нашите пријатели и без присуството на нашиот пријател, претседателот Илхам Алиев, не би можеле да сметаме на диверзификација на изворите за снабдување со гас“, рече Вучиќ.
Тој истакна дека ова е многу важен ден за Србија и дека кога вели дека не претерува.
Секогаш се собираме кога мислиме дека нешто важно се случува, иако нашите луѓе тоа не го сфаќаат од првиот момент“, изјави Вучиќ.
Тој додаде дека Азербејџан е вистински пријател кој е со нас и во време на неволја.
Вучиќ претходно изјави дека Србија започнала со изградба на гасен интерконектор со Бугарија на своја територија и дека двете земји ќе го завршат проектот за една година.
„Им честитам на бугарските и грчките пријатели за изградбата на гасниот интерконектор. Никој претходно не веруваше во важноста на тој проект кога се сретнавме и рече дека тоа е нешто луксузно и не ни е потребно. Но сега гледаме дека тие луѓе видоа поинаку и веруваше во тој проект. И тие ќе имаат бројни предности и придобивки од овој проект“, рече Вучиќ и нагласи дека гасоводот ќе биде важен и за Србија.
Тој рече дека од двете страни, српската и бугарска, интерконекторот ќе биде завршен за една година и изрази очекување дека потоа ќе имаат церемонија слична на онаа што се одржа денеска во Софија за отворање на гасната интерконекција меѓу Бугарија и Грција.
„Имаме милијарда кубни метри гас, купуваме две милијарди од Русите и би било идеално да купиме уште една милијарда од другата страна.
Вучиќ и се заблагодари на Европската комисија за поддршката.
https://youtu.be/g_nUNK4o4JM
До средината на следната зима ќе имаме повеќе извори на гас“, додаде Вучиќ.
Гасоводот ќе транспортира гас од Азербејџан преку Трансјадранскиот гасовод (ТАП) и од други извори преку планираниот терминал за течен природен гас во Александрополис во северна Грција.
Кон средината на јули завршија работите на изградбата на новиот гасовод меѓу Бугарија и Грција, со кој гасот од Азербејџан ќе се испорачува за Бугарија, а денеска почнуваат и првите комерцијални испораки. Гасоводот долг 182 километри, од кои 151 километар во Бугарија и 31 километар во Грција, се протега од североисточниот грчки град Комотини до Стара Загора во централна Бугарија.
Гасоводот, како што претходно беше најавено, почнува да работи со капацитет од три милијарди кубни метри гас годишно, со изгледи за зголемување до пет милијарди.
На почетокот на оваа година, со поддршка на ЕУ, Србија започна со изградба на гасен интерконектор со Бугарија, Ниш - Димитровград, во должина од 109 километри на територијата на Србија, а работите треба да завршат до септември 2023 година.
Преку овој гасовод Србија ќе се поврзе со гасоводот меѓу Бугарија и Грција, односно ќе може да снабдува гас од Азербејџан или од терминалот LNG (за течен природен гас) во Грција.
Министерството за енергетика на Србија претходно најави дека ќе договори закуп на капацитет со Азербејџан за да можеме да имаме на располагање најмалку 1,4 милијарди кубни метри гас преку гасните интерконекции во 2023 година.
Инаку, Грција планира да стане енергетски центар во регионот со користење на фосилни горива од Каспиското Море и југоисточниот Медитеран и обновливи извори на енергија од Египет, а гради и терминал за течен природен гас (LNG) во североисточното пристаниште Александрополис. На крајот на април Русија ја прекина испораката на гас за Бугарија, бидејќи не сакаше да го плати во рубљи.
Меморандумот за разбирање за проектот гасен интерконектор меѓу Бугарија и Грција беше потпишан во 2009 година, а заедничката компанија ICGB беше регистрирана во 2011 година. На почетокот на реализацијата на проектот беше најавено дека гасоводот ќе биде пуштен во употреба на крајот на 2014 година.
Јужниот гасен коридор е еден од најголемите гасни проекти, чиј дел е и ТАП, со кој гасот од наоѓалиштата во Каспиското Езеро крај брегот на Азербејџан преку Грузија, Турција, Грција и Албанија треба да стигне до југот на Италија преку Јадранот. Море.
Радев: Се менува енергетската карта на Европа
https://youtu.be/Qas2BbSKk1I
Пуштањето во употреба на интерконектор меѓу Бугарија и Грција е силен доказ за нашата одлучност и дека нема граници за успех кога сите сме посветени на заедничка иднина“, рече Радев.
Тој оцени дека денешната церемонија и билатералните средби претставуваат планирање за заедничка иднина.
Се сетив на разговорот со грчкиот премиер за стратешката соработка меѓу двете земји, која е столб на стабилноста во регионот. Тој столб сега има физичка димензија и се нарекува интерконектор“, рече Радев.
Според него, воопшто не е лесно да се изгради тој интерконектор, додавајќи дека двете влади напорно работеле за реализација на проектот.
