Пред само неколку недели, американскиот претседател Џо Бајден го пофали американскиот ангажман во Авганистан, истакнувајќи дека тие создале „моќна армија“ од повеќе од 300.000 војници...
Тоа требаше да биде повеќе од доволно за да се запре секоја талибанска офанзива, имајќи предвид дека се проценуваше дека бројот на Талибанците е можеби шест пати помал.
Се разбира, денес гледаме до кој степен овие беа погрешни проценки - ако беа навистина вистинити проценки. Се разбира, секогаш може да постои верзија на приказната во која Бајден знаеше дека ситуацијата ќе се одвива грубо точно како што испадна, но сепак одлучи да го прекине тој Гордиев јазол што го заплеткаа претходните администрации.
Оваа недела, Бајден беше на удар на остри напади и од американските партии и од медиумите.
Тоа е интересно.
Медиумите сигурно би можеле да го „вртат“ неговото повлекување на начин што оди во негова корист, дури и по застрашувачките и ужасни снимки што започнаа да пристигнуваат од меѓународниот аеродром во Кабул.
[caption id="attachment_930330" align="alignnone" width="655"]
Фото: хаос на аеродромот во Кабул[/caption]
Се е предмет на извртување на медиумите, дури и оние сцени од аеродромот Хамид Карзаи.
Така, Си-Ен-Ен денес веќе ги славеше пилотите на кобниот авион Ц-17 од кој сиромашните Авганистанци паѓаа од небото.
Наместо овие сцени да се наречат кулминација на ужасите на 20 -годишната окупација, фокусот вешто се префрли на „храбрите“ пилоти кои полетаа со над 600 Авганистанци во нивната „утроба“ и наводно ги спасија. Не може да се спомене дека можеби пилотите избегале во паника за да се спасат.
[caption id="attachment_930328" align="alignnone" width="654"]
Фото: Панично натоварен авион од Кабул за Доха[/caption]
Но, тоа не е поентата на приказната сега, поентата е дека крајот на војната во Авганистан може да се прикаже во медиумите на различни начини.
Бајден може да се прикаже како претседател кој рече „доволно е“ и кој беше првиот што го направи она што требаше да се направи одамна - да се запре оваа луда војна.
Но, не, Бајден сега е генерално прикажан како негативец кој го организираше сето тоа лошо и нехумано.
Ваквата медиумска презентација не е изненадувачка. Водечките американски медиуми, без разлика дали се конзервативни или либерални (со само неколку исклучоци, поединци, а не медиумски организации), се големи обожаватели на американската воена машина.
Кога американските ракети паѓаат врз странски земји, тоа се моментите кога има медиумски консензус, информативно помирување, единство...
Шефот на MSNBC (медиумска куќа која зазеде силен став против Трамп), Брајан Вилијамс, беше воодушевен кога Доналд Трамп нареди ракетен напад врз Сирија во 2017 година. Тој беше толку воодушевен што ги цитираше Леонард Коен и стихот „Јас воден сум од убавината на нашето оружје“.
Американската воена машина се вбризгува во порите на медиумско-пропагандната машина на различни начини, од идеолошки до финансиски, поставена на начин што ја поздравува агресијата и го критикува мирот.
Тоа е токсична комбинација која ги одведе САД од светска сила во светски хегемон, а сега и Џо Бајден, поранешниот фаворит на медиумите, исто така е цел на критики.
Соодветно е да се потсетиме кога точно американските медиуми станаа бастион на немилосрдните критики кон Доналд Трамп.
Иако имаше многу причини да биде цел на критики, тој беше најжестоко нападнат кога почна да ги споменува американските повлекувања. Додека му се закануваше на Иран, тие немаа проблем со него, згора на тоа, тој беше отворено и премолчено поздравен. Но, кога објави дека сака да се повлече од Сирија и Авганистан, стана проблем број еден.
Водителот на Фокс Њуз, Бил О'Рајли, се замери со изјавата на Трамп за време на интервјуто дека го почитува Владимир Путин.
„Но, тој е убиец“, рече О’Рајли. Трамп одговори на ова со нешто по што неговата медиумска судбина беше запечатена - "Има многу убијци. Дали мислите дека нашата земја е невина?".
За време, пред и по неговиот мандат, Трамп рече се што не се истакнува, од едноставни лаги до апсурдни глупости, но тој исто така имаше свои моменти кога пукаше „во средина“. Ова беше едно од нив.
Џо Бајден, од друга страна, го помина целиот свој политички живот како лукав политичар кој знае да оди напред и да се повлече по потреба. Па дури и сега, кога завчера одржа говор за Авганистан, ако му беше дадена малку поголема маса, ќе ја треснеше тупаницата за да нагласи дека цврсто не се откажува од одлуката да се повлече од Авганистан.
Бајден ја изгради својата политичка кариера и имиџ врз основа на измислен лик од работничката класа и од време на време се однесува така. Како дел од таа слика, тој понекогаш мора да биде во „работничко антивоено“ расположение, но тоа го прави со временски интервали што му одговараат.
Згора на тоа, Бајден е и политичар-лажго, еден од оние кои го достигнуваат самиот врв.
Тој е многу добро свесен дека може да лаже затоа што неговата лага ќе ги надмине фактичките негирања што доцнат и немаат толку голем опсег.
Така, за време на кампањата во 2019 година, тој рече: „Јас бев тој - како што реков многу пати - кој мислеше дека не треба да одиме во Авганистан“.
