Кинескиот претседател Си Џинпинг пристигна во Европа за прв пат по пет години. Планот на неговата посета е Франција, Србија и Унгарија, другите во Европа уште долго ќе го чекаат едниот од најмоќните политичари во светот и шеф на најмоќната светска економија. Тоа ќе биде втора посета на кинескиот претседател на Србија во последните осум години.
Неговата сопруга Пен Лихуан е малку присутна во јавноста, иако ја има на одбрани анстани, привлече внимание и минатата година на Третиот меѓународен стратешки форум во Пекинг.
Иако се во брак 36 години, светската јавност не знае многу за неа, бидејќи се труди да не се истакнува, без разлика што го придружува сопругот на сите важни настани. Сепак, нејзината животна приказна и односот со сопругот се повеќе од интересни.
Долго пред да се омажи за најмоќниот човек во Кина, Пен Лихуан знаеше каков сопруг бара.
Во интервју во ток-шоу во Хонг Конг во 1999 година, тогаш познатата фолк пејачка рече дека сака маж кој е „успешен, амбициозен и шеф во врската“, а на прашањето дали тоа го исполнува нејзиниот сопруг Кси Џинпинг, кој тогаш сè уште беше беше далеку од врвот во политиката, Пен даде потврден одговор.
- Со него сум во брак (тогаш, во 1999-та) повеќе од една деценија, секако дека е човекот каков што сум очекувала - рече таа, а дури подоцна се испостави дека нејзината верба во иднината на нејзиниот сопруг била исправна.
Откако Кси беше избран за лидер на кинеската Комунистичка партија во 2013 година и назначен за претседател на Кина следната година, Пен стана прва дама на државата.
За разлика од сопругата на претходниот кинески претседател, таа уживаше да биде во центарот на вниманието. Го придружуваше Кси на меѓународни конференции и дипломатски посети, додека настапуваше и зборуваше во Обединетите нации и на глобални добротворни настани.
Таа, исто така, беше движечка сила зад нејзиниот сопруг кој обезбеди поддршка од 1,4 милијарди луѓе, отворајќи го патот за неговиот трет мандат на власт.
<b>А како почна се, и како се движеше потоа</b>
Пред Кси да стане претседател во 2012 година, Пен, една од најпопуларните пејачки во Кина, беше многу попозната од нејзиниот сопруг.
Пен е родена во 1962 година во семејство на уметници во провинцијата Шандонг. Нејзината мајка била позната оперска актерка. Во 1984 година, таа се приклучи на Музичкиот бенд на Народноослободителната армија на Кина (ПЛА), во кој беа вклучени врвни кинески музичари и уметници.
Наводно, таа настапувала и за армијата која насилно ги задушувала протестите на плоштадот Тјенанмен во јуни 1989 година.
Пен се искачи низ скалата на армијата станувајќи генерал-мајор во 2009 година. Во времето кога станала прва дама, таа била декан на Академијата за уметности на ПЛА.
Покрај настапите за војската и на важни церемонии, Пен често се појавувала и на најгледаната кинеска новогодишна телевизија, настапувала низ цела Кина, привлекувајќи огромна публика каде и да се појавела.
Пен не се плашела да се вклучи политички водејќи неколку кампањи за подигање на свеста за ХИВ/СИДА кај кинеската јавност.
- Пен има голема поддршка од домашната јавност поради нејзиниот шарм и харизма - изјави Џорџ Гуо, професор по кинеска политика на колеџот Гилфорд.
Тој смета дека нејзината популарност во армијата имала големо влијание врз кариерата на Си, особено кога тој првпат се приклучил на централното раководство на армијата во 2010 година.
- Таа се смета за една од најважните фигури кои негуваа блиски односи меѓу Кси и Народноослободителната армија. Особено во последниве години таа сè повеќе му помагаше на шефот на партијата да воспостави имиџ на добронамерен лидер кој е полн со љубов, добрина и сочувство кон населението - рече професорката Гуо.
<b>Љубовната приказна на еден кинески лидер и убава пејачка</b>
Државните медиуми направија голема популарност од нивната љубовна приказна, што беше многу необичен потег за раководството на партијата, кое со децении го криеше својот приватен живот од кинеската јавност.
Во 1986 година, Пен, кој тогаш имала 24 години, била договорена со пријател да ја запознае Кси, 33-годишниот разведен заменик-градоначалник на градот Ксијамен во провинцијата Фуџијан.
Пен носеше „широки армиски панталони“ за да види дали Кси го интересира само поради нејзиниот изглед и слава, а подоцна призна дека едно од прашањата на Кси ја натерало веднаш да се заљуби.
- Колку видови пеење има? ја прашал Кси, што ја поттикнало Пен да се чувствува ценето за нејзиниот талент. Кси подоцна му изјавил дека и тој се заљубил во неа за време на нивната прва средба.
