logo
logo
logo

200 МИЛИЈАРДИ ОЛЕСНЕТИ: Чекор поблиску до историски договор кој се чини дека е погубен за Европа: „Се плашам дека не мислеа само на Кина!“

Vecer | 17.04.2025

200 МИЛИЈАРДИ ОЛЕСНЕТИ: Чекор поблиску до историски договор кој се чини дека е погубен за Европа: „Се плашам дека не мислеа само на Кина!“

САД и Украина можеби се поблиску до важен договор отколку што претходно се мислеше. Имено, Соединетите Американски Држави ја ревидираат претходната проценка за висината на помошта што ѝ била дадена на Украина од почетокот на инвазијата на руските војници пред три години.

По минатонеделните преговори во Вашингтон, администрацијата на претседателот Доналд Трамп ја намали проценката на американската помош од 300 милијарди долари на околу 100 милијарди долари, потврдија извори од Белата куќа во интервју за Блумберг.

Дека има напредок се виде и од говорот на украинскиот претседател Володимир Зеленски, кој во вторникот рече дека преговорите меѓу украинскиот и американскиот тим за договорот за украинските природни ресурси што го бараат САД „оделе позитивно“.

Очигледно, дојде до пресврт и преговарачите на Трамп ги намалија финансиските барања на САД кон Украина. Според Блумберг, сумата сега е блиску до она што го наведува Киев, односно нешто повеќе од 90 милијарди долари.

Украинската влада одби да ја коментира ситуацијата пред потпишувањето на договорот, како и Белата куќа и Министерството за финансии на САД.

Само портпаролот на американското Министерство за финансии изјави дека преговорите на техничко ниво биле многу продуктивни. Но, САД сè уште инсистираат на тоа дека американската помош во војната во Украина се смета за заем, што всушност е ултиматум на Трамп.

Адвокатите кои работат на договорот и оваа недела продолжуваат да работат од далечина (онлајн) за да се заврши проектот што е можно побрзо, а целта на Украинците е да ги намалат американските барања на релативно разумно ниво.

Во секој случај, САД сакаат да имаат приоритетен пристап до минералните суровини на Украина во замена за помош од руската агресија.

Договорот, со кој беа опфатени ретките земјени метали, требаше да биде склучен на крајот на февруари. Украинската делегација предводена од претседателот Володимир Зеленски пристигна во Вашингтон на 28 февруари за да го потпише договорот. Сепак, по расправија меѓу Зеленски и американскиот претседател Доналд Трамп и потпретседателот Џеј Ди Венс во Белата куќа, потпишувањето на договорот беше одложено.

На крајот на март, Соединетите Држави подготвија нова верзија на договорот во кој тврдеа дека де факто ги поседуваат сите украински минерални ресурси. Украинските власти изјавија дека тоа е само една од опциите и дека разговорите за договорот се во тек. Во Киев беа шокирани бидејќи се чинеше дека САД сакаат да направат колонија од Украина. Анонимни украински официјални лица коментираат дека предлогот на САД може да го поткопа суверенитетот на Украина и да ја зголеми зависноста на земјата од Вашингтон.

Вечерва Скот Бесент, министер за финансии на САД, потврди дека се договараат конечните детали. Пред тоа Трамп откри дека договорот треба да биде потпишан следниот четврток.

Меѓу другото, Американците побараа договорот да се применува на сите природни ресурси, вклучително и нафта и гас, на целата територија на Украина, а САД исто така ќе добијат овластување да ги контролираат инвестициите во инфраструктурата поврзани со експлоатација на природни ресурси, вклучувајќи патишта, железници, пристаништа, рудници и погони за преработка.

САД побараа добивката да се префрли на посебен инвестициски фонд кој ќе го распределува приходот меѓу двете земји, но тој фонд ќе биде контролиран од Министерството за финансии во Вашингтон.

Американската влада би имала право да купува метали, минерали, нафта и гас од Украина пред другите потенцијални купувачи, навистина под комерцијални услови. Освен тоа, САД би имале право да стават вето на продажбата на украинските ресурси на други земји, а договорот му забрани на Киев да продава клучни минерали на земји кои се „стратешки конкуренти“ на САД.

Во разговор со Фајненшл Тајмс, еден украински функционер рече дека американската понуда е „нечесна“, а друг ја нарече „грабеж“. Трет извор истакна дека Украина ангажирала група правни советници да го проучат документот. Покрај тоа, тие изразија загриженост дека САД би можеле да додадат одредба за нуклеарните централи на договорот за време на преговорите, иако тоа го немало во нацртот.

Ситуацијата се обиде да ја смири Зеленски, кој од конференцијата во Париз на 27 март рече дека целосниот текст на договорот, кој го подготвија САД, бара „детално проучување“ и дека „прерано е да се зборува за договор чија верзија е многупати менувана“.

Но, новата верзија исто така може да предизвика проблем.

Конзервативното британско списание Spectator истакна дека еден од условите на новиот договор е забрана на компаниите што извлекуваат украински минерали да ги продаваат на „стратешки конкуренти“ на САД.

Ова не значи само Кина, Спектатор смета дека Европската унија, која во моментов има тензични односи со Вашингтон, би можела да спаѓа во категоријата на такви конкуренти.

© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата

TailoredCV
logo

Vecer.mk е прв македонски информативен портал, основан во 2004 година.

2004-2025 © Вечер, сите права задржани

Сите содржини и објави на vecer.mk се авторско право на редакцијата. Делумно или целосно преземање не е дозволено.

Develop & Design MAKSMEDIA LTD Skopje Copyright © 2004-2025. Vecer.mk