Браво, но неточно e. Во 2001 година, Бајден беше сенатор од државата Делавер и заедно со неговите колеги од Сенатот, потпишаа резолуција со која го поддржаа Џоџ В. Буш за започнување инвазија на Авганистан. Можеше да биде против, можеше да се воздржи, но не, беше „за“, а потоа во 2019 година се надева дека никој не се сеќава на тоа.
Во 2002 година, Бајден исто така ја поддржа резолуцијата за нападот врз Ирак. Меѓутоа, мора да се признае, иако ова само по себе не е големо признание, дека тој „ја сврте плочата“ релативно порано од другите, па во 2005 година рече дека инвазијата на Ирак е „грешка“.
Кога стана потпретседател на администрацијата на Обама (два мандати, од 2008 до 2016 година), американските војни почнаа брзо да се шират во други земји. Во ретроспектива, со сигурност може да се каже дека Барак Обама, добитникот на Нобеловата награда за мир (!), беше повоинствен претседател дури и од Џорџ Буш.
Навистина, кога Обама започна нови војни, Бајден некако се држеше на страна, за разлика од државниот секретар на Обама во неговиот прв мандат, Хилари Клинтон, која никогаш не знаеше како да го сокрие својот ентузијазам за нови војни и напади.
Фактот што не се радуваше во сцените на загинатите лидери, му дава на Бајден одреден кредибилитет што другите воопшто го немаат и треба да завршат на листата американски милитаристи.
Врз основа на ова, Бајден може да се обиде да ја поттикне идејата дека интервенцијата во Авганистан, барем како што беше во последните 20 години, никогаш не била негов план.
[embed]https://www.youtube.com/watch?v=ffMGzawyHFA[/embed]
Во синоќешниот говор, тој рече:
„Отидовме во Авганистан пред речиси 20 години со јасни цели: да ги фатиме оние што не нападнаа на 11 септември 2001 година и да се увериме дека Ал-Каеда не може да го искористи Авганистан како база од која повторно ќе не нападне. Ние го направивме тоа. Ние сме сериозни. Озбилно ја деградиравме Ал-Каеда во Авганистан. Ние никогаш не се откажавме од потрагата по Осама бин Ладен и го фативме.
Тоа беше пред десет години. Нашата мисија во Авганистан никогаш не требаше да биде градење на нацијата. Никогаш не требаше да се создаде единствена, централизирана демократија. Нашиот единствен витален национален интерес во Авганистан денес останува она што беше отсекогаш: спречување терористички напад врз американската татковина.
Многу години се расправав дека нашата мисија треба да биде тесно фокусирана на борбата против тероризмот, а не борбата против бунтовниците или градењето на нацијата. Затоа се спротивставив на зголемувањето на бројот на војници кога беше предложено во 2009 година додека бев потпретседател. И затоа, како претседател, јас сум непоколебливо фокусиран на заканите со кои се соочуваме денес, 2021 година, а не на вчерашните закани“.
[embed]https://www.youtube.com/watch?v=QQSsIVcxPt8[/embed]
Џо можеше да направи многу повеќе како потпретседател доколку навистина се спротивставеше на извозот на демократија и изградба на (туѓа) нација, но добро, дозволете му, ова се денови на хаос и тој мора некако да се одбрани од поразот што е длабок и широк низ Америка.
И кога Џо се брани, тој се брани „со раце и нозе“ - обвинувајќи ги сите други за дебаклот, не само себеси, бидејќи, да било до него, немало да има таква 20-годишна војна.
Но, времето ќе помине, неговото вртење околу масата ќе се заборави со текот на годините и еден ден во иднината, кога новите генерации ќе дознаат за поранешните американски претседатели, до името на Џо Бајден ќе стои дека ја завршил 20-годишната војна во Авганистан.
И додека тој сега ќе биде подложен на напади и критики, можеби дури и медиумско-милитаристички де-факто дисквалификуван за реизбор во 2024 година, фактот дека ја запре војната додека другите штотуку започнуваа или држеа статус кво треба да биде голем плус во неговата биографија.
Неговиот поранешен шеф Обама дојде на власт уверувајќи ја Америка и светот дека ќе се разликува од Буш - на крајот тој беше уште полош во некои работи, тој му даде на американскиот империјализам уште погрдо лице („благословувајќи“ озлогласени напади со беспилотни летала, каде цивилите честопати беа жртви).
Претходникот на Бајден, Трамп зборуваше многу, но правеше малку. Од неговите антивоени ветувања, останаа само празни приказни.
И на крајот, Џо продолжи со таа приказна, но и ја конкретизираше.
Војната заврши.
Бројни Дамоклови мечеви сега висат над Авганистан, од можна граѓанска војна до воспоставување на брутален режим кога „шармот ќе исчезне“, но меѓу мечевите што паѓаат имаат мали простори за шанси, додека за време на американската окупација Авганистан немаше никакви шанси освен давење во нестабилност, корупција и клептократија.
Времето ќе покаже се, освен веќе прикажаното.
Џо Бајден, соочен со молскавична талибанска офанзива и американска медиумско-воена машина, која реже со недели, можеше да каже „ништо од повлекувањето, ајде да бомбардираме“ пред десетина дена.
Можеше, навистина.
Тој дури можеше да каже дека ги поправа грешките на Трамп во непромислените преговори со Талибанците.
Можеше да ја продолжи оваа војна на неодредено време и немаше да го чини политички поени - но тоа не се случи.
Ја повлече војската, ја заврши војната и окупацијата и тоа е нешто што мора да му се признае.
