Диетата кон која се придржува Новак Ѓоковиќ, а ја препорачува и д-р Драган Иванов.
Некои луѓе пристапуваат кон автофагија од желба да ослабат, додека други го прават тоа за да го одржат здравјето. Во секој случај, оваа диета како што одминува времето станува сè попопуларна. Кога пред неколку години гостуваше во РТС Ординација, д-р Драган Иванов објасни сè што треба да знаете за автофагијата:
„Автофагијата не е гладување. Навистина е неверојатно величествена, а доказ е тоа што во 2016 година Јапонецот Јошинори Ошуми ја доби Нобеловата награда, не затоа што ја измислил автофагијата, туку затоа што ја регистрирал автофагијата и покажал како функционира, што поттикнува, а што ја спречува.
Терминот автофагија се однесува на процес кој се состои од два дела. Првиот дел од процесот е препознавање, а вториот е рециклирање. При процесот на автофагија, телото препознава што е старо, што е нефункционално, препознава мутирани и малигни клетки, патолошки микроорганизми кои можат да предизвикаат одредена болест, го препознава ѓубрето што се наоѓа во нашите клетки, токсините.
Потоа се започнува друг процес, распаѓање или рециклирање. Организмот го препознава, го разградува, го рециклира, а потоа создава други, млади, функционални клетки од овој новорециклиран материјал. „Или од тој рециклиран материјал, организмот добива ново гориво, благодарение на што има повеќе енергија“, објасни докторот што e всушност автофагија.
Д-р Иванов вели дека процесот на автофагија постои во секој организам, но тој мора да се активира, а за тоа постојат три начини.
„Овој процес е во секој организам, но ние мораме да го вклучиме. Ова можеме да го направиме на неколку начини – најважниот и најсуштинскиот начин е да почитуваме еден многу важен, и за жал занемарен, принцип на исхрана. Се активира ако не јадеме ништо 12-16 часа. Не велам дека тоа е гладување, туку да не јадеме 12-16 часа. По истекот на 12 часа, се вклучува автофагијата и таа почнува да донесува значајни, восхитувачки и многу корисни работи.“
Како поинаку може да се вклучи процесот на автофагија?
„Првиот начин е поврзан со исхраната, а вториот начин да се активира автофагијата е физичката активност, онаа која води до замор, потење, чукање на срцето, отежнато дишење и потење.
Има и друг начин – туширање со топла, жешка, потоа малку поладна вода, па повторно со топла, па ладна вода. Меѓутоа, интервалите со ладна вода се пократки од интервалите со топла вода. Кога користиме ладна вода, се препорачува да не ја користиме на косата, туку на лицето, тоа ќе ја затегне кожата и ќе ѝ даде младешки изглед. Кај мажите треба на градите, рамењата, бутовите, на пример, тоа е антицелулитен третман. Градите се почувствителен дел, па можеби ќе треба да бидете малку повнимателни таму.
Би дал уште еден совет, а тоа е да не се почнува со топла, па веднаш со ледена вода. Оние кои не се тренирани треба да почнат со топло, па топло, млако, па повторно топло, па малку помалку млако, но не веднаш ладно. По неколку месеци, кога кожата и нервниот систем ќе се приспособат, можат слободно и побрзо да се движат кон постудено.
Д-р Иванов појасни и дали има категории на луѓе кои не треба да ја активираат автофагијата.
„Малите деца не треба да гладуваат додека не достигнат пубертет, бремените жени, доилките и луѓето кои се многу слаби и неухранети не треба да се воведуваат во автофагија. Оние со дијабетес тип 1, кога примаат инсулин, мора да ја приспособат исхраната на инсулинот, а тоа треба да се направи само по консултација со лекар. За лицата кои се слаби, во термален стадиум на малигни болести, не би препорачал автофагија. Автофагијата е важна за оние со малигни болести, но треба да знаете како да ја приспособите на некој што е на радиотерапија или хемотерапија, на неговата општа состојба.“
Она што сите нас нè интересира е како треба да изгледа режимот на исхрана за луѓето кои сакаат да ја активираат автофагијата.
„Појадувате, имате еден оброк, потоа не јадете ништо пет или шест часа, потоа јадете, а потоа не јадете ништо до следното утро. Панкреасот е жлезда што се активира кога сонцето изгрева и работи во текот на денот, а навечер сака да се одмори. Нашето тело ги почитува овие денско-ноќни ритми, меѓу другото, особено е важен панкреасот кој ноќе одмара.
