Иако финансиските пазари се смирија, останува загриженоста дека сегашната криза на доверба во банките може да се прошири.
Кои други опасности постојат?
По турбулентниот викенд, финансиските пазари нервозно реагираа на веста за спас на швајцарската банка Credit Suisse. Европските банкарски акции прво паднаа, но потоа нивната вредност се стабилизира. Останува големото прашање дали постои опасност од ширење на последните кризи во банкарскиот сектор.
Според експертите, исклучено е итно ширење на кризата во Европа поради проблеми со неколку регионални банки во САД. Речиси и да нема деловни контакти со овие кредитни институти, посочува тој и додава дека пред се структурата на инвестирање во ризик не може да се споредува со европскиот финансиски сектор.
Во потрага по повисоки профити, американските банки инвестираа значителни финансиски ресурси во ризични инвестиции кои можат да се продаваат само со големи загуби во време на криза. Ова е еден од проблемите што на крајот доведоа до колапс на Силиконската долина банка (SVB). Европските банки, пак, не влегоа во ризични инвестиции кои можат да станат проблем во случај на криза.
Криза на доверба
Ако, според тоа, во голема мера може да се исклучи директното ширење на кризата во банкарскиот сектор од правец на Соединетите Американски Држави, вистинската опасност сè уште лежи во темелите на секој банкарски бизнис: во довербата дека овие финансиски куќи можат да ги исполнуваат своите обврски во секое време. И таа доверба во последните денови е тешко нарушена.
Не е случајно што Credit Suisse мораше да се спаси токму сега - тоа е индиректна последица на настаните во САД. Таа голема швајцарска банка со години се бори со внатрешни проблеми кои, со оглед на актуелната криза на довербата, излегоа од контрола. Типично беше и тоа што оваа некогаш горда банка неодамна, а тоа значи предоцна, призна „значителни слабости“ во внатрешните финансиски контроли.
Тоа потсети на финансиската криза од 2007/08 година, која во понеделникот наутро веднаш се одрази на банкарските акции во Европа. По значителниот пад, велат акциите на Дојче банк, курсот повторно закрепна. Имено, иако финансиските пазари гледаат на банките со многу поголем скептицизам, тие сепак си веруваат една на друга.
Потиснување на кризата на самиот почеток
Така, довербата останува одлучувачки фактор за развојот на ситуацијата во наредните денови и недели. Тоа им е повеќе од јасно на политички одговорните, по последната финансиска криза. Брзото и радикално посредување насочено кон спасување на банката Credit Suisse и концентрираната акција на централните банки покажуваат колку е решена политиката да ја задуши можноста за ширење на кризата уште од самиот почеток.
Во исто време, властите од оваа и од другата страна на Атлантикот неуморно повторуваат дека банките станаа значително поотпорни по финансиската криза. „Банкарскиот сектор на еврозоната е отпорен и во силна позиција кога се во прашање капиталот и ликвидноста“, тврди шефицата на Европската централна банка, Кристин Лагард. Сегашната ситуација не може да се споредува со тогашната криза, порача германскиот канцелар преку својот портпарол. Олаф Шолц истакнува дека германскиот банкарски систем е „на стабилни нозе“.
Можни дополнителни изненадувања
Иако решителните постапки на сите актери ги смирија пазарите на почетокот на неделава, а нови проблеми не се на повидок, сепак банкарската криза не е завршена. Една од лекциите од минатите кризи е дека тие траат подолго отколку што првично се мислеше, истакнува Артур Брунер, шеф на тргување со обврзници во ICF-bank.
Кризата на доверба може дополнително да биде поттикната од понатамошните проблеми на американските регионални банки поради сегашните каматни стапки. Случајот со швајцарската банка Credit Suisse, кој откри јасна информациска асиметрија меѓу банкарските упатени лица и јавноста, покажа дека постои опасност од дополнителни, скриени ризици во банкарскиот сектор. Затоа, учесниците на пазарот треба да бидат подготвени за изненадувања во секое време.
