Живееме со коронавирусна пандемија веќе скоро една година, а вакцините со „ворп брзина“ веќе се тука, но прилично погрешен впечаток оставаат изјавите на официјалните лица и медиумите.
Читајќи ги изјавите на владеачките структури во неколку земји, се чини дека оваа вакцина ќе биде нешто како сезонска вакцинација против грип, дека ќе се вакцинира „кој сака“.
Ова се неколку чудни и многу бесмислени изјави што се даваат за тоа којзнае од какви политички причини. Дали стигнавме до точка кога луѓето се однесуваат како дете кое го земаме за вакцинирање, тврдејќи дека одиме на сладолед?
“Здравствениот систем го подготвуваме за вакцинација за ковид-19. Ова ќе биде една од најголемите логистички операции која ќе треба да ја спроведеме. Вакцинирањето ќе го спроведат лекари и медицински сестри кои во овој момент не работат со ковид пациенти, објави министерот за здравство Венко Филипче на неговиот фејсбук-профил.
Филипче истакна дека планот за прием, чувањето на вакцините и дистрибуцијата до местата каде што ќе бидат аплицирани, веќе е во завршна фаза. Тој додава дека во текот на следната недела ќе биде организирана и вежба на терен, за тоа како би изгледала вакцинацијата. Ќе биде препорачано први да бидат вакцинирани здравствените работници, вработените во војската и во полицијата, сите јавни службеници, во јавниот транспорт, хроничните болни и сите критични групи согласно мислењето на експертите“, напиша министерот.
Без разлика дали некој се согласува со тоа или не, кампањата за вакцинација пред нас ќе биде масовна кампања за вакцинација, бидејќи сè друго дури и не се смета за сериозна опција.
И покрај тоа, се испраќаат пораки дека вакцината ќе биде „доброволна“. Можеби државите ќе го сторат тоа, но во некоја крајна правна-дестилирана смисла на зборот. Во кое било друго, разумно толкување на ситуацијата, вакцината ќе биде подготвена и задолжителна за сите слоеви на населението, од деца до стари лица.
Ајде да одиме по ред.
Вакцината доаѓа со една цел - да се создаде имунитет за стадото. Тоа е нејзината цел, а за да се создаде имунитет за стадото, голем број жители мора да станат имуни на коронавирусот.
За колку луѓе зборуваме? Од перспектива на создавање имунитет на стадо - колку е поголемо, толку подобро. Проценките се разликуваат, според некои истражувања, потребен е имунитет на дури 82% од населението, што значи дека во пракса скоро сите мора да се вакцинираат, освен оние за кои се проценува дека не треба да ја примат вакцината од имунолошки причини.
Во секој случај, државите, кои во паника ги гледаат економските загуби што се собираат на секој ден од кризата, ќе посакаат масовна вакцинација што е можно поскоро. Останува непознато како планираат да го сторат тоа?
Постојат три можни пристапи.
Првиот пристап е оној што тие го сметаат за идеален, за кој сонуваат, но нема да го добијат. Се разбира, ова е сценарио во кое доволен број жители се одлучуваат за доброволна вакцинација.
Постојат неколку причини зошто тоа нема да се случи - и не, не секој е поврзан со „анти-вакцинација“ (иако тоа ќе игра голема улога). Некои луѓе ќе сакаат веднаш да се вакцинираат и сигурно ќе има долги редови за вакцината, но ќе има многу, можеби повеќето, кои не сакаат да се вакцинираат „по патот“.
Ова е особено точно за помладите луѓе кои сметаат дека не им е потребна вакцината бидејќи досега е потврдено дека самиот коронавирус не е толку опасен за нив.
Во исто време, луѓето со здрав разум се скептични во однос на вакцината и ќе си постават логично прашање - зошто да бидам вакциниран ако сум во добро здравје и дали вакцината може да предизвика одредени несакани ефекти?
Самите научници, особено ако се научници во вистинска смисла на зборот, мораат да бидат скептични за секоја вакцина против COVID-19 што ќе се појави на пазарот за неколку недели (или денови?).
Вакцината никогаш не пристигнала толку брзо. Тестовите беа извршени што е можно повеќе за краток временски период, но тие дефинитивно не се ни приближни до количината на тестирање (и долгорочно следење) што би биле направени ако ситуацијата не била толку итна.
Во превод - вакцината несомнено ќе има несакани ефекти кај некои луѓе, потенцијално трагична, но општата пресметка е сосема јасна: жртвите на вакцинација ќе бидат значително помалку од жртвите на вирусот ако им биде дозволено да продолжат да страдаат. Тука дојдовме до брз етички и статистички заклучок дека масовната вакцинација е неопходна. Но, тоа индивидуално резонирање на таа тема е сосема друга приказна.
