Електричните автомобили со години се претставуваат како златен стандард за мобилност на иднината. Тивкото, ефикасно и возење без емисии треба да биде дел од зелената иднина на транспортот.
Но, во 2025 година, електричните возила генерираат повеќе од само возбуда. Во крајбрежниот град Калпе, властите ги освоија насловните страници откако одлучија да го раскинат договорот за изнајмување електрични возила.
Одлуката е донесена откако градско електрично возило се запалило додека се полнело на јавна локација. И ова не беше изолиран случај – пожарникарите во Мадрид реагираа на повеќе пожари поврзани со електрични автомобили во последните месеци.
Реакцијата на Калпе
Во април 2025 година, Калпе, град во покраината Аликанте, донесе смела одлука да ја прекине соработката со голем производител на електрични возила и да се врати на бензински или дизел возила.
Повод за оваа одлука беше градско електрично возило кое се запали додека се полнеше на јавен полнач на улицата, предизвикувајќи тревога кај локалните службеници.
Градоначалникот на Калпе изјави за „Кадена СЕР“ дека ризикот – без разлика дали е реален или перципиран – едноставно не вреди за компликациите.
Иако се разгледува употребата на „зелен водород“, развојот на инфраструктурата за електрични возила во моментов прави чекор назад.
Растечки тренд
Иако пожарот во Калпе привлече внимание, тој не беше ниту прв ниту последен. Во последните неколку месеци се регистрирани четири пожари на електрични автомобили.
Во април 2025 година, се случи трагичен инцидент во подземна гаража во Алкоркон, Мадрид.
Епилог:
– Двајца пожарникари ги загубија животите, а петнаесет лица беа повредени.
• Истрагата утврди дека пожарот е предизвикан од електричен „порше тајкан“ кој се запалил по судир со паркирано возило.
Овие пожари бараат значителни ресурси за гаснење. За разлика од конвенционалните автомобили, пожарите во електричните возила горат подолго, посилно и можат повторно да се запалат откако ќе се изгаснат.
Потребна е специјализирана опрема што многу места сè уште ја немаат.
Во комбинација со ограничениот број на полначи надвор од големите градови, јавната доверба е на нестабилна основа.
Иако Шпанија инвестира во транзицијата кон електрична мобилност, инфраструктурата не ги следи амбициозните цели.
Стравот на локалното население во конфликт со целите на ЕУ
Одлуката на Калпе да се врати на фосилните горива може да биде практична, но таа доаѓа со цена – потенцијално губење на средствата од ЕУ, вклучително и програмата NextGenerationEU.
Сепак, од локална перспектива, безбедноста на граѓаните, ограничените ресурси и ниската доверба во сигурноста на технологијата за електрични возила ги прават фосилните горива побезбеден избор.
И додека Шпанија официјално останува посветена на целите за 2030 година, Калпе поставува важно прашање: дали зелената транзиција може да успее ако не се перципира како безбедна и изводлива во реалноста?
За многу домаќинства, преминувањето на електрични возила звучи добро на хартија, но е скапо и комплицирано во пракса.
Електричните модели се поскапи од оние на бензин, пазарот на половни електрични возила е мал и фрагментиран, а одржувањето е посложено.
Каде понатаму?
Шпанија има силни климатски обврски, поддржани од ЕУ, но овие цели честопати не ги земаат предвид предизвиците на терен – безбедноста, инфраструктурата и економската реалност.
Дали другите градови ќе го следат примерот на Калпе? Или ќе се работи на подобрување на безбедносните протоколи, сервисните мрежи и полначите во руралните области?
Едно е јасно – транзицијата кон чиста мобилност мора да биде практично остварлива за секојдневните возачи, механичари, пожарникари и локални заедници.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
