Откако фармацевтскиот гигант „Мерк“ ненадејно откажа проект за истражувачки центар вреден милијарда фунти во Лондон минатата недела, многу критичари го посочија прстот кон недостатокот на поддршка од страна на британската влада за науката и строгата контрола на цените на лековите.
Сепак, се чини дека е занемарен еден клучен фактор: одлуката на „Мерк“, која вклучува елиминирање на 6.000 работни места низ целиот свет, не е само одговор на политиките на Обединетото Кралство или САД, туку и на зајакнувањето на Кина, пишува The Guardian.
Кинеската конкуренција им се заканува на гигантите
Најпрофитабилниот производ на „Мерк“ е „пембролизумаб“, попознат под трговското име „Keytruda“ (. Тоа е лек за имунотерапија кој, од 2014 година, бележи извонреден успех во третманот на тешки форми на рак, како што се меланом, рак на белите дробови и грлото на матката. Лекот делува така што го „учи“ имунолошкиот систем да ги напаѓа клетките на ракот, а за пациенти без други опции, неговите резултати честопати биле револуционерни.
Сепак, патентот на „Keytruda“ истекува во 2028 година, а на пазарот веќе се појави силен конкурент.
Кинеската компанија „Акесо Биофарма“ го разви лекот ивонесимаб, кој во клиничките испитувања, чии резултати беа објавени во списанието „Лансет“ во март, покажа подобри резултати од „Китруда“, а е и поевтин.
Светската здравствена организација сега ги класифицира сличните лекови како есенцијални, што значи дека „Китруда“ го губи својот посебен статус, па затоа не е изненадувачки што „Мерк“ презема мерки за намалување на трошоците.
Експертите предупредуваат дека ова не е само минлив тренд, туку последица на подлабока технолошка промена - преминот од традиционалната фармација, која произведуваше лекови за масовниот пазар, кон биофармација, која развива персонализирани и скапи терапии.
Ричард Саливан, професор од „Кингс колеџ“ во Лондон, и истражувачот Луис Хусеин, претходно оваа година истакнаа дека Кина, некогаш само следбеник, сега станува светски лидер во напредните биофармацевтски третмани, со што фундаментално се менува конкуренцијата на глобалниот пазар.
Удар врз британските амбиции
Затворањето на центарот на „Мерк“ и губењето на 125 работни места за научниците е нов удар врз британските биофармацевтски амбиции, особено откако „АстраЗенека“ претходно се откажа од проширување на истражувањата во Ливерпул.
Сер Џон Бел од Оксфорд за Би-Би-Си изјави дека лидерите во индустријата му кажуваат дека Велика Британија се смета за лоша инвестиција. Тие бараат повисоки субвенции, повисоки цени на лековите и побрзо одобрување на скапи терапии од страна на Националната здравствена служба (NHS).
Од друга страна, ваквите лекови им помагаат на мал број пациенти, а нивното финансирање значи помалку пари за здравствената заштита на остатокот од населението.
Глобална игра и можност за Велика Британија
Дополнителен притисок создава американската политика, каде што Доналд Трамп бара фармацевтските компании да го вратат производството во Америка.
„Мерк“, со седиште во Њу Џерси, веројатно ќе се прилагоди на тие барања. Истото го прави и „АстраЗенека“, која објави пауза во своите инвестиции во Кембриџ, но се обврза да инвестира 37 милијарди фунти во истражување и производство во САД до 2030 година.
Но, и покрај протекционизмот, ова е глобална индустрија.
Големи играчи како „АстраЗенека“, „Фајзер“ и „Рош“ веќе склучуваат договори со кинески компании за развој на нивните лекови.
Земјите ќе ги купуваат најефикасните лекови што можат да си ги дозволат, а тие сè повеќе ќе доаѓаат од Кина.
Затоа, Велика Британија не може едноставно да се потпира на старата стратегија.
Наместо едноставно да ги зголемува цените на лековите, таа мора да ја анализира конкуренцијата и да ги пронајде своите ниши во кои може да се натпреварува. Една таква можност би можела да се отвори со повлекувањето на САД од развојот на мРНК технологијата, која стои зад најпознатите вакцини против Ковид.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