На луѓето им е јасно дека земањето вакцина ќе ги изложи на одреден ризик, многу веројатно поголем од ризикот што секогаш постои како резултат на вакцинирање - но има голема разлика ако сме вакцинирани со вакцина тестирана со децении или нешто што штотуку е подготвено во итни случаи. Веќе имаме можност да видиме дека се случуваат некои „чудни“ работи кога станува збор за пласман на одредени вакцини наменети за масовна употреба.
Така, првиот пристап - пристап каде вакцинацијата не е задолжителна и каде што секој сака да се вакцинира - нема да ја постигне целта. Можеби државите ќе започнат со оваа тактика, набудувајќи за неколку дена кој ќе биде реалниот одговор, а потоа ќе ги започнат другите два методи.
Вториот метод е задолжителна вакцинација. Ние знаеме како изгледа - сите луѓе мора да бидат вакцинирани и државата ќе употреби присила за да го стори тоа. Некој ќе буни, некој ќе протестира, но државата секогаш има начин да им го наметне она што го сака на своите граѓани.
И треба да се нагласи дека ова е „држава“ - не сегашната политичка опција на власт, не е важно која опција е навистина.
Постои поделба на границата помеѓу државата и политиката и тоа јасно би можеле да го научиме со набудување на оваа пандемија. Имено, државите кои навидум се разликуваат политички, ќе се однесуваат исто, или скоро исто, кога ќе се соочат со закана, во овој случај вирусна епидемија. Затоа, на пример, таканаречените „антиваксери“ не можат да ги најдат своите ставови наклонети кон државната влада, без разлика колку пати ја разгледале мапата на светот.
Задолжителната вакцинација е „решение“, но е прилично жестоко решение што ќе предизвика голем број негативни реакции, особено во либерални земји каде таквата наредба ќе се смета за кршење на човековите права и човековите слободи.
Сепак, државата веќе нè потсетува дека сме во „војна“ против овој вирус и знаеме што значи кога државата ќе каже дека војуваме.
Држава, кога има воена состојба, може да ги принуди своите жители да умрат за неа. Во моментот на воена мобилизација, граѓаните веќе немаат право да избираат дали сакаат да се борат или не, мораат. Често низ историјата, и денес не сме напредувале многу, оние што го одбиваат повикот на државата, дезертери, можат да бидат осудени на смрт (како предупредување за другите) - иако нивната наредба може да биде смртна казна (или ранување). За држава, која е тело управувано од луѓе, но на некој начин „автономно тело“, нема многу разлика во тоа кој ја напаѓа - без разлика дали станува збор за странска армија, природна катастрофа, вирус или нешто друго. Без оглед на заканата, таа ќе издаде присилни наредби да се брани. Се разбира, „што точно е државата“ е едно големо прашање што веќе го надминува опсегот на оваа анализа, и ние мора да ја запреме оваа дигресија тука.
Потресната вест дека еден ден вакцинацијата била доброволна, а следното утро станува задолжителна, е прилично „добар рецепт“ за создавање поголема нестабилност, недоверба на населението кон институциите итн.
Затоа, покрај овие двајца, постои и друг пристап.
[caption id="attachment_834366" align="alignnone" width="750"]
Family with kids in face mask in shopping mall or airport. Mother and child wear facemask during coronavirus and flu outbreak. Virus and illness protection, hand sanitizer in public crowded place.[/caption]
Третиот пристап е нешто помеѓу 1 и 2. Целта е да се постигне масовна вакцинација, но по можност без да се покаже фактот дека државата е подготвена насилно да им наметнува работи на своите граѓани (секогаш е подготвена, но во „тивки времиња“ има тенденција да се заборави).
Како да се постигне ова? Иницијативи!
Наједноставен начин е оној што првпат ќе им падне на памет на сите кога ќе ја споменеме иницијативата - пари.
Да, постои многу реална можност државите да можат да им плаќаат на своите граѓани да се вакцинираат. На овој начин, никој не може да каже дека е „принуден“ - иако тој всушност е.
Повеќето луѓе живеат во финансиска сиромаштија и тешко можат да одбијат таква парична награда. Колку пари се вклучени?
Ова ќе треба да го дефинира секоја држава што ќе се определи за ваков пристап. Тамам да биде „доволно“ за да дојдат доволно луѓе за да се вакцинираат. Би било непрофесионално да се каже предвремено која бројка би се сложиле на ваква вакцинација, би било непрофесионална, но луѓето што се занимаваат со макроекономија на една земја/регион треба да можат лесно да ја пресметаат оваа бројка според општата состојба на општеството.
Иако звучи како „скап“ метод за земјата, тоа навистина не е. Зошто?
Бидејќи секоја држава, кога ги става броевите на хартија, брзо ќе открие дека е многу поевтино да им се плаќа на граѓаните да се вакцинираат отколку да продолжат со варијации на заклучоци кои влијаат на тоа многу повеќе финансиски.
