Во интервју за програмата „Today“ на BBC, Мерц беше запрашан дали претседателот Доналд Трамп е рамнодушен спрема судбината на Европа. Германскиот канцелар, иако не одговори директно, потенцираше дека Трамп не е толку јасен и ангажиран како неговите претходници на чело на САД.
Сите ние бараме повеќе независност во поглед на одбраната. Свесни сме дека мораме повеќе сами да преземеме – во минатото бевме „слободни патници“, а Американците гарантираа за нашата безбедност.
Мерц додаде дека е разбирливо што САД веќе не сакаат да ја носат главната товар на заедничката одбрана и бараат Европа да преземе поголема одговорност. Тој исто така истакна дека Германија и останатите европски земји веќе вложуваат повеќе.
Канцеларот Мерц ги даде овие изјави за време на посетата на Обединетото Кралство, каде се потпиша нов договор за продлабочување на воената соработка помеѓу двете земји.
Во четвртокот, Мерц заедно со британскиот премиер Киер Стармер го потпишаа Кенсингтонскиот договор, со кој се обврзуваат меѓусебно да се помагаат – вклучително и воена поддршка – во случај на напад врз некој од партнерите.
Договорот опфаќа и низа други области: борба против нелегалната миграција, поблиска економска соработка и олеснети визи за студенти од размена.
Европските држави меѓусебно ги обновуваат и зацврстуваат воените сојузи, откако администрацијата на Трамп често го поставуваше прашањето за нивниот придонес за одбраната. Американскиот претседател одамна ги обвинува европските партнери дека ја експлоатираат помошта од Вашингтон.
Во исто време, Белата куќа размислува да воведе 30% царини за стока која доаѓа од Европската Унија. Портпаролката на Белата куќа Каролин Левид изјави дека европските влади соработуваат со Вашингтон во обид да ги намалат царинските и нецаринските бариери кои, според САД, го оштетуваат американското стопанство.
Мерц како причина за промената во односот на САД спрема Европа наведе сè поголемите геополитички предизвици во Источна Азија, особено Кина.
Многу блиски соработници на Трамп, како потпретседателот Дж.Д. Венс, отворено ја посочуваат Кинеската комунистичка партија како најголема и долгорочна закана за американските интереси.
Гледам дека Американците веќе со години своето внимание го пренесуваат од Европа кон Азија. Ова префрлање кон Азија се случува, а Американците сè повеќе се гледаат во жестока конкуренција со Кина.
Токму затоа, додава Мерц, од САД доаѓа јасен сигнал: „Грижете се за себе“ – и Европа веќе почнува да го прави тоа.
Минатиот месец, Трамп постигна договор со партнерите во НАТО, со кој се побарува секоја земја-членка да троши најмалку 5% од БДП на одбрана и национална безбедност.
Првите 3,5% се наменети за стандардни воени трошоци – персонал, артилерија и противвоздушна одбрана – а останатите 1,5% за инфраструктура и сајбербезбедност.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
