Според податоците на Американското здружение за срце, последната недела од декември е најопасна во годината кога станува збор за смртност од срцев удар. На врвот на листата на најризични денови се Божик, денот по Божик и Нова година.
Лекарите предупредуваат дека за време на празниците се поклопуваат повеќе фактори – стрес, обилна храна, алкохол, студ и непосетување лекар – што заедно создава совршена бура за срцето. А токму тогаш луѓето најмногу се двоумат да побараат помош, мислејќи дека „не сакаат да им ги расипат празниците“, иако секоја минута може да биде пресудна.
Кардиологот д-р Мич Елкинд објаснува дека секоја година во зимските месеци се бележи пораст на смртоносни кардиоваскуларни настани за околу 10 проценти, а токму на Божик и Нова година ризикот скока за дополнителни 5 проценти.
Истражувањата со години покажуваат дека јануари носи највисока стапка на смртност од срцеви заболувања. Студеното време ги стеснува крвните садови за телото да ја задржи топлината, а тоа го покачува крвниот притисок и го оптоварува целиот кардиоваскуларен систем.
Меѓутоа, зголемувањето на ризикот не се случува само во студените краеви. Студија објавена во списанието Circulation покажала дека во сончевиот Лос Анџелес смртноста од коронарни заболувања во декември и јануари е дури 33 проценти поголема отколку во летните месеци. Слични резултати се забележани и на Нов Зеланд, каде Божик и Нова година се слават среде лето.
Причините се повеќекратни, но една е особено важна: луѓето за време на празниците поретко бараат медицинска помош.
Патувања, непозната средина, фактот дека постарите остануваат сами дома – сето тоа придонесува за доцнење во реакцијата. А токму оние кои не се јавуваат на лекар навреме најчесто завршуваат фатално, предупредува Елкинд.
Дополнителни истражувања споменуваат и т.н. „ефект на одложување на смртта“ – појава при која луѓето несвесно ја „одложуваат“ смртта до по важен датум или празник, по што стапките на смртност нагло скокаат. Овој феномен е забележан и кај срцеви и кај други природни причини за смрт.
Затоа стручњаците испраќаат јасна порака:
Никогаш не игнорирајте ги симптомите на срцев удар, дури ни за време на празниците.
Болка во градите, притисок, гушење, болка во рамото или вилицата, мачнина, ладна пот – сите овие се аларми на кои треба веднаш да се реагира.
Најголемиот број смртни исходи за време на празниците се случуваат кај луѓе кои не се во болница, што уште еднаш потврдува колку е важно да се побара итна медицинска помош веднаш штом ќе се појават првите знаци.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
