logo
logo
logo

Ја критикуваше црквата и државата, НО КРАЛЕВИТЕ ГО ОБОЖАВАА

Vecer | 31.05.2025

Ја критикуваше црквата и државата, НО КРАЛЕВИТЕ ГО ОБОЖАВАА

Франсоа-Мари Аруе, попознат под псевдонимот Волтер, е еден од најистакнатите интелектуалци од периодот на просветителството во Европа. Роден во 1694 година во Париз, Волтер бил филозоф, писател, сатиричар, историчар и политички аналитичар од тоа време.

Тој живеел во време на големи политички и социјални промени, кои вклучувале подем на апсолутистички монархии, војни, идеи на просветителството и растечкиот конфликт помеѓу традицијата и новото размислување за науката, религијата и владата.

Волтер живеел во време кога филозофските идеи биле силно поврзани со политички и социјални превирања. Во овој контекст, неговата критика на статус кво во Европа наишла на резонанца кај владетелите и интелектуалците, а тој станал еден од клучните претставници на идеите на просветителството.

Иако бил жесток противник на црковната и политичката власт, тој имал и лични контакти со многу европски владетели од тоа време, што му овозможило директно да ги презентира своите ставови на оние што ја имале власта.

Младиот Волтер во конфликт со властите и Црквата

Волтер е роден во богато семејство на адвокати. Во младоста посетувал језуитско училиште, каде што се школувал по класични јазици и филозофија. Иако почнал да студира право, Волтер брзо се откажал од правна кариера, препознавајќи ја својата страст кон литературата и филозофијата. Почнал да пишува уште од рана возраст, а неговите први значајни дела биле сатирични памфлети во кои ја критикувал француската аристократија и политичкиот систем.

Неговото пишување наскоро го довело во конфликт со властите, што резултирало со негово прогонство од Франција. Поминал неколку години во Англија, каде што имал можност да се запознае со делата на клучните филозофи на англиското просветителство, како што се Џон Лок и Исак Њутн. Овој период бил клучен за обликувањето на неговите идни филозофски погледи, особено неговите идеи за слободата, рационализмот и секуларизацијата.

Омилен на најмоќните

Волтер бил во контакт со многу европски владетели, кои често ги ценеле неговите идеи, иако биле свесни за неговите критики за апсолутната власт. Неговите односи со овие владетели биле политички прагматични, иако Волтер бил познат по своите остри критички ставови.

Најпознатиот владетел со кого Волтер имал значајна врска бил Фридрих II. Велики, крал на Прусија. Волтер бил поканет на прускиот двор во 1750 година, каде што поминал неколку години. Во тој период, Волтер и Фридрих одржувале блиска врска која започнала со голема симпатија, но се влошила со текот на времето поради лични разлики.

Фридрих бил филозофски образован и фасциниран од идеите на Волтер за просветителството, но, како апсолутен монарх, тој имал поинаков пристап кон владата од оној што го застапувал Волтер. Иако првично имале интелектуален афинитет, нивниот однос се затегнал поради критиките на Волтер за апсолутизмот и автократското владеење што го практикувал Фридрих, и покрај неговите просветителски ставови.

Дописник на Катерина Велика

Волтер бил во контакт и со руската царица Катерина Велика. Иако никогаш не се сретнале лично, Волтер и Катарина имале редовна писмена кореспонденција. Катерина го ценела Волтер како еден од најважните интелектуалци на просветителството, а Волтер бил поддржувач на нејзините реформски идеи, особено во однос на образованието и секуларизацијата на општеството.

Нивниот однос бил силен, а Волтер ѝ нудел совети за тоа како да се подобри Русија. Но, иако Волтер ја фалеше Катерина како просветлен владетел, тој беше свесен за нејзиното апсолутистичко владеење и често во своите писма ги критикуваше потезите што ја направија руски деспот.

Со францускиот крал Луј XV. немал таков однос. Поради неговите критики кон францускиот двор, Волтер не уживал во друштвото на најмоќните Французи од тоа време.

Сепак, тој се вратил во Франција во 1778 година, а неколку месеци подоцна починал. Неговото тело е префрлено во Пантеонот во Париз во 1791 година. Револуционерите го обожавале и верувале дека неговите идеи се спроведени во пракса, иако Волтер никогаш не повика на убивање милиони заради просперитет.

Волтер се смета за еден од најголемите мислители на 18 век. Неговите идеи беа нови и нудеа поинаков пристап кон политиката во време кога целата моќ беше концентрирана кај поединци. Сепак, со својата харизма и интелект, тој го привлече вниманието на многу владетели од тоа време, кои потоа спроведоа реформи за да донесат просперитет во своето општество. Токму овие реформи ја претворија Европа во место на најголемите политички промени во светот во 19 век.

© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата

logo

Vecer.mk е прв македонски информативен портал, основан во 2004 година.

2004-2025 © Вечер, сите права задржани

Сите содржини и објави на vecer.mk се авторско право на редакцијата. Делумно или целосно преземање не е дозволено.

Develop & Design MAKSMEDIA LTD Skopje Copyright © 2004-2025. Vecer.mk