Доцентот на Факултетот за политички науки во Белград, Стефан Сурлиќ за РТС изјави дека евроскептицизмот расте во Србија и во другите земји од Западен Балкан.
Според него, граѓаните не веруваат дека нивните земји некогаш ќе станат членки на ЕУ бидејќи сметаат дека постојано има има некои нови и скриени услови кои не можат да се исполнат. За Србија ова е нормализација на односите со Приштина, а дијалогот, како што вели, во моментов е клинички мртов.
„Секако, политичарите, барем на самитот во Брисел, избегнаа да објават такво нешто, знаејќи ја методологијата дека всушност за полноправно членство, покрај сите овие критериуми, потребна е и согласност од сите земји членки. Поради оваа причина, ние имаше неколку години - дури и Јункер еднаш рече дека „ако Србија и Црна Гора ги исполнат сите критериуми, реален датум е 2025 година“, рече Сурлиќ.
Според него, ова во моментов изгледа како целосно неостварливо сценарио. Сурлиќ вели дека 2030 година може да биде, како што нагласи Шарл Мишел, и реална и амбициозна во исто време.
„Би додал најоптимистички, бидејќи експертите кои се занимаваат со процесот на пристапување во ЕУ велат дека според сегашната методологија, потребни се најмалку пет до седум години за да се заврши целиот овој сложен процес“, рече тој.
Веднаш по говорот на Мишел, се огласи и Европската комисија, која се чини дека се оградуваат од неговите оценки, бидејќи рекоа дека немале претходна консултација за тој рок.
„Мислам дека е многу важно што сè уште зборуваме за одредена година, бидејќи тоа е обележје, дава предвидливост на процесот, но секако земете ја таа година со резерва. Од неколку причини. Прво, оние кои се Зборувајќи за таа година денес, таа година најверојатно нема да имаат никаква политичка функција.Да се потсетиме на Ангела Меркел, која се сметаше дека на крајот на политичката кариера ќе ги претстави земјите од Западен Балкан.Таа веќе е во голема политичка пензија, а Западен Балкан е далеку од ЕУ“, рече Сурлиќ.
Така што претходните пораки на Јункер, сега Мишел, треба да се земат со резерва, бидејќи најверојатно тие нема да бидат задолжени и одговорни за полноправното членство на земјите од Западен Балкан во ЕУ, забележува Сурлиќ.
Сепак, тој посочува дека сега клучно е што политиката на проширување всушност е ставена во геополитички контекст. „Европската унија, барем сите нејзини претставници, се согласуваат дека не сакаат да увезуваат проблеми и дека Белград и Приштина мора да се договорат и да постигнат целосна нормализација на односите пред каков било разговор за членство“, посочува Сурлиќ.
Според него, војната во Украина целосно го менува политичкиот простор и атмосфера. „Сега, како во 90-тите и почетокот на 2000-тите, може да погледне некои формални критериуми, а за возврат да понуди појасна перспектива за членството на Западен Балкан. Тоа веќе не е интерес на земјите од Западен Балкан, туку интерес на земјите-членки на ЕУ да имаат побезбеден европски континент“, подвлече Сурлиќ.
„Гледаме постојана промена на методологијата, но овде за Србија многу поважни се политичките услови кои, пред сè, се однесуваат на нормализација на односите со Приштина и кои се однесуваат на усогласување со надворешната политика на ЕУ. Конкретно, мислам за санкции против Русија. Во моментов, позицијата на Србија е неутрална. Таа ја осуди агресијата врз Украина, но не воведува санкции кон Русија. Но, ако навистина зборуваме за идно членство во ЕУ, сите земји, вклучително и Србија, тогаш ќе мора да помирете се со надворешната политика“, рече Сурлиќ.
Дали овие санкции ќе продолжат да важат во моментот на пристапувањето е отворено прашање, но секако ќе имаме отворен проблем за натамошно нормализирање на односите од конечниот договор меѓу Белград и Приштина, а без тоа не можеме да зборуваме за какви било перспектива на полноправна статија воопшто.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