Се разбира, државата не е глупава - првата вакцина ќе се пушти доброволно за да се вакцинираат сите оние кои не треба да плаќаат за тоа!
Кој е проблемот со овој трет метод? Како прво, тоа е форма на експлоатација на сопствените граѓани.
Второ, ако државата започне да нуди пари во замена за вакцинација, може да се создаде група ултраскептици меѓу скептиците, кои во неа ќе видат потврда дека „нешто не е во ред“ со вакцината.
Но, не е сè во парите.
Овој трет метод е растеглив. Плаќањето во замена за вакцинација може да се нарече пристап „ЗА“.
Имено, наместо пари, државата можеше да им ги даде на своите граѓани во замена за вакцината она што претходно им го одземаше (иако за пари, ќе речат некои, истото може да се каже) - може да им ја врати слободата!
Како би работел овој пристап „3Б“? На некој начин, граѓаните кои се вакцинирани ќе имаат сертификат со себе, а таа потврда ќе им овозможи да направат многу работи што другите не можат.
Прво, тие ќе можат да се движат без маска. Тие ќе можат да ја игнорираат социјалната дистанца. Но, тоа не е сè - вакцинираните лица ќе можат да уживаат во бројни „бонуси“ што ќе бидат забранети за другиот дел од населението (иако до пред една година на сите им беше дозволено сè за време на „старата нормалност“).
Американскиот весник Билборд објави интересна ексклузивна статија за тоа како Тикетмастер корпорејшн, која продава билети за концерти, спортски натпревари и други настани, размислува да воведе опција според која само вакцинираните можат да купат билет (еден ден подоцна Тикетмастер изјави дека не е така).
Многу авиокомпании веќе размислуваат за ново правило според кое само вакцинираните лица смеат да управуваат со своите авиони ...
Можеме да бидеме бесконечно креативни во тоа. Дали само вакцинираните можат да одат во кино? Во продавниците се дозволени само вакцинирани лица? Само вакцинирани лица можат да се регистрираат на страници за романтично запознавање? Брзо ќе излеземе со неколку сценарија за научна фантастика кои сега всушност стануваат дел од новата реалност.
Значи, третиот метод е всушност поделба на населението на вакцинирани и невакцинирани. Така, оние што одбиваат да бидат вакцинирани, ќе станат како оние од претходната ера кои одбиле да поседуваат мобилен телефон.
Се разбира, ова е „перфиден“ и „лукав“ метод, но тие веројатно би го испробале истото пред да воведат присилна вакцинација. Како и да е, работите функционираат така денес. Луѓето доброволно го даваат она што се бара од нив, а понекогаш и тоа мораше да им се одземе насилно. Ова секако се однесува на приватноста на поединецот, што е наводно многу важно, но индивидуата со своето учество во социјалните мрежи, обично по име и презиме, доброволно ја дава целата своја интимност во замена за многу малку (виртуелни пријателства).
Во случај на вакцинација, тие ќе добијат многу повеќе, ќе ја добијат својата слобода назад, ќе добијат „ВИП пас“ до местата каде што нема заразени луѓе, меѓу луѓето, во толпата ... назад во „старото нормално“. Иако нема да има такво вистинско враќање, можеби затоа што ниту „старото“ не беше сосема нормално?
Но, тогаш зошто државата би им платила на граѓаните да примаат вакцини? Бидејќи овие методи звучат многу убедливо. Би платила, затоа што и е потребен брз имунитет на стадото, а не полека да ги убедува луѓето со месеци со некои психолошки трикови да дојдат и да се вакцинираат.
И, што ако државата нема пари (или волја) за вакви иницијативи? Потоа прескокнете го пристапот 3 и одете на пристапот 2 - задолжителен, принуден и точка. Во моментов, државата не е толку загрижена за тоа како ќе го вакцинира своето население, туку дали вакцината ќе биде ефективна, а тоа останува да се види.
Сите овие пристапи детално ги опиша професорот Јулијан Савулеску од Универзитетот во Оксфорд и тој не е единствениот и не би било изненадувачки некој да смисли друг „нов пристап“, но факт е дека сето тоа ќе се случи прилично брзо.
Конечно, поддршката за задолжителна вакцинација, според најновите истражувања, опаѓа со продлабочувањето на кризата. Ова значи дека скептицизмот расте. Не е ни чудо што ова е во атмосфера каде медиумите, експертите и владините претставници се чини дека не можат да се воздржат од ширење противречности.
Пристапот кон оваа пандемија, од психолошко-информативна гледна точка, беше поразителен уште од првиот ден. Можеме само да се надеваме дека до следната пандемија ќе научиме нешто од ова искуство (притоа задржувајќи ги смоквите да се држат до стогодишен интервал во однос на појавата!).
(vecer.mk via)
