Германскиот производител на автомобили Фолксваген соопшти дека е подготвен да го разгледа планот за почеток на производство на опрема за германската војска како дел од напорите на Европа за вооружување, пишува британски Телеграф.
Оливер Блуме, извршен директор на најголемиот европски производител на автомобили, рече дека потенцијалните партнери сè уште не стапиле во контакт со компанијата, но тие се подготвени „да го разгледаат концептот“.
Неговите коментари доаѓаат во време кога германската економија се повеќе се свртува кон военото производство, поттикнато од стравувањата дека САД ја повлекуваат поддршката за Европа. Германските компании како Rheinmetall и KNDS Group ги претвораат фабриките за автоделови за производство на оружје.
Според економистите, фабриките за автомобили можеби го трошат капацитетот бидејќи германскиот извоз на автомобили е преполовен од нивниот врв пред КОВИД-19.
На прашањето дали Фолксваген ќе ги отвори своите празни капацитети за производство на воена опрема, Блуме рече дека постои можност, пишува британскиот весник.
„Прво, мислам дека со оглед на моменталната геополитичка ситуација, одлуките што сега ги гледаме во Германија и Европа се точни, во смисла дека треба да инвестираме повеќе за да бидеме повторно безбедни.
„Не сме во конкретни дискусии за тоа што може да направи Фолксваген. Моето мислење е дека доколку постоеше можност за производство на воени возила во иднина, ќе требаше да ги разгледаме и тие концепти“, рече Блуме, додавајќи дека засега се е само отворено прашање.
Ако се случи тоа, тогаш ова нема да е прв пат компанијата да произведува воена опрема. Тога го направи за време на Втората светска војна.
Како и многу други индустрии, автомобилското производство во Германија беше под силно влијание на нацистичкиот режим.
Војната претставуваше сериозна пречка за Фолксваген, бидејќи фабриката беше дизајнирана за производство на цивилни возила. Од своето основање, таа никогаш немала доволно работна сила. Во потрага по работна сила, огромниот комплекс во Фалерслебен брзо почнал да распоредува принудна работа. Навистина, Фолксваген биле меѓу првите компании што ја искористиле присилната работа на советските воени заробеници.
„Народна кола“ и ропска работа
Многу малку Германци поседувале автомобили во тоа време, а целта била да се создаде „народен автомобил“. Хитлер наложил дека автомобилот треба да носи двајца возрасни и три деца со 100 километри на час (60 милји на час) и дека требало да биде евтин и да не чини повеќе од еден мотор за купување.
Во голема мера дизајниран од Фердинанд Порше, KdF-Wagen (Kraft durch Freude, или „сила преку радост“) има заден мотор со воздушно ладење, суспензија на торзиона шипка и аеродинамичен облик на „буба“ што е важен со оглед на неговиот мал мотор.
Во1938 за компанијата била изградена фабрика во новиот град KdF-Stadt, сега денешен Волфсбург.
Околу 336.000 луѓе се претплатиле за да го купат автомобилот преку месечен план за штедење, но до избувнувањето на војната само неколку автомобили се комплетирани и ниту еден не им се доставува на клиентите.
За време на Втората светска војна, цивилното производство на автомобили престанало и фирмата се префрлила на производство на возила за германската армија, користејќи повеќе од 15.000 робови од блиските концентрациони логори. Тоа е практика што била широко распространета меѓу германските фирми за време на војната.
Под британската армија
Во мај 1945 силно бомбардираната фабрика стигнала под британска воена контрола, за да се користи како складиште за одржување на армијата.
Според условите на Потсдамскиот договор помеѓу СССР, САД и ОК, фабриката била одговорна за расклопување како дел од воените репарации бидејќи се користела за воено производство, но британскиот офицер мајор Иван Хирст ги убедувал своите команданти за потенцијалот на автомобилот.
Британската армија наредила 20.000 возила за да ги задоволат сопствените потреби во повоена Германија.
Во 1948 британската армија им ја понудила фабриката на претставници од американската, австралиската, британската и француската моторна индустрија - но сите ја отфрлиле.
Ослободување и репарации
Долго време имало признанија за корпоративна одговорност. Во 1986 година, Фолксваген му наложил на познатиот германски историчар Ханс Момсен да напише независна историја на компанијата, која ја завршил во 1996 година. Оваа корпоративна историја е прилично транспарентна, особено во однос на активностите на компанијата за време на нацистичкиот период.
Во 1991 година, компанијата обезбедила 12 милиони германски марки за поддршка на поранешните принудни работници од различни земји. Една година подоцна, одборот на Фолксваген се обврзал да ги фокусира напорите за финансиска поддршка на израелските институции за помош на постарите преживеани од Холокаустот.
Во 1998 година, компанијата ја потврдила својата посветеност на репарации со дополнителна помош за поранешните принудни работници.
Активностите на Фолксваген во обидот да ги обесштети своите жртви се значајни по тоа што ја истакнаа и потребата од компензација за нееврејските жртви на принудна работа, кои честопати беа занемарени.
Компанијата, на многу начини, е во првите редови на програмата за репарации од германските корпорации. Пример за нејзината транспарентност е присуството на нејзината веб-страница на искрен каталог од музејот Фолксваген изложба за неговото однесување за време на Третиот Рајх.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
