Според стручните лица, за да препознае потенцијален насилник многу е важно секоја жртва да биде добро информирана за тоа што може да биде насилство.
Широката јавност сè уште го перципира насилството само како физичко насилство, а сепак сме сведоци дека психичкото насилство е многу позастапено и се манифестира преку омаловажување, уцена, обвинување на жртвата за насилното однесување, игнорирање и лишување од слобода.
Кои се знаци за тревога?
Според, психолозите, социјалните работници и другите експерти, ова се знаците за тревога:
лицето постојано го навредува својот партнер/ка
секогаш проверува каде е и што прави
љубомора
често го губи трпението
Ако насилното лице во врска постојано се однесува вака и го манипулира другото лице долго време, жртвата често почнува да се сомнева во сопствениот здрав разум и сè потешко проценува дали е навистина злоставувана.
Според психолозите, сторителите често ја префрлуваат вината и одговорноста за насилството на жртвата, а класичните изговори се „Таа ме провоцираше“, „Не направив ништо“ и „Само ја опцув“.
Знаци кај потенцијално злоставувана личност: постојано се грижи да не го разлути партнерот, се изолира од семејството и пријателите, и изгледа сосема поинаку од она што била пред да влезе во врската (што е знак на депресија). Оценките во училиште или работата значително трпат, хобито го занемарува за подолго време да поминува со партнерот.
Насилник може да биде кој било
Тешко е да се препознае насилникот бидејќи може да биде кој било.
Според еден психолог, патот до промената има одредени предуслови, а тоа е насилникот да го препознае сопственото насилно однесување, да преземе одговорност за него, да биде подготвен да го промени моделот на однесување, да ги преиспита своите уверувања и да биде подготвен да работи на позадината на своето однесување на емоционално ниво.
Според сведоштво на една 28-годишна девојка, тренер по фитнес за жени, која е жртва на психичко насилство во врската, тешко е да се излезе од овој токсичен однос.
„На 23-годишна возраст бев во токсична врска од која не можев да излезам“, раскажува таа.
Според неа, нивната врска започнала речиси совршено, била опсипувана со изливи на љубов, ја чекал после работа и ѝ посветувал внимание. Но, со тек на време, она што го нарекувала љубов почнало да бледнее, а ситуацијата станувала сè полоша.
Ѝ било тешко да си признае дека врската не функционира, а постоеле и знаци:
„Кога ќе почнеш да ги лажеш пријателите дека повеќе не се гледаш со него затоа што сите знаат дека таа личност е лоша за тебе, и почнуваш да измислуваш изговори за него“, вели таа. „На почетокот, некои работи ти се интересни, но со тек на време сфаќаш дека тоа не е нормално. Не е нормално личноста да биде екстремно ладна, а потоа одеднаш екстремно добра кон тебе, од една крајност во друга.“
Љубовта како дрога
На оваа девојка ѝ била потребна една година да ја заврши врската, во која конечно натежнало сознанието дека тој истовремено е во врска со друга личност. „Тоа е како некаков вид дрога“, споредува таа, „и секое мало внимание и љубов создава сè подлабоко чувство на зависност од другата личност“.
„Од една страна, ми кажува дека е единствениот што ме разбира и дека секогаш ќе биде тука за мене, а потоа ми вели дека никој друг не би ме трпел“, вели таа, која накратко му поверувала. „Кога влегов во друга врска, две години подоцна, и навистина според другиот претерував, навистина се прашував дали бил во право кога ми велеше дека тоа ќе се случи.“
Девојката побарала помош од психотерапевт, ја променила работата и околината, а исто така се обидувала да се заштити од новите луѓе што ги запознавала. Признава дека ѝ било многу тешко и дека би ѝ било мило да ја избегнела таквата врска, но верува дека ситуацијата ја направила посилна.
„Навистина бев на дното, се чувствував како да може да ме прегази кој било. Опција ми беше да пропаднам уште повеќе или да почнам да се извлекувам од сето тоа. Со тек на време, сè конечно се смири, излегов посилна и подобра, и подобро можам да ги забележам знаците за тревога кај другите мажи“, вели таа.
„Не избираме насилство“
Кога проговорила за насилството во врската на социјалните мрежи, ја контактирале многу млади лица кои доживеале психичко насилство во врската. Според податоците на еден психотерапевт, скоро 25% од осудените сторители на насилство кои доаѓаат на советување се токму жени.
Никогаш не е лесно да се напушти
На оние кои ѝ кажале дека „можела едноставно да се оддалечи“, оваа девојка им рекла дека тоа никогаш не е толку лесно.
„Ако никој не нè советува, можеме со години да бидеме во таа токсична врска и да мислиме дека тоа е љубов. Најчесто слушам негативни коментари од луѓе кои не поминале низ тоа, можеби го пронашле својот совршен партнер на 16 години и им честитам за тоа, но на другите - нека ни е со среќа“, вели таа.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
