Деновите кога главниот извршен директор на Deutsche Bank можеше да му држи предавања на остатокот од светот за тајните на германскиот економски модел, изграден на брилијантен инженеринг, незапирлива извозна машина и непречен консензус меѓу синдикатите и менаџерите, одамна ги нема, пишува Британски Телеграф.
Во говорот во Франкфурт оваа недела, Кристијан Савинг, актуелниот шеф на Дојче банк, рече дека Германија ќе стане „болниот човек на Европа“ доколку итно не ги реши своите структурни проблеми.
Дојче банк отсекогаш важеше за стожер на економијата, а германскиот банкар, се разбира, е апсолутно во право. Проблемот, тврди Телеграф, е во она што тој не го кажа.
Германскиот естаблишмент се покажа неспособен да ја идентификува клучната причина за катастрофалната состојба на работите: сопственото ужасно одлучување и политичка култура. Се додека не го стори тоа, земјата нема да биде способна за радикални реформи на кои толку ѝ се потребни.
Заедно со богатството на Германија растеше и богатството на Дојче банк, кое сега целосно пропадна и е само сенка на она што беше порано. Неговата пазарна вредност сега е дури 70 отсто помала отколку што беше на својот врв и вреди само една третина.
Во Германија пристигна рецесија
По потпирањето на евтината руска енергија и кинескиот економски бум, Германија е заглавена во спирала на мизерија.
Земјата падна во рецесија минатата година, а производството се очекува повторно да се намали оваа зима, што ја прави земја со најлоши резултати во Г-7. Производството е сè уште само 0,2 отсто повисоко од нивото пред пандемијата.
Извршниот директор на Дојче банк, всушност, тврдеше дека неговите сонародници предолго се држеле до „идејата дека економијата ќе продолжи да се развива сама по себе и дека не треба да правите многу за таа да функционира“. Но, тој не успеа да го види клучниот проблем, пишуваат Британците.
Рускиот гас и кинескиот пазар
Германија имаше извонредна среќа во првите две децении од овој век.
Замената на моќната германска марка со далеку послабото евро значеше дека нејзината валута беше драматично потценета, овозможувајќи и да има огромни трговски суфицити и да доминира во широк опсег на индустрии во кои инаку не би можела да се натпреварува.
Во меѓувреме, индустријализацијата на Кина беше изградена на германски машински алати, создавајќи огромен нов пазар за моќните инженерски фирми во земјата.
И покрај сето тоа, Берлин имаше пристап до она што изгледаше како бескрајно снабдување со евтин руски гас, овозможувајќи и на земјата да продолжи со тешката индустрија која е жедна за енергија.
Сите заедно, овој среќен сплет на околности создаде илузија на постојан просперитет што и овозможи на Германија за време на ерата на Ангела Меркел да му држи предавања на остатокот од светот за сјајот на нејзиниот консензуален модел, притоа акумулирајќи трговски суфицити како да ќе траат вечно.
Војната во Украина предизвика стагнација
Таа среќа снема. Војната во Украина значеше дека рускиот гас мораше да се исклучи, а со оглед на смешната одлука да ги затвори своите нуклеарни централи, Германија успеа само да го избегне недостигот на електрична енергија плаќајќи вртоглави цени за енергијата на глобалниот пазар.
Фабриките веќе се затвораат бидејќи не можат да си дозволат струја.
Се чини дека Кина ја купуваше сета германска технологија што ѝ треба и сега, безмилосно, поранешниот учител, Германија, е во подредена позиција. Кинеските автомобилски фирми би можеле да ги уништат германските автомобилски гиганти, а планираните царини на ЕУ за кинеските електрични возила доаѓаат предоцна.
И додека еврото е сè уште слабо, ценовната предност одамна е исцрпена, а сметките за поддршка на послабите членки на еврозоната доаѓаат.
Доцна дигитализација
Во меѓувреме, Германија не успеа да се дигитализира, па така, на пример, факсот сè уште е секојдневен дел од опремата во администрацијата.
Земјата која толку добро капитализираше од првата и втората индустриска револуција пропадна во третата. Има неколку германски апликации за кои тој некогаш слушнал; Гравитацијата ги влече претприемачите во Силиконската долина, Њујорк и Лондон.
Што е уште полошо, тоа го имаат острите британски медиуми, Германија некако успеа да пропадне уште победно од Британија кога е во прашање модернизацијата на инфраструктурата. Тие се посебен проблем за аеродромот, пишува Телеграф.
Слаба коалиција
Целата спирала оди уште подлабоко. Германскиот политички систем се заснова на консензус, на коалицирање, така што, барем засега, не е во состојба да ги протурка радикалните промени и модернизацијата што и е потребна на земјата. Дури и според мрачните стандарди на нејзините европски колеги, Германија изгледа неспособна за реформи.
Понатаму, и покрај сите недостатоци и преголемото его, тврди Телеграф, францускиот претседател Макрон направил значајни про-бизнис потези, намалувајќи ги некои корпоративни даноци и намалувајќи го премногу нагласениот модел на социјална држава. Италијанката Џорџо Мелони барем се обидува да ја реформира стагнантната економија на Италија. Спротивно на тоа, Германија е парализирана од коалицијата на социјалдемократи, зелени и слободни демократи кои не можат да се согласат речиси за ништо. И се чини дека, на чело со Шолц, немаат идеја како да го поправат нередот.
Неизвесна иднина
Можно е Германија да се реформира еден ден. Сè уште е богата земја, со висококвалификувана работна сила, огромен технички талент и големо присуство на глобалните пазари.
Но, пред тоа да се случи, ќе биде потребна радикална ревизија на политичкиот систем и рушење на центризмот кој доминира во внатрешните дебати. Во моментов на хоризонтот има многу малку знаци кои би можеле да укажат на такво нешто во блиска иднина.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
