Драги родители, мора да бидете свесни дека зад превртувањето со очите и доцните ноќни излегувања, детето може да се бори со проблеми што одат подалеку од нормалното растење. Современите притисоци во училиштето и општеството доведоа до зголемување на предизвиците со менталното здравје кај младите луѓе.
Проблемот е што предупредувачките знаци честопати изгледаат како нормално однесување за таа возраст. Ние истакнуваме пет суптилни, но сериозни индикатори дека тинејџерот се бори, како и совети за тоа како можете да му помогнете.
Ненадеен пад на училишниот успех
Иако секој тинејџер повремено може да ја занемари училишната работа, забележливото и постојано намалување на оценките или ненадејното губење на интересот за учење може да биде причина за загриженост. Студија од 2021 година објавена во Journal of Adolescence ги поврза лошите училишни резултати со основните проблеми како што се стрес, депресија или анксиозност. Ако забележите дека вашето дете од заинтересиран ученик се претворило во целосно незаинтересирано, време е да истражите што се случува.
Промени во спиењето и исхраната
Кога тинејџерите се под емоционален притисок, спиењето е често првата жртва. Студија од 2020 година објавена во списанието „Sleep Medicine“ откри дека неправилните циклуси на спиење кај адолесцентите го зголемуваат ризикот од депресија. Истото важи и за апетитот – значајните промени, без разлика дали станува збор за прејадување или одбивање храна, можат да укажуваат на емоционален стрес, а не само на минлива фаза на пребирливост.
Повлекување од пријатели и активности
Друштвениот живот е клучен за развојот на тинејџерот, па затоа повлекувањето од општеството или откажувањето од омилените хобија може да биде сериозен предупредувачки знак. Студија од 2019 година објавена во списанието „Child Psychiatry & Human Development“ го истакнува социјалното повлекување како еден од најраните индикатори за депресија. Кога некогаш друштвен тинејџер одеднаш ќе се најде себеси како поминува сè повеќе време сам и губи интерес за активностите во кои порано уживал, важно е да се реагира.
Зголемена раздразливост и емоционални испади
Промените во расположението се нормален дел од растењето, но клучно е да се обрне внимание на нивниот интензитет и фреквенција. Студија од 2018 година објавена во „The Journal of Abnormal Child Psychology“ ја наведува раздразливоста како клучен симптом на нарушувања на расположението кај тинејџерите. Ако изливите на гнев или тага се непропорционални на ситуацијата и се случуваат речиси секојдневно, веројатно станува збор за посериозен проблем од едноставен „тинејџерски став“.
Чести физички тегоби
Главоболките, болките во стомакот или општата малаксаност понекогаш можат да бидат физичка манифестација на емоционални проблеми. Студија од 2017 година, објавена во Pediatrics Journal, потврди дека адолесцентите често изразуваат психолошки стрес преку соматски симптоми. Ако медицинските прегледи не откријат јасна физичка причина за тегобите, многу е можно зад нив да се крие потиснат стрес или анксиозност.
Важно е да се слуша неискажаното
Најголемата заблуда е да се верува дека тинејџерите кои се борат со проблеми секогаш јасно ќе ја покажат својата болка. Всушност, многумина вешто ја кријат својата болка сè додека ситуацијата не ескалира. Со внимателно следење на суптилните промени во расположението, однесувањето и секојдневните навики, родителите можат рано да ги препознаат проблемите и да реагираат пред малите проблеми да се претворат во големи битки. Вашиот тинејџер можеби не секогаш ги наоѓа вистинските зборови, но ако обрнете внимание, можете да го чуете што се обидува да каже без зборови.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