- Веќе ја видов како моја идна сопруга во првите 40 минути кога се запознавме - изјави тој.
Двојката се венчаше во 1987 година, а во 1992 година ја добија ќерката Си Мингзе. Кси ја криеше од очите на јавноста, но Пен понекогаш ја споменуваше нивната ќерка во јавноста.
Парот наводно ја испратил својата ќерка во САД, каде што студиралаа психологија на Универзитетот Харвард до 2014 година - детали што никогаш не биле објавен во Кина.
<b>Омекнување на „непопуларната“ слика на Кси во странство</b>
Од син на истакнат кинески реформатор до постојан лидер на кинеската комунистичка партија, Кси Џинпинг ја трансформираше внатрешната политика и меѓународниот поредок на Кина во изминатата деценија, а експертите предвидуваат дека Кина ќе биде уште подоминантна во наредните години.
Денг Ксијаопинг, кој тогаш ја презеде партијата, одлучи да ги зајакне „партиските норми против таканаречените сопруги кои се мешаат во државните работи“, рече професорот Гуо.
- Тогаш е ограничена улогата што може да ја има брачниот другар на лидерот на политичката партија во партиската политика. Не се работи само за Кси и за водечките луѓе на КПК, туку за целиот синџир на команда – додаде тој.
Без разлика на се, тој верува дека Пен останува голем плус за Кси.
Пен често го придружуваше нејзиниот сопруг на дипломатски посети во странство, придружувајќи им се на сопружниците на други лидери на меѓународни состаноци и служејќи како специјален пратеник на УНЕСКО за образование на девојчиња и жени.
Во историјата на Народна Република Кина, никогаш немало прва дама како Пен.
Во 1950-тите, постоело непишано правило за дипломатски посети: на владините лидери не им било дозволено да ги носат со себе своите сопружници кога ги посетуваат социјалистичките земји. Ако одеа во несоцијалистичка земја, можеа да бидат и со сопруга.
Дури во 1961 година Кина ја сфати вредноста на дипломатијата на првата дама, инспирирана од сопругите на американските претседатели.
Во 1963 година, Вен Гуанмеи, сопругата на тогашниот кинески претседател Лиу Шаочи, им се придружи на нејзиниот сопруг и други дипломати во посета на Индонезија.
Но, Лиу подоцна беше упасена и затворена од Мао Це Тунг за време на Културната револуција и почина во 1969 година.
Оттогаш, иако сопругите на кинеските претседатели се приклучија на дипломатските посети во странство, ниту една не привлече толку меѓународно внимание како Пен.
Професорот Гуо рече дека со текот на годините, Кси станал еден од непопуларните светски лидери на Запад, а Пен е важна карта за ублажување на неговиот имиџ.
- Настапот на Пен беше главната културна компонента на меката моќ на Кси... Таа даде силен и позитивен придонес во кинеската дипломатија - рече професорката Гуо.
<b>Границите на моќта на првата дама</b>
Пен ја трансформираше улогата на првата дама на Кина, така што таа стана повеќе слична на онаа на сопругите на американските претседатели.
Во првите години од владеењето на нејзиниот сопруг, Пен воспостави блиски односи со првата дама на САД, Мишел Обама.
- Мислам дека Мишел Обама и Пенг Лијуан всушност го покажаа својот модерен, ефикасен и префинет начин за градење односи со другите земји со учество во различни програми преку нивните посети - изјави Џој Чин-Чунг Чао, професор на Универзитетот во Небраска во Омаха.
Но, додека и двете жени служеа како неплатени дипломати за нивните нации, Чао рече дека е важно да се забележи дека моќта на Пен Лијуан е поограничена од онаа на нејзиниот американски колега.
Професорот Чао го посочува периодот во 2013 година, кога Мишел Обама одби да му се придружи на нејзиниот сопруг во посета на Кина, бидејќи тој ден бил роденден на нејзината ќерка.
За Пен, пак, рече дека тешко дека ќе може да донесе таква одлука, бидејќи од неа би се очекувало приоритет да ја има улогата на сопруга на претседателот.
Професорот Чао рече дека од првите дами ширум светот се очекува да останат во границите на традиционалните родови улоги, покажувајќи женственост, мајчинство и лојалност кон својот сопруг.
Во Кина, Пен се нарекува „Мама Пен“, додека Кси го нарекуваат „Кси Дада“, што може да значи „Папа Си“ или „Вујко Кси“.
- Тој термин ја покажува својата улога во перспективата на кинескиот народ. „Пен се смета за мајка на целата нација“, рече д-р Минг Си од Универзитетот А&М во Западен Тексас.
Музичкото видео, кое беше широко споделено од кинеските државни медиуми во 2014 година, го содржеше текстот: „Мажите треба да учат од Папа Си, жените треба да учат од Мама Пен“.