logo
logo
logo

АЛАРМ ВО ЗАГРЕБ: Детските кражби скокнале за 120 отсто!

Vecer | 23.11.2022

АЛАРМ ВО ЗАГРЕБ: Детските кражби скокнале за 120 отсто!

Бројот на кражби од деца во Загреб е зголемен за повеќе од 120 отсто во споредба со истиот период лани. Продавачите станаа инспектори за лов на непослушни деца, а вредноста на украдените производи понекогаш достигнува сума и поголема од илјада куни (132 евра).

Начинот на постапување со малолетните престапници за Јутарњи го објаснуваат од загрепската полиција, а можните причини за кражбата од психолошки аспект ги добиле од Поликлиниката за заштита на деца и младинци.

- Најмалото дете што го фатив како краде имаше само седум години. Откако работам како продавачка, станав свесна колку децата, кои ни изгледаат невини и неискусни, всушност крадат. Понекогаш се работи за ситници, а еднаш ја собравме количината на облека што се обидоа да ја украдат и дојдовме до сума од 2.018 куни (267 евра), изјави продавачка во источниот дел на Загреб.

Таа додава дека е тешко да се следи текот на кражбата бидејќи според неа има премалку работници. Понекогаш менаџерот на продавницата мора да постави вработен на влезот кој само се поздравува и ја следи ситуацијата во продавницата за да спречи обид за кражба. Веднаш по пристигнувањето на новото работно место, била предупредена на што да внимава и кои се методите на кражба, а детската фантазија ја подигнала границата на ново ниво.

Според статистиката на Загребското јавно обвинителство евидентно е дека бројот на малолетнички кражби од минатата година е зголемен за 124 отсто.

Во периодот од јануари до септември 2021 година биле пријавени 17 кражби, додека за истиот период во 2022 година биле пријавени 38 кражби.

Продавачите велат дека децата најмногу крадат во летните месеци, што го покажува и статистиката. Во 2021 година шеесет проценти од кражбите се евидентирани во периодот од јули до септември, додека годинава таа бројка е околу четириесет проценти од вкупниот број анализирани кражби.

- Кога првпат почнав да се занимавам со оваа работа, се срамев да обвинувам и испитувам некого, особено децата, но набрзо сфатив дека морам. Најчестиот начин на кој ја изнесуваат облеката од продавница е со тоа што сами ја облекуваат, а над украдената облека ја облекуваат облеката во која дошле во продавница. Имавме и неколку екстремни случаи кога, на пример, со алуминиумска фолија покриваа торба за подарок, бидејќи во случај на кражба, уредот на излезот од продавницата не го препознава 'зуењето' на облеката, објаснува продавачка.

Слична ситуација имало и во аптека во центарот на градот која продава играчки, козметика, парфеми и покуќнина. Таму, 15-годишно девојче е фатено како се обидува да украде парфеми и козметика во кеса за замрзнување, која како алуминиумска фолија ги измамува уредите што се таму за да го регистрираат обидот за кражба.

Поискусните крадци, и малолетни и возрасни, знаат да вадат ознаки и аларми од облеката, па продавачите немаат доказ дека облеката е украдена, освен камерите кои го снимаат влегувањето во соблекувалната. Со зголемениот метеж во продавницата ретко има вработен кој е задолжен за следење на настанот пред камера, поради што продавачите за кражбата дознаваат дури кога ќе најдат докази во штандовите. Потоа повторно се прегледуваат камерите и се прави обид да се утврди кој е виновникот.

- Мислам дека