Главната тема на улица, на работа, во автобуси, во редови пред продавници или во ходниците на брзата помош, но и најчесто изговорен збор во последните неколку недели и месеци во Македонија се дефинитивно - антителата!
Бидејќи кај нас се уште нема масовна вакцинација, а досега вакцинирани се само медицински персонал кој работи во ковид центрите, а во исчекување на првите вакцини за граѓаните, почна да се отвора прашањето за ннивниот ефект.
И се се сведува на оние засега познати антитела коишто нашето тело ги создава во борбата против коронавирусот, но и на сите други вируси.
Дури и кога скоро сите приватни лаборатории вклучија серолошки тестови во нивната редовна понуда, кои докажуваат присуство на антитела, започна вистинско стампедо врз овие институции и оваа услуга во моментов стана еден од најпрофитабилните бизниси.
Не е ни чудо, бидејќи многумина сакаат да добијат црно на бело, да бидат заштитени од коронавирусот, да се релаксираат барем малку, да се вратат во нормален животен спокој, така што, дури и ако се заразат, да не завршат во болница.
Сепак, секогаш има многу сомнежи, многу прашања и во оваа прилика се обидовме да ви дадеме одговори на најважните и најактуелните.
- Што се антитела?
Антителата се главниот столб на одбрана од вирусот и тие се создаваат на два начина: природно после болеста или по вакцинирање. Сите антитела имаат една главна задача - да го одбранат телото.
- Дали треба да се проверат антителата?
Тука, мислењата на експертите се доста поделени. Додека некои тврдат дека е непотребно и дека секоја вакцина создава одбрана, на други не им пречи да се направи тест за луѓето да бидат помирни и посигурни.
- Кога треба да се направи тестирање?
Тоа зависи од вакцината што ќе ја примите, но генерално не пред две до четири недели по приемот на втората доза на вакцина. Се разбира, можете да го направите откако ќе ја прележите болеста.
- Каде може да се направи тестирање?
Скоро и да нема лабораториска и приватна клиника што не ги прави овие анализи, но сепак распрашајте се за веродостојноста.
- Како се прави тестирањето?
Антителата се мерат со таканаречени серолошки тестови, од примероци земени од венска крв. Значи, тоа е исто како да давате крв за анализа. Пред тестирање нема ограничувања, можете да јадете и пиете нормално.
- Кои тестови постојат, што да тестираме?
Постојат различни видови на тестови кои се применуваат. Важно е да се напомене дека сакате тест базиран на S протеинот кој што се создава после примена вакцина.
- Колку чини тестирањето?
Ова е платена услуга, а цените се различни. Тие се движат од 1.200 до 1.800 денари, а можно е некои да наплаќаат и повеќе.
- Колку долго чекаат резултатите?
Повторно, тоа зависи од лабораторијата. Најбрзите резултати се добиваат за неколку часа, а во 99 проценти од случаите истиот ден. По желба ги добивате на мејл.
- Што значат броевите, зошто се различни?
Нема универзални тестови или резултати. Некаде резултатот е позитивен над една единица, некаде над 15 и некаде само над 50. Важно е дека е позитивен.
- Секое ниво на антитела значи одредена заштита, колку повеќе има, се претпоставува дека тие ќе штитат подобро, но тоа не е правило - тврди Марија Гњатовиќ од ИНЕП.
Значи, може да добиете оценка 5, 55 или 1.555 и да бидете заштитени во секој од овие случаи. До резултатот, покрај утврдената количина на антитела, има и гранична вредност, и тоа е сè што треба да гледате. Нема потреба да споредувате броеви од различни лаборатории!
- Кога вакцината произведува антитела?
Утврдено е дека најбрзите антитела ги произведува вакцината „Фајзер“, значителна количина дури и по првата доза. „Спутник V“ доцни неколку дена, се забележува солидна количина пред втората доза, додека кинеската е најбавна и потребни се две до четири недели по втората доза. Сè уште нема доволно резултати за „Астра-Зенека“, но имајќи предвид дека интервалот помеѓу дозите е 12 недели, се проценува дека се создава значителна количина антитела по неколку недели.
- Кога сме конечно заштитени?
И овде експертите имаат различни проценки, но за оние кои биле вакцинирани со кинески „Синофарм“, тоа е приближно еден месец по приемот на втората доза.
- Колку траат антителата?
Засега нема официјални податоци, но се претпоставува, во зависност од вакцината, од шест месеци до една година, можеби и подолго. Во зависност од организмот, антителата полека се намалуваат.
- Дали сите добиваат антитела?
Не, последните податоци покажуваат дека еден до два проценти од вакцинираните не се стекнуваат со антитела.
- Што влијае на недостаток на антитела?
Експертите тврдат дека постојат повеќе причини за побавно и послабо производство на антитела. Почнувајќи од една година, бидејќи вакцината има потешко влијание врз старите лица, болести, слаб имунитет, а според некои проценки, дури и прекумерна тежина. Ова е случај, на пример, со вакцината против грип.
- Како да се „одржуваат“ антитела?
Д-р Миланко Шеклер препорачува пред да ја прими вакцината, лицето да се ослободи од стресот и да спие повеќе и јаде добро. Да се однесувате нормално и да го одржувате вашето здравје.
- Дали антителата се единствената заштита?
Не, експертите тврдат дека по вакцината, оние кои не произведуваат доволно антитела, можат да бидат заштитени. Причината се Т-клетки кои се формираат по вакцина или претходно заболување.
- Дали антителата помагаат при нови соеви?
Неодамнешните анализи покажуваат дека тие исто така делуваат на сите познати нови соеви, иако кај некои со намален интензитет. Сепак, доволно за да спречат потешка форма на болеста
- Дали има повеќе антитела после вакцина или болест?
Антителата по примањето на вакцината се во опсегот на вредностите развиени од сериозно болни пациенти, од 60 единици и повеќе - рече Марија Гњатовиќ од ИНЕП.
Оние кои имале болеста ја поминале асимптоматски, секако развиле помалку антитела.
- Дали сè уште може да се заразиме и покрај антитела?
Ако кажат дека вакцината е ефикасна 80 проценти, тоа значи дека од милион вакцинирани, 200 000 теоретски ќе можат да се заразат, а 800 000 не. Од тие 200 000, дури 190 000 дури и не знаат дека се заразиле, неколку проценти од луѓето ќе бидат заразени со лесна клиничка слика, а само одреден број, само неколку стотици може да имаат потешка форма, но нема да биде опасна по живот - објасни д-р Шеклер.
- Може ли повторно да се вакцинирам?
Во случај вашето тело да не произведува антитела, експертите не препорачуваат повторна вакцинација, на пример, со друга вакцина.
- Нема апсолутно никакви индикации што би индицирале кога некој треба да ја повтори вакцинацијата - рече имунологот д-р Емина Милошевиќ.
Пановски: Во Македонија има пет пати поголема смртност од корона од просекот во светот
