Трамп се врати. Очекувано, тој се врати во својот препознатлив стил, почнувајќи (и завршувајќи) на инаугуративниот говор со тврдењето дека неговото враќање во Белата куќа ќе воведе „ново американско златно доба“.
Исто така, како што се очекуваше, тој не пропушти барем еднаш да спомне дека самиот Бог го заштитил и го довел до овој момент затоа што, добро, и Семоќниот сака „да ја направи Америка повторно голема“.
Освен претпоставената содржина, имаше и интересни, можеби вознемирувачки (за кого?) детали.
Целиот свет секако ја следеше инаугурацијата во студениот Вашингтон (затоа церемонијата се одржа во зградата на Капитол оваа година, наместо надвор, давајќи ѝ клаустрофобично чувство), а несомнено и луѓето од Панама, кои не останаа рамнодушни на слухот за Трамп кој вели дека наскоро ќе ја преземе контролата над Панамскиот канал, без разлика дали тоа им се допаѓа на некои или не (а само на Американците може да им се допадне).
Мексиканците беа само малку поблаги - тој најави дека наскоро ќе почне да враќа милиони илегални мигранти (ним и на другите во Латинска Америка), дека веднаш ќе ги прогласи нивните нарко картели за терористички организации, а згора на тоа ќе ги преименува светски познатиот Мексикански Залив до Американскиот Залив.
Да бевме малку цинични, дури би можеле да кажеме дека Трамп беше „умерен“ затоа што не го нарече Заливот Трамповиот Залив, но има уште време за тоа.
Тоа секако беше жесток говор, но и - мора да се признае - автентичен. За разлика од другите говорници и од Демократската и од Републиканската партија, кои звучеше како да се натпреваруваат за најдобар есеј на тема „Зошто демократијата е одлична“, Трамп барем потврди дека тој е дефинитивно нешто друго, сепак нешто надвор од доменот на типичната политика.
Дали е тоа добро? Можеме потенцијално да се надеваме, но треба да заземеме реален став. Во неговиот втор мандат, Трамп сигурно ќе направи секакви потези, од добри, кон лоши, до многу лоши и - се надеваме - некои многу добри.
Не беше пријатно да се гледа ритамот на овации во главната сала на американскиот Капитол.
Кога зборуваше за прогласување вонредна состојба на јужната граница на САД, речиси сите веднаш станаа.
Тој, исто така, доби таква поддршка додека зборуваше за некои социјални прашања, на пример како ќе се обиде да обезбеди официјално да има само два пола - маж и жена.
Но, кога најави дека ќе биде претседател миротворец, дека најголемата сила на американската војска ќе биде тоа што нема да има војни, реакцијата во Капитол беше... под посакуваното ниво.
Не станаа сите. Зошто?
Толку ли се одбиени од идејата за претседател кој не оди во војна?
Некои можеби сè уште му замеруваат на Трамп што не започна ниту една нова војна за време на неговиот прв мандат (на Бајден секако може да му се припише онаа во Украина, на која тој гордо потроши десетици, можеби стотици милијарди американски долари американски пари).
Ова можеби е тривијално набљудување, но прилично добро го истакнува предизвикот со кој ќе се соочат Трамп и неговиот тим доколку „светскиот мир“ е навистина нивната цел.
Кога сме веќе кај тимот, да, овојпат навистина е многу подобар тим отколку во првиот мандат. Има помалку јастреби, па дури и оние кои се протнале се чини дека знаат дека треба да се воздржат од својот милитаризам (Марко Рубио секако е најдобар пример).
За жал, тој тим се уште не е целосно потврден. Најтешката мисија ќе биде туркањето на Тулси Габард за позицијата шеф на националната безбедност.
Трамп ја номинираше, но републиканците во Конгресот, кои мора да ја потврдат, се многу скептични кон неа (повеќе потврда дека таа навистина вреди!).
Може ли Трамп да им ја изврти раката? Да се надеваме дека е така. Многумина ги воздржа, а сега како претседател е уште помоќен.
Но каков миротворец е овој што во претходната реченица најавува дека ќе ја преземе суверената територија на Панама? Тој рече дека САД изгубиле илјадници луѓе при изградбата на каналот.
Да, и? Оттогаш помина повеќе од еден век.
Според оваа логика, дали Русија, која како дел од СССР даде милиони луѓе да ја бранат Европа од нацизмот, треба да бара враќање на, да речеме, Источна Германија?
