Идниот германски министер за надворешни работи, Јохан Вадефул, добро го познава Балканот. Но, не треба да очекуваме чуда од него - особено не проширување на Европската Унија, велат соговорниците на ДВ.
Јохан Вадефул (62) во пресрет на самитот на Берлинскиот процес за Западен Балкан во декември 2022 година изјави дека политиката кон Балканот не смее да остане на ниво на симболика.
„Германската влада игра важна улога тука од едноставна причина што Германија игра и истакната улога за земјите во овој регион“, рече тогаш тој.
Тој христијански демократ, тогаш сè уште како претставник на опозицијата, го критикуваше канцеларот Олаф Шолц за неговата пасивна улога кога станува збор за односите на Балканот и изрази надеж дека Шолц нема „повторно да му ја препушти агендата на францускиот претседател“.
Искуства од Западен Балкан
Вадефул го поврзува регионот и Западен Балкан, како што рече во интервју за весникот на Фондацијата „Конрад Аденауер“, која е блиска до демохристијаните.
Тој го обиколи регионот со автомобил во организација на оваа фондација и се запозна „од прва рака“ со проблемите на луѓето што живеат таму.
Последната посета на регионот беше на почетокот на април на состанокот на НАТО во Македонија.
Вадефул го покажа својот интерес за овој дел од Европа и со преземањето на раководството на Работната група за Западен Балкан во рамките на парламентарната група на Христијанско-демократите во периодот од 2008 до 2013 година, за време на неговиот прв парламентарен мандат.
Сега, за прв пат, демохристијаните го преземаат министерството за надворешни работи по децении во кои министрите доаѓаа од редовите на либералите, зелените и социјалдемократите.
Така, Вадефул ќе може да го искористи своето знаење за регионот во конкретното креирање на германската надворешна политика. Но, што мислат аналитичарите и добрите познавачи на односите на Германија со Западен Балкан за новиот кадар на чело на Министерството за надворешни работи?
„Добар избор“
Јосип Јуратовиќ, кој беше пратеник на Социјалдемократите (СПД) до сегашното собрание, соработуваше со него во многу наврати во разни комисии, од кои многу беа исклучиво поврзани со Западен Балкан.
„Според мене, тој е најдобриот избор од ЦДУ. Вадефул е искусен и прагматичен политичар, што е особено важно во овие турбулентни времиња. Мислам дека тоа ќе му биде од голема помош на Кристијан Шмит во Босна и Херцеговина“, рече Јуратовиќ за ДВ.
Сепак, тој верува дека Западен Балкан ќе падне во втор план, не поради евентуален недостаток на интерес, туку поради глобалните превирања.
„Меѓународната заедница не е подготвена за ненадејни промени на Западен Балкан бидејќи во моментов ги има премногу низ целиот свет. Затоа, во иднина, политиката кон Западен Балкан ќе се спроведува малку потивко. Но, ќе се спроведува“, заклучи Јуратовиќ.
Проширувањето не е во преден план
Никола Ксавиерф од Германското здружение за надворешна политика (ДГАП) смета дека во наредниот период Германија ќе се фокусира не толку на процесот на проширување, кој првенствено се однесува на земјите од Западен Балкан, туку на процесот на стабилизација на ЕУ, така што секое идно проширување воопшто ќе биде можно.
„Проширувањето како процес ќе биде предмет на дискусии во Германија, особено како да се подобри методологијата, но и да се подготви самата Унија за апсорбирање на нови членки“, изјави Ксавиерф за ДВ.
И Ади Черимагиќ од Европската иницијатива за стабилност (ЕСИ) не им дава многу надеж на земјите од регионот дека Германија ќе го поттикне процесот на проширување. „Новата влада во Берлин нема амбиција да се залага за забрзано проширување на ЕУ и во моментов се фокусира на реформи и консолидација на ЕУ“, изјави Черимагиќ за ДВ.
Соработка со канцеларот
Вадефул во неколку интервјуа повтори дека ќе се концентрира на големи жаришта како што се Украина, Иран и Блискиот Исток. „Ова се темите што ме окупираат во моментов“, рече Вадефул во интервју за ДВ.
Еден од најгласните забелешки на последната германска влада составена од социјалдемократи, либерали и зелени беше несовпаѓањето во надворешната политика помеѓу канцеларката и Министерството за надворешни работи.
Во Берлин е широко распространето верувањето дека ова нема да се случи повторно со Јохан Вадефул како министер за надворешни работи и Фридрих Мерц како канцелар.
Германските медиуми речиси едногласно повторуваат дека Вадефул е „човекот на Мерц“, а исто така нагласуваат идентични ставови кога станува збор за политиката кон големите глобални проблеми како што се нестабилните трансатлантски врски.
Нова германска улога
Јерн Флек, од европскиот центар на американскиот тинк-тенк Атлантски совет, даде слична проценка во интервју за ДВ.
„Номинацијата на Јохан Вадефул за следен германски министер за надворешни работи пред сè сигнализира дека Германија, под канцеларот Мерц и новата коалиција, повторно ќе ја преземе улогата и амбициите на политички и еколошки...“
„Номадска тешкашна категорија“.
„Како прв специјализиран политичар и министер за надворешни работи на ЦДУ во последните децении, Вадефул пред сè се залага за попрагматичен, реалполитички пристап кога станува збор за безбедноста и Европа“, вели Флек.
Флек очекува и прагматизам во однос на регионот на Западен Балкан, за што ќе придонесе уште еден важен кадар кога станува збор за надворешната политика, позицијата државен секретар за Европа, која треба да ја преземе Гинтер Крихбаум - уште еден политичар од редовите на демохристијаните кој интензивно бил вклучен во регионот на Западен Балкан.
Прагматизам и за Западен Балкан
„Земјите и динамиката на Западен Балкан се многу познати теми за Вадефул и неговиот назначен државен секретар за Европа, Крихбаум. Регионот може да очекува континуирана посветеност од Вадефул и новата влада во врска со перспективите за проширување на ЕУ, иако тој и Крихбаум се застапници на „пристап базиран на заслуги“, инсистираат на реформи и ќе бидат критични кон забрзаните процедури за пристапување“, заклучува Флек.
Македонија
Вадефул не и е непознат на македонската јавност. Владејачката ВМРО-ДПМНЕ и неговата ЦДУ негуваат блиски односи, а тој има остварено повеќе средби со премиерот Кристијан Мицкоски.
Последната нивна средба се одржа во март минатата година непосредно пред изборите а Мицкоски топгаш потенцираше дека на средбата се разговарало за надворешна политика на почитување и силни темели.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