Мелатонинот, мозочен хормон кој има бројни физиолошки, превентивни и терапевтски ефекти, се лачи во нашиот мозок помеѓу полноќ и три часа по полноќ, под услов да не ни паѓа вештачка светлина на очите – телевизори, мобилни телефони, компјутери, светилки. Од полноќ до три часот наутро, очите мора да бидат затворени, дури и ако не спиеме, за да се синтетизира мелатонинот.
Замената на денот за ноќ е опасно по здравјето, мелатонинот е орган за надзор кој ги спречува слободните радикали да го оштетат процесот на синтеза на клетките, па кога ќе се активира автофагијата, ни требаат и хормонот за раст и мелатонинот, а тоа ќе се случи ако ја прескокнеме вечерата и легнуваме на време.“
Некои луѓе се плашат да ја следат оваа диета, од страв дека може да се разболат ако не јадат 12 часа.
„Ништо драстично или лошо не може да се случи кога не јадете 12 часа, туку само добро“, тврди докторот.
Неговиот совет е денот да го започнете со еден пијалак.
„Стануваме наутро, земаме сок од лимон, додаваме вода, малку мед и за пет минути шеќерот од медот и свежината од лимонот ќе влезат во мозокот и нашиот мозок ќе почне да работи. Ќе почне да се лачи серотонин и ќе бидеме во пријатно расположение, нема да забораваме некои работи. Не само што мозокот ја сака гликозата, сите наши органи ја сакаат гликозата како извор на енергија.
Појадокот е овошје и житарки, јаткасти плодови, бадеми, 20-30 за мажи, 15-20 за жени, лешници, ореви малку помалку. Може малку млеко, јогурт, кефир, урда, леб, млеко од растително потекло, разни житарки, и тоа е појадокот.“
Еве што да јадете за ручек и кога да јадете протеини
„Кога треба да јадете протеини? Па, хормонот за раст се лачи на зајдисонце, тој е негов, како да кажам, пар, оној во кој е заљубен, тоа е аминокиселина. Ги отвора вратите на клетките, ги внесува аминокиселините во клетките Ако јадеме протеини за ручек, во два или три часот, по четири или пет часа протеините ќе се разложат на аминокиселини, а потоа навечер, околу седум или осум часот, тие аминокиселини ќе влезат во крвта од цревата и таму ќе се сретнат со хормонот за раст, кој ќе ги внесе тие аминокиселини во клетките.
Ручекот треба да обезбеди протеини, а најдобар извор се мешунките. За ручек, да речеме грав, грашок, леќа, ориз од цело зрно и разни зеленило, а потоа протеините од овие намирници ќе се разложат на аминокиселини во рок од пет часа. Може и месото, се разбира.“
Забранети се бонбони, гуми за џвакање и слични грицки, а еве зошто.
„Вештачкиот засладувач или шеќер во бонбоните, гумите за џвакање, ќе ја спречи автофагијата, тоа е нешто неприродно и нефизиолошко, особено затоа што гумата за џвакање содржи токсични материи и никогаш не сум ја давал на моето дете. Во исто време, има одредени калории во себе и затоа ја прекинува автофагијата.
А како да ја активираат автофагијата оние кои не сакаат да ослабат, туку од здравствени причини?
„Оние кои сакаат да ја активираат автофагијата, но не сакаат да ослабат, треба да јадат иста количина на храна и да консумираат исто количество калории како кога јадат три оброци, само да ја вклопат во два. Тоа нема да биде можно веднаш. Оние кои работат тешка физичка работа, оние кои се во пубертет и трудниците имаат потреба од три оброци. За поголемиот дел од населението, особено за модерните луѓе кои водат седечки начин на живот, два се доволни.
Но, ако некој сака да вечера, не може да издржи, треба да изеде некое овошје што ја активира автофагијата – бобинки, лимон, грејпфрут, кисело јаболко или некоја свежа салата. Ако јадете, вечерата треба да биде лесно сварлива и да има најмалку калории. Марулата лесно се вари, кисела зелка не се препорачува, а слатката да. Дури ни цвекло, кое е тешко да се свари. Препорачувам свеж суров зеленчук, пиперките и доматите се во ред. Вечерата е дозволена до 18-19 часот, а потоа паузата до следниот оброк треба да биде 12-13 часа за да се активира автофагијата“, пишува Мондо.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