Трамп не се грижи за правичноста, тоа е многу јасно, а што се однесува до неговото помирување меѓу миротворството и „американските национални интереси“, тој го гледа вака - мир меѓу САД и Панама постои денес, а ќе постои кога САД војската и морнарицата се појавуваат пред Панамскиот канал бидејќи никој нема да им одолее.
Всушност, така ќе биде, ако навистина е сериозен за тој план, но нема потреба да се споменува што ќе се случи понатаму.
Кревката структура на светот, државните граници, постојат врз основа на спорадично почитување на меѓународното право.
Кога таа структура ќе се урне, државните граници веднаш стануваат замислени линии во главите на луѓето и се враќаме на тој дарвински принцип на „преживување на најсилните“.
Таквиот свет е многу Трампистички, а самиот Трамп не гледа проблем во тоа.
Но, колку и да зборувамe за американскиот „ексепционализам“, Америка не е единствената сила во светот.
Ако почне да ја окупира Панама, тогаш Кина брзо ќе почне да го окупира Тајван итн.
Згора на тоа, може да се каже дека некои сили со нетрпение ја очекуваат зората на таков хаос и се подготвуваат да дејствуваат максимално можно во него.
Како Трамп ќе реагира на оние кои „би се однесувале како Трамп“ останува да видиме, но некои се секако оптимисти.
Русија, на пример, сигурно веќе ја гледа цела источна Украина како дел од својата федерација, благодарение на Трамп.
Но, секоја возбуда за хаосот што може да биде на хоризонтот може да биде многу краткотрајна.
Амбициите брзо ќе почнат да се преклопуваат.
Земете го на пример Гренланд, на кој Трамп, исто така, „го насочи погледот“. Тој тврди дека Арктикот е од клучно значење за американските стратешки и национални интереси.
Но, Русија и Кина исто така мислат за оваа област. И додека Москва и Пекинг може дури и да се договорат за поделба на влијанието (што исто така останува да се види), Трамп не остави впечаток дека е подготвен да преговара со некого.
Неговата визија е Америка против сите и Америка пред се.
На некој начин, мора да се признае, оваа реторика е донекаде освежувачка во смисла дека не се крие зад бескрајната реторика за „ние и нашите сојузници“.
Трамп конечно ќе ја разоткрие Америка и ќе покаже како навистина изгледаат нејзините амбиции, додека сите претходни администрации извртуваат и продаваат илузии за западното „партнерство“.
Трамп ќе го направеше тоа во својот прв мандат, но потоа беше едноставно блокиран од сите страни. Но, не го елиминираа, иако се обидоа да го направат тоа, дури и физички.
И тоа ќе ги чини сега. На некој начин, преку сите овие поткопувачки и често хистерични обиди да го спречат, создадоа нов Трамп, „Супер-Трамп“ кој ќе биде сè што сакаше да биде претходно, но во многу поинтензивна верзија.
Тој секако е лут, не е ни чудо, лут и можеби дури и подготвен да се одмазди (иако се испостави дека тоа не е баш неговиот стил).
Во исто време, тој е многу свесен за сè. Изгледа дека на некој начин дури и му е драго што сè се случи токму вака - „Попатно научив многу“, рече тој, нагласувајќи дека ниту еден претседател во американската историја не поминал низ она што го има.
Цело време покрај него седеше и поразениот тим Бајден-Харис.
Интересно е што тие (како и Бил и Хилари Клинтон, кои седеа во ред зад нив) речиси никогаш не станаа додека целата сала стоеше, освен моментот кога рабинот што го посети го спомена вчерашното ослободување на тројца заложници од Појасот Газа.
Тешко е да се даде конкретна прогноза за почетокот на новата ера на Трамп. Едноставно ќе треба да видиме што ќе надвладее.
Трамп изгледа како некој кој е способен да оди во која било насока, а во овој поглед луѓето околу него ќе бидат исклучително важни.
И тие не се идеални, но во тесен круг сега имаме неколку истакнати актери кои барем сакаат итен крај на војната во Украина (Тулси Габард, Роберт Ф. Кенеди Џуниор, Илон Маск, па дури и Џеј-Ди Венс изрази желба за брз мир).
А кога ќе се сврти кон „темната страна“, а со текот на времето сигурно ќе се сврти, тоа може да биде потсетник дека ова веројатно би била единствената страна доколку демократите ја задржале власта, особено кога станува збор за војната во Европа, која секогаш се заканува да се разгори уште повеќе.
(Vecer.mk VIA)
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
