Регионалниот директор на Светската здравствена организација за Европа, Ханс Клуге, денеска изјави дека е загрижен оти ширењето на мајмунската сипаница може да се забрза во регионот, бидејќи луѓето се собираат на забави и фестивали во текот на летните месеци.
- Како што влегуваме во летната сезона во европскиот регион, со масовни собири, фестивали и забави, загрижен сум дека може да се забрза преносот, бидејќи моментално се откриваат случаи кај сексуално активните луѓе, а симптомите се непознати за многумина - се вели во соопштението.
Што се мајмунски сипаници?
Мајмунските сипаници се ист член на семејството како и сипаниците. Тие се помалку заразни од сипаниците и предизвикуваат помалку случаи на тешка болест.
Мајмунските сипаници се вирус кој предизвикува симптоми на треска, како и карактеристичен грутчест осип. Обично е благ, иако има два главни соеви - конго и западноафрикански сој.
Видот Конго е потешка форма и има стапка на смртност од десет проценти, додека во Западна Африка е поблага варијанта, со стапка на смртност од еден процент.
Вирусот се шири со близок контакт, и преку животните и, поретко, меѓу луѓето. За прв пат беше пронајден кај мајмуните во 1958 година, па оттука и името, иако глодарите сега се сметаат за главни животни кои се домаќини на вирусот.
Стапката на смртност е од три до шест проценти, според Светската здравствена организација. Не постои вакцина против оваа болест или специфичен третман. Овие нештата што треба да ги знаете за оваа вирусна инфекција.
На веб-страницата на Светската здравствена организација се наведува дека мајмунските сипаници се „вирусна зооноза“, односно вирус кој се пренесува на луѓето од животните. Според податоците на Центарот за контрола и превенција на болести, мајмунските сипаници првпат биле откриени кај мајмуните во 1958 година, па оттука и името на болеста.
Случаите се претежно спорадични, понекогаш и во епидемии, во Централна и Западна Африка, односно во близина на тропските дождовни шуми. Во Африка, инфекцијата беше откриена кај глодари и примати.
Првиот случај кај луѓето е регистриран во 1970 година кај дете во Конго, а оттогаш случаи на заболување најчесто се забележани во руралните и прашумските области на Конго и Западна Африка, потсетува СЗО.
Меѓутоа, во Соединетите Држави, случаите на мајмунска сипаница беа потврдени во 2003 година, прв надвор од африканскиот континент.
Симптоми
Периодот од инфекција до појава на првите симптоми е од шест до 13 дена, но може да се движи од пет до 21 ден. Клиничката слика на мајмунските сипаници потсетува на сипаници. Постојат две фази на болеста: период на инвазија и ерупција на кожата.
Во првата фаза, која трае до пет дена, има треска, силна главоболка, отечени лимфни јазли, болки во грбот и мускулите, како и недостаток на енергија.
Во фазата наречена ерупција, осипите се појавуваат на кожата, најчесто на лицето и екстремитетите. Осипот се претвора во плускавци, кои подоцна се претвораат во лезии и красти. Бројот на лезии варира: од две до три до неколку илјади. Красти се сушат и паѓаат.
Тешките случаи на болеста се јавуваат главно кај деца. Стапката на смртност кај општата популација се движеше до 10-11 проценти, но во последните години таа се движеше од три до шест проценти, според СЗО.
Која е терапијата
Вакцината, како и специфичниот третман за мајмунски сипаници, не постои, но истражувањата покажаа дека вакцината против сипаници е ефикасна во 85% од случаите во спречување на болеста. Третманот вклучува само ублажување на симптомите за да се спречат долгорочни последици. Пациентите треба да пијат повеќе течности и храна.
Како се пренесува
Инфекцијата се пренесува преку заразени животни. Конзумирањето месо од заразени животни е исто така фактор на ризик. Се пренесува помеѓу луѓе во близок контакт, преку лезии на заразено лице или предмети што ги користел. Според СЗО, првенствено се пренесува со капки.
Британските експерти, каде годинава е забележан првиот случај на мајмунска сипаница, велат дека вирусот не се пренесува лесно меѓу луѓето и дека ризикот од епидемија не е голем.
Што е превенција
Кога болеста ќе избие кај луѓето, најважна превенција е избегнување контакт со заразени лица, препорака на СЗО. Болниот треба да биде во изолација. При контакт со такво лице потребни се заштитни ракавици и маска, како и редовно миење на рацете.
Каде избувна сега
Првиот случај на мајмунска сипаница е забележан на 7 мај годинава во Велика Британија. Првиот пациент кој добил мајмунска сипаница отпатувал во Нигерија, каде се верува дека е заразен, пред да се врати во Англија. Сепак, вирусот започна да се шири низ целиот свет. Случаи на мајмунски сипаници се забележани до 19 мај во САД и Канада, а денес во Австралија, Франција, Италија, Германија и Шведска.
СЗО продолжува внимателно да ја следи ситуацијата во врска со ширењето на мајмунските сипаници.