Радев посочи дека интерконекторот значително ја менува енергетската карта на Европа и дека конечно има, како што рече, вистинско снабдување со гас од Азербејџан.
Како што истакна, Азербејџан бил сигурен партнер кој се придржувал до договорот од пред 10 години.
Тој изјави дека интерконекторот дава нови можности за гас, не само за Грција и Бугарија, туку и за соседните земји, Србија, Македонија.
https://youtu.be/f2I24N2PUis
Донев: Гасен интерконектор за безбедно снабдување со гас
Претседателот на техничката влада во Бугарија, Галеб Донев, изјави дека тоа е многу важен проект за двете земји и за целиот регион, но и за Европа. , што во оваа ситуација ги диверзифицира изворите на снабдување со гас.
„Нашиот заеднички напор беше успешен и овој проект профункционира денеска, новиот гасовод има капацитет да ги задоволи домашните потреби“, рече Донев.
Тој рече дека диверзификацијата на снабдувањето со гас за Бугарија е клучна за да се обезбеди сигурно снабдување со гас.
Донев рече дека овој проект ќе ја подобри и преговарачката позиција на таа земја.
Тој рече дека терминалот за ЛНГ во Александрополис на северот на Грција, очекувано, ќе биде готов до крајот на следната година, што дополнително ќе ги умножи изворите на снабдување.
Тој додаде дека тоа ќе и помогне на Европа да се ослободи од зависноста од само еден снабдувач со гас.
Лајен: Денеска започнува нова ера за Бугарија и Југоисточна Европа
Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, на церемонијата на пуштање во употреба на гасниот интерконектор меѓу Бугарија и Грција, рече дека денеска започнува нова ера за Бугарија и Југоисточна Европа и дека новиот гасовод ги менува правилата на игра за Бугарија и за енергетската безбедност во Европа.
Таа потсети дека проектот за изградба на тој интерконектор меѓу Бугарија и Грција се развива повеќе од 10 години, дека во 2009 година Бугарија претрпе тешка одлука да го запре протокот на гас од Украина.
https://youtu.be/ibWGsAX7G6U
Во тоа време, требаше многу одлучност за да се постигне целта, со благодарност до владите на Бугарија и Грција што истрајаа во тоа и што со многу издржливост, трпение, подеми и падови успеаја.
Таа потсети дека Европската Унија од првиот ден дала поддршка, вклучително и финансиска поддршка од околу 250 милиони евра.
Започнува нова ера за Бугарија и Југоисточна Европа. Бугарија добиваше 80 отсто од гасот од Русија, пред Русија да одлучи да започне војна против Украина и енергетска војна против Европа. Овој гасовод ги менува правилата на игра за Бугарија и за енергетската безбедност во Европа. Тоа значи слобода и ставање крај на нашата зависност од рускиот гас“, рече фон дер Лајен.
Таа додаде дека овој интерконектор може да ги покрие вкупните потреби на Бугарија за гас, што според неа е одлична вест во тешки времиња.
Таа изјави дека граѓаните во Бугарија и низ Европа ги чувствуваат последиците од војната во Украина, но благодарение на проектите како овој ќе имаат доволно гас за зимата.
„Европа има сè што и е потребно за да се ослободи од Русија, тоа е прашање на политичка волја“, рече фон дер Лајен.
Таа посочи дека Европа е на критичен крстопат, бидејќи енергетската криза е сериозна, но убедена е дека сите заедно можат да се справат со неа.
Таа рече дека мора да се заштитат основите на нашата економија и единствениот пазар на ЕУ, во кои, како што вели, лежи силата на Унијата.
„Без заедничко европско решение, сериозно ризикуваме фрагментација, затоа е клучно да се зачуваат еднакви услови за сите на единствениот пазар, да се избегнат нарушувања и турбуленции. Мораме да сториме повеќе, да го потиснеме растот на енергенсите, имаме да вложиме заеднички напори и за тоа ќе разговараме за неколку дена во Прага“, рече фон дер Лајен.
„Ајде заедно да формираме силна и целосна енергетска заедница“, рече Фон дер Лејен.
Алиев: До 2027 година ќе ја удвоиме испораката на гас во Европа
https://youtu.be/jAhtOo3j5yg
Претседателот на Азербејџан, Илхам Алиев, изјави дека извозот на гас од таа земја минатата година изнесувал околу 90 милијарди кубни метри, од кои 8,2 милијарди отишле во Европа, што е зголемување за 40 проценти во однос на претходната година.
„Оваа година ќе го зголемиме извозот на повеќе од 22 милијарди кубни метри, а 11,5 милијарди ќе одат за европските потрошувачи. Овој јули потпишавме меморандум за разбирање со ЕК и тоа е многу важен документ врз основа на кој планираме двојно Нашето снабдување со природен гас во Европа до 2027 година“, рече Алиев.
Тој посочи дека Азербејџан ги има сите капацитети тоа да го направи.
