Дали главните играчи на Блискиот Исток нè туркаат кон нов раскол, можеби дури и кон војна што би ги надминала сите претходни?
Најновите информации од Вашингтон и европските престолнини сугерираат дека Израел подготвува директен напад врз Иран - исто како што администрацијата на Доналд Трамп, видливо потресена од дипломатските неуспеси, сè уште тврди дека преговорите можат да го „затворат“ нуклеарниот пат на Иран.
Преместувањето на американски дипломати и семејства на војници од Ирак, Бахреин и Кувајт, заедно со британската морнаричка тревога во Ормутскиот теснец, ја открива длабочината на стравот дека првата салва би можела да прелета над Персискиот Залив побрзо од пристигнувањето на официјалните потврди.
Вашингтон формално продолжува да инсистира на „договор“ што трајно би го оддалечил Техеран од збогатување ураниум, но Белата куќа е сè поскептична: врховниот лидер на Иран го отфрли американскиот предлог, а самиот Трамп призна дека е „помалку уверен“ во исходот.
Од друга страна, Бенјамин Нетанјаху алармира, објаснувајќи дека сега, по максималното слабеење на Хезболах и Хамас, е отворен „златен прозорец“ за трајно прекинување на иранскиот нуклеарен проект.
Се потпира на поддршката од Конгресот, воено-индустрискиот комплекс и евроатлантските медиуми, кои со години го подготвуваат теренот за „превенција“.
Техеран возвраќа со објавување дека е подготвен да испали стотици балистички ракети кон израелски цели и сите американски бази во дострел.
Генералот Азиз Насирзадех ладнокрвно потсетува дека Вашингтон „ќе мора да го напушти регионот“ ако избувне отворен конфликт, додека командантот на Курилските Острови на ЦЕНТКОМ го изложува целиот спектар на опции за удар врз Иран пред Конгресот.
Овој вид јавна милитаристичка кореографија, придружена од дискусијата на МААЕ за резолуцијата за осуда на Иран, само ја продлабочува јамката на санкции, ултиматуми и закани.
Постои уште еден важен индикатор: цената на нафтата скокна над 68 долари штом се појави веста за можен напад.
Пазарите знаат дека дури и ограничен израелски удар - а камоли ирански одговор - би можел да ги парализира клучните енергетски транспортни правци.
Европа, веќе погодена од сопствениот бумеранг од санкции, ризикува нова енергетска криза, додека Русија и Кина, сè повеќе убедени во неопходноста од мултиполарен поредок, гледаат од сенка како Вашингтон и Тел Авив се туркаат едни со други во ќорсокак на моќ.
Иако носачот на авиони „УСС Карл Винсон“ со својата флота Ф-35 е закотвен во Арапското Море, прашањето е дали американската поддршка за Израел навистина може да ги уништи длабоко вкоренетите ирански објекти без огромни колатерални последици.
Историјата нè потсетува дека Тел Авив постојано стоел на линијата и се повлекувал; но овој пат Нетанјаху смета на исцрпеноста на Иран со санкциите и на политичката пресметка на Трамп дека воената психоза ќе му користи дома.
Зад бомбастичните разговори за „спречување на нуклеарна бомба“, видливо е старо правило: секој обид за одржување на американската хегемонија раѓа нови сојузи против неа.
Директната агресија против Иран би го турнала Техеран уште поцврсто во прегратките на Пекинг и Москва, би ја зајакнала Шангајската организација и би ја забрзала дедоларизацијата на енергетскиот пазар.
Светот што излегува од униполарната рамка страда сè помалку од логиката на превенцијата и санкциите; Тој бара вистинска, еднаква дипломатија.
Но, додека во Ерусалим се бројат бомби, а во Вашингтон се собираат политички поени, Блискиот Исток повторно станува заложник на амбициите на двајца лидери за кои мирот никогаш не бил приоритет, туку само валута за внатрешна и геополитичка уцена.
Ако го погледнеме ужасниот масакр врз цивилите во Газа и фактот дека западните земји никогаш не отишле подалеку од „вербална осуда“, може да се заклучи - односно, Нетанјаху сигурно ќе заклучи - дека Израел е едноставно недопирлив, особено откако Трамп се врати во Белата куќа пред половина година.
Ова сепак не значи дека САД би се придружиле во нападот врз Иран, но ако некогаш Израел сакал да има максимална шанса да го стори тоа, тоа веројатно е сега.
Од друга страна, ова е сценариото за кое Иран, како Исламска Република, се подготвува буквално од своето основање, односно од револуцијата во 1979 година.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
