Повеќе од 300.000 гласачи се пријавиле да гласаат предвреме, една недела пред предвремените општи избори.
Предвременото гласање годинава е овозможено поради пандемијата, со цел да се намали гужвата на денот на изборите, следната недела. Премиерот Антонио Коста, кој предводеше две последователни малцински социјалистички влади од 2015 година, е меѓу оние кои ќе гласаат порано.
Предвремените избори се распишани откако тој не успеа да обезбеди поддршка за неговиот буџет за 2022 година од две помали екстремно левичарски партии кои ја поддржаа неговата влада. Тоа беше првпат по враќањето на демократијата во 1974 година во таа земја членка на ЕУ буџетот да биде одбиен.
Социјалистите имаат околу 38 отсто поддршка, во споредба со нешто повеќе од 30 отсто поддршка за главната опозициона централнодесничарска ПСД, која би го оставила Коста повторно без мнозинство во парламентот, според анкетата на Радио Ренасенка.
Но, анкетите во последните денови покажаа дека јазот се намалува, при што барем една ги доведува двете страни во статистичка еднаквост кога ќе се земе предвид маргиналната грешка. Екстремно десничарската партија Чега, која влезе во парламентот со едно место за прв пат на последните избори во 2019 година, би можела да добие поголема поддршка на изборите.
Според анкетите, таа би можела да добие поддршка од речиси седум отсто, што ја прави трета по големина сила во парламентот.
Коста ги прогласи за „неодговорни“ неговите поранешни сојузници, Левиот блок и Комунистичката партија, бидејќи тие го отфрлија неговиот буџет и апелираа до гласачите да му дадат мнозинство во 230-члениот парламент. На последните избори во октомври 2019 година, социјалистите освоија 108 места, осум помалку од апсолутното мнозинство.
„За прв пат верувам дека ова е можно“, изјави Коста во неодамнешното интервју за неделникот „Експресо“. Ако неговата партија освои најмногу гласови, но повторно нема мнозинство, Коста рече дека планира да владее сам, преговарајќи за поддршката на другите партии за законите од случај до случај.
Но, политикологот од Универзитетот во Лисабон, Хозе Сантана Переира, изјави за АФП дека на Коста ќе му биде „тешко“ да формира „стабилна влада“ без крајната левица и дека „сегашниот однос на силите е предвидлив“.
За време на првиот мандат на Коста, Португалија доживеа четиригодишен економски раст, дозволувајќи и на владата да ги укине мерките за штедење воведени за време на европската должничка криза во 2011 година, а во исто време го објави првиот буџетски суфицит на земјата по враќањето на демократијата во 1974 година. Последните две години беа одбележани со здравствена криза поради Ковид-19.
Португалија, земја со околу 10 милиони жители, се надева дека наскоро ќе ја сврти страницата на пандемијата благодарение на успехот на нејзината програма за вакцинација, која и донесе една од највисоките стапки на вакцинација во светот. Како и другите европски земји, Португалија се бори со зголемување на бројот на заразени поради многу заразната варијанта омикрон.
На заразените и изолирани португалски гласачи ќе им биде дозволено да ги напуштат своите домови за да гласаат на 30 јануари, а се препорачува периодот од 18 до 19 часот, кога избирачките места традиционално се помалку полни. Официјалните лица проценуваат дека околу 600.000 луѓе моментално се во карантин.