Според него, проектот за интерконектор за гас ќе игра важна улога во зајакнувањето на енергетската безбедност на Европа и диверзификацијата на изворите за снабдување со гас.
Енергетската безбедност е дел од националната безбедност на секоја земја, а актуелната геополитичка ситуација во светот уште еднаш го докажува тоа“, рече Алиев.
Тој додаде дека азербејџанскиот гас е присутен на европскиот пазар речиси две години, а отсега и во Бугарија.
„Јужниот гасен коридор е еден од најголемите инфраструктурни проекти на континентот што ја промени енергетската карта на Европа. Азербејџан е горд што е иницијатор“, рече Алиев.
Како што рече, Азербејџан долги години е сигурен снабдувач со нафта на меѓународните европски пазари, а сега станува сигурен снабдувач на гас.
„Сигурен сум дека Азербејџан наскоро ќе стане сигурен партнер во снабдувањето со електрична енергија“, рече Алиев, кој на сите им го честиташе отворањето на интерконекторот за гас.
Пендаровски: Паролата „Заедно сме посилни“ да се спроведе на дело
https://youtu.be/hTOxczE1-QI
Пуштањето во употреба на гасниот интерконектор меѓу Бугарија и Грција доаѓа во клучен момент, кога регионот и целиот европски континент се соочуваат со тешка зима и предизвици, истакна денеска во Софија претседателот на Македонија Стево Пендаровски.
„Се собравме денеска, заедно, во време на повеќекратни кризи, кои, за жал, само придонесуваат една за друга. Кога светот постепено се опоравуваше од штетните последици од пандемијата, неодговорната руска агресија врз Украина предизвика енергетска криза со големи социјални и економски влијанија“, рече Пендаровски.
Затоа е важно лансирањето на овој интерконектор меѓу Бугарија и Грција, бидејќи доаѓа во клучен момент кога регионот и континентот се соочуваат со потенцијално тешка зима и други проблеми.
„Овој конектор, ICGB, претставува нова порта за диверзификација на снабдувањето со гас, не само за Бугарија и Грција, туку и за Европа.
Пендаровски посочи и дека заедно со силната регионална соработка, потребна е и поголема европска солидарност.
„Пан-европската солидарност всушност може да ги ублажи последиците од евроскептицизмот. Нашите граѓани очекуваат помала реторика и поконкретна поддршка“, рече тој.
Тој рече дека најдобар начин е ЕУ да им овозможи на земјите од регионот пристап до механизми и инструменти за ублажување на кризата.
Чука: Побрзо да се ослободиме од зависноста од рускиот гас
https://youtu.be/kvwCHvAkuLc
Премиерот на Романија Никалај Чука денеска изјави дека мора да се забрза диверзификацијата на енергетските извори, бидејќи Европа мора брзо да се ослободи од зависноста од руските фосилни горива и дека регионалната соработка и заедничките решенија се клучот за успехот.
„Пуштањето во употреба на интерконекторот Бугарија-Грција значително придонесува за диверзификација на изворите на снабдување со гас. самата од зависноста од руските фосилни горива на гориво“, рече Чука на церемонијата на пуштање во употреба на гасниот интерконектор во Софија.
Тој посочи дека недостигот од снабдување со гас предизвикан од Русија ја погоди не само Европа, туку создаде превирања на светскиот енергетски пазар и доведе до неочекувано високи цени во различни делови на светот.
Тој додаде дека неговата земја е подготвена да ја преземе својата улога како сигурен партнер во европската енергетска диверзификација.
Мицотакис: Новиот интерконектор ја зајакнува енергетската безбедност на Европа
https://youtu.be/i-TQUiEonTo
Грчкиот премиер Киријакос Мицотакис денеска во Софија изјави дека гасната интерконекција меѓу Бугарија и Грција ја зајакнува енергетската безбедност на сите земји, како на Балканот, така и на европскиот континент во целина.
„Овој гасовод ќе донесе природен гас од Азербејџан во Бугарија и ќе нè ослободи од контролата на рускиот гас“, рече тој на церемонијата по повод пуштањето во употреба на интерконекторот меѓу Бугарија и Грција.
Тој посочи дека овој интерконектор е врв на соработката и координираните напори меѓу владите на Грција и Бугарија во изминатите години.
Тој потсети дека пред речиси два месеци во Комотинуј го прославил завршувањето на градежните работи на овој енергетски мост, кој уште повеќе ги зближува Грција и Бугарија и кој драстично ја менува енергетската карта на регионот, со тогашниот премиер на Бугарија, Кирил Петков.
Тој оцени дека пуштањето во употреба на овој гасовод денеска е исклучителен момент, е само за „Југоисточна Европа, туку и за цела Европа“ и изрази задоволство што неговата земја игра активна улога да стане енергетски центар во регионот.
Тој објасни дека овој интерконектор ќе им овозможи на европските земји да ги надминат предизвиците предизвикани од пандемијата и војната во Украина, но и заеднички да го промовираат просперитетот на нашите народи.
