На иницијатива на САД, земјите од Г7 сакаат да изградат алтернатива на глобалната кинеска инвестициона политика. Затоа се поставува прашањето дали Вашингтон се обидува да формира голема западна „антикинеска коалиција“?
На прв поглед, Г7, самитот на најважните индустријализирани земји од западниот свет и ЕУ во приморското одморалиште Заливот Карбис во Корнвол, дава слика на хармонија. Сите се воодушевени што новиот претседател на САД, Џозеф Бајден повторно воспостави нормални разговори и се надева на продолжување на трансатлантската соработка.
Но, додека шефовите на држави и влади седат заедно во мали групи или шетаат покрај крајбрежјето, САД работат на заострување на ставот на Г7 кон Кина. Американскиот претседател смета дека стремежот на Кина да стане најсилната економска сила во светот е најголемиот предизвик со кој се соочуваат демократиите во овој век.
Ентони Гарденер, поранешниот амбасадор на САД во ЕУ, вели дека Бајден мора да биде успешен тука со цел дома да ги држи под контрола приврзаниците на Трамп. Тој смета дека би било паметно европските земји да го поддржат Бајден по ова прашање, доколку сакаат да го спречат Доналд Трамп да се врати на претседателската функција.
Колку остро кон Кина?
Во принцип, Германците се согласуваат. Треба да се осуди кршењето на човековите права против Ујгурите, сузбивањет на демократското движење во Хонг Конг или притисокот врз неистомислениците во Кина.
Сепак, како што истакна ЕУ на самитот Г7, Кина не е само системски ривал и економски конкурент, туку и неопходен партнер за некои прашања. Канцеларката Ангела Меркел рече дека без Кина не е можен вистински напредок во климатската политика. Кина е најголемиот емитер на штетни гасови и не сака да стане климатски неутрална до 2060 година - додека ЕУ сака да ја постигне таа цел десет години порано - во 2050 година.
Но, САД се позагрижени од Европејците за воените провокации и заканата на Кина во Јужното кинеско море..
Сепак, САД и ЕУ воведоа санкции против Кина за кршење на човековите права, но ЕУ исто така парафираше трговски договор со Кина пред тоа, што Вашингтон го гледа критички.
Овој „сеопфатен договор за инвестиции“ (КАИ) во моментов е на мраз, бидејќи парламентот на ЕУ не сака да се справува со него сè додека Пекинг одржува санкции против непопуларните европски парламентарци.
Западен „Пат на свилата“
Како нов елемент во политиката кон Кина, Г7 се согласи на „инвестициска иницијатива“ со глобален дострел. Оваа иницијатива „да градиме подобро“ беше предложена од претседателот Бајден и тој дојде во Корвел со цврста намера да го спроведе тој план.
Сепак, сè уште е нејасно како точно треба да функционира ова. Јасно е само дека треба да се постави како еден вид алтернатива на иницијативата „Појас и пат“, новиот кинески пат на свилата.
Кина веќе воспостави економска соработка со десетици посиромашни земји во Африка, Азија, Латинска Америка и Источна Европа од 2013 година - наводно, во вредност од околу 3,4 трилиони долари.
Кина ги привлекува своите партнери со евтини заеми и големи инвестиции, пред се во инфраструктурата: мостови, патишта, железници, пристаништа. Но, таа соработка не е само економска - Кина го зголемува и своето политичко влијание.
Германија се грижи за извозниот пазар
Критичарите на новиот Пат на свилата велат дека распределбата на средствата не покренува прашања во врска со доброто управување, избегнување на корупција и човекови права. 15 земји-членки на ЕУ, вклучувајќи ги Грција, Унгарија и Италија, веќе се приклучија на проектите на Кинескиот пат на свилата.
Новата алтернатива на иницијативата Г7 „Појас и пат“ се очекува да мобилизира милијарди долари и евра. Но, од каде треба да доаѓаат тие пари - сè уште не е јасно. САД исто така се надеваат на поголемо ангажирање на приватниот капитал.
Во ЕУ, сепак, тие се претпазливи. Унијата во неколку наврати предупредуваше дека не е добро да се вложат сите сили во фалсификување на „антикинеска коалиција“ под раководство на САД.
„Од гледна точка на САД, особено Германија е камен на сопнување“, вели Рајнхард Битикофер, експерт за надворешна политика на германските зелени во Европскиот парламент.
Бидејќи Германија има силни економски интереси на кинескиот извозен пазар, Ангела Меркел е доста скептична во однос на суровата кинеска политика на Бајден, вели Битикофер. Меркел и Бајден наскоро ќе можат да дискутираат по овие прашања: на 15 јули, Меркел ќе биде првиот европски политичар што ќе ја посети Белата куќа за време на Бајден.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
