Германија се повеќе го губи сјајот на ветената земја за хрватските градежни работници, велат синдикатите и работодавачите, бидејќи приходите во Хрватска значително се зголемија по потпишувањето на колективниот договор, додека трошоците за живот растат во кризната Германија.
Германскиот завод за статистика во извештајот за миграцијата преку нивната граница за 2023 година објави дека во таа земја пристигнале 20.604 хрватски државјани, а заминале 24.241. Една година претходно влегле 24.991, а излегле 24.001, додека во 2021 година во Германија дошле 28.457 граѓани со хрватски документи, а 23.475 од нив заминале.
Овие бројки потврдуваат дека се повеќе Хрвати ја напуштаат земјата, која со децении беше магнет за оние кои сакаа да заработат повеќе отколку во Хрватска.
„Полесно е да се најде љубовница отколку добар занаетчија“
Младен Землиќ од Градежниот синдикат на Хрватска вели дека во градежништвото синдикатите и работодавачите добро соработуваат, па затоа во јуни е склучен нов колективен договор со кој дополнително се зголемија платите на градежните работници.
Постојаниот раст на платите во хрватската градежна индустрија, кој беше поттикнат од недостатокот на работна сила, доведе до фактот дека можете да заработите добри пари во Хрватска, па пресметката им кажува на нашите градежници дека е се поисплатливо да се работи во нивната татковина.
Затоа што, како што вели соговорникот, ги немаат трошоците за домување што „летнаа во небо“ во Германија, а од друга страна, живеењето со семејството е силна кочница за размислување за заминување на работа во странство.
Недостигот на мајстори целосно го промени размислувањето на работодавците, кои сфатија дека без атрактивни приходи е невозможно да се задржи работната сила.
Землиќ на шега вели дека „денес е полесно и поевтино да се најде љубовница отколку добар занаетчија“.
Во моментов просечната нето-плата во градежништвото е 1.300 евра без разни неоданочливи надоместоци, а со надоместоци е значително над просекот.
Землиќ додава дека новиот грански колективен договор им дава овластување на синдикатите да контролираат дали работодавците ги почитуваат одредбите од договорот.
Но, додава соговорникот, проблемот веќе не се домашните градежни фирми, туку странците кои работат на големи инфраструктурни проекти, но не ги почитуваат нашите закони или колективни договори.
Оставете ги на мира затоа што работат на проект од национален интерес
Како пример тој наведува странска компанија која се занимава со изградба на проект за транспортна инфраструктура. Таа на своите работници им плаќа минимална плата, а кога дел од работниците се обиделе да влезат во синдикатот, работодавачот веднаш ги испратил дома.
Землиќ посочува дека таквата практика не е неприфатлива само за синдикатите, туку и за хрватските работодавачи кои ја сметаат за нелојална конкуренција.
Тој вели дека за ова еднаш се пожалиле во ресорното министерство, но им било кажано да ги остават на мира бидејќи се работи за фирма која реализира проект од државен интерес.
Претседателот на УО на Радник Крижевци, Мирко Хабијанец вели дека се забележува тренд хрватските градежни работници да и вртат грб на Германија.
Порано таму соодносот на платите во однос на Хрватска беше пет спрема еден, но сега е два спрема еден. Дополнително, во Германија не се достапни само платата, туку и разните неоданочени додатоци.
“Доволно е да се каже дека имаме 15 додатоци на плата кои достигнуваат 50 проценти од основната плата“, тврди Хабијанец.
Поради ваквата деловна политика во градежништвото, се повеќе ученици се запишуваат во гимназија на градежната насока или некоја од сродните насоки, што пред само неколку години беше незамисливо.
Зголемувањето на интересот за упис на стручни занимања го потврдува и директорката на Гимназијата „Иван Сељанец“ од Крижевци, Гордана Јуран-Ратковиќ, која вели дека се зголемуваат уписите на стручните занимања, особено во тригодишното образование.
Веднаш пополнети курсеви за ѕидари, столари и механичари
„Претходно во два рока едвај запишувавме студенти на мастер, столарија и машинство, а годинава ги пополнивме квотите веднаш штом се отворија уписите“, рече таа.
Директорката смета дека интересот е зголемен бидејќи на учениците по завршувањето на училиштето им се гарантира работа со повеќе од пристојни примања. Покрај тоа, има многу работодавци, па ако не им се допаѓа нивното сегашно работно место, можат брзо да го сменат работодавецот.
Со оглед на недостигот на работна сила во градежната индустрија, многу квалификувани работници сфаќаат дека за нив е поисплатливо да отворат сопствен занает, отколку да заминат во странство.
„Хрватска стана земја за сигурно вработување и пристојна заработка во градежништвото, па затоа не треба да чуди што денешните ученици претпочитаат да останат дома отколку да одат на Запад“, вели Јуран-Ратковиќ.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
