Дали текст во PDF формат или пак дигитален може навистина да биде учебник? Ова е прашање кое во земјава е актуелно последниов период поради предлогот на МОН за етапна дигитализација на учебниците, за кое родителите излегуваат на протести.
Имено, според предложеното законско решение на МОН, во Членот 6 стои дека учениците од прво, второ и трето одделение ќе користат учебници во печатена форма за наставните предмети Мајчин јазик, Математика, Општество, Природни науки и Англиски јазик, а за останатите наставни предмети користат учебници и други наставни и дидактички материјали во печатена и/или електронска форма. Додека учениците од четврто до деветто одделение во основното образование, како и учениците во сите години на средното образование користат дигитални учебници и други наставни и дидактички материјали во електронска форма кои се поставуваат на интернет-платформа
Ваква полемика се отвори и во Србија, каде Фондацијата „Алек Кавчиќ“ го купи правото на одредени училишни книги и ги објави на својата веб-страница во PDF формат, со можност сите да се користат така или да се отпечатат по цена од два динари на страница.
Авторите, наставниците, Институтот за унапредување на образованието и Институтот за учебници посочуваат дека форматот PDF на учебникот не е учебник, додека спротивното го тврди само Фондацијата. А еве што мислат неколку европски експерти.
Хелга Холткамп - Претседател на Европската асоцијација на образовни издавачи
За PDF: Печатениот учебник го препознаваме како основна алатка за настава. Дигиталниот, кој има дополнителни предности, го олеснува стекнувањето знаење. За жал, PDF-верзијата не е ниту еден, па затоа не може да биде самостојна алатка за учење.
Во повеќето европски земји водени од идејата дека конкуренцијата раѓа квалитет, има неколку издавачки куќи кои издаваат учебници. И во Финска, која често се зема како пример и модел на одличен образовен систем, има голем број издавачи.
Во многу европски земји, државата е таа што им обезбедува на студентите бесплатни учебници, купувајќи ги од издавачите. Нема поединци, ниту фондации и здруженија што го прават тоа.
Според неа српските издавачи - и пред се нивните автори - одат во чекор со современите трендови во образованието, не заостанувајќи зад своите колеги во Европа. Нивните учебници се карактеризираат со квалитетна содржина, современа методологија на работа и современи визуелни и технички решенија.
Хозе Боргино - Генерален секретар на Меѓународната асоцијација на издавачи
ЗА ПДФ, ИЗДАВАЧИТЕ И ПАЗАРОТ: Издавачите во образованието комбинираат различни ресурси за да им помогнат на студентите да постигнат најдобри резултати. Некои од овие ресурси ќе бидат дигитални, други може да се печатат. Комбинацијата на различни извори на знаење е навистина важна. PDF како формат може да биде соодветен на универзитетско ниво или во образование за возрасни, но на ниво на основно и средно училиште, не може да се натпреварува во ефикасност со печатени или современи интерактивни мултимедијални материјали за учење.
Сè уште не сум сретнал, на пример, земја во која родителите одлучуваат кои наставни материјали треба да ги користат наставниците. Недовербата кон експертите е растечки проблем во современото општество и очигледно е дека стана актуелна и опасна кога се сугерира дека родителите треба да изберат наставни методи и средства, а не наставникот. Кога одите на стоматолог, му верувате на неговата стручна проценка, не започнувате расправија за тоа која вежба треба да ја користи, дури и ако сте забележале дека има десетина да изберете.
Издавачите вложуваат многу во развојот на ресурсите што ефикасно ја воведуваат наставната програма утврдена од Владата. Очекувањата дека слободните ресурси можат успешно да го направат ова е премногу надеж во најдобар случај, и тотална фантазија во најлош случај. Учебниците што не одговараат на наставникот или ученикот се како да купувате погрешен број чевли. Може да се обидете да ги направите точно за сите во училницата, но на крајот тоа би било болно и залудно искуство.
Пјотр Доброленски Полски новинар и издавач, експерт за пазарот на книги и учебници
УЧЕБНИК ИЛИ PDF: Учебникот не е роман или енциклопедија за читање. Тоа е напредна алатка за учење со која учениците треба да комуницираат, а не само да е слика со некои податоци. Покрај тоа, во формат PDF потребно е секој студент да има дигитален уред - компјутер, таблет или паметен телефон. Не е можно да се развие само еден сет учебници за да одговараат на потребите на учениците во различни училишта или средини. Едноставно е потребна многу поширока понуда.
Д-р Херберт Пухта Еден од најуспешните светски автори на учебници за англиски јазик
За PDF: Најдобрите учебници не се само книги. Тие обезбедуваат можност за учење преку аудио, видео и онлајн методи, како и поддршка за интерактивно учење. Само PDF-датотеките нема да обезбедат доволно поддршка. Интерактивната содржина за учење е неопходна. PDF на екранот едноставно не е доволно. Ако го погледнеме задолжителното образование како начин да ги држи децата зафатени, така што нивните родители можат да одат на работа, или како начин да се индоктринираат децата да станат послушни работници, ќе им обезбедиме најевтини можни учебници, па дури и PDF-формати.
РОДИТЕЛНО ВЛИЈАНИЕ: Мал број родители имаат експертиза во основно и средно образование, затоа мислам дека не треба да избираат наставни материјали.
Алјуж Пертинаш - Поранешен државен секретар во Министерството за образование, наука и спорт на Словенија
Александар Кавчиќ манипулативно комбинираше две целосно засебни идеи. Идејата за бесплатни учебници е многу примамлива за родителите. Друга тема, која е целосно одделена, е што или какви треба да бидат учебниците.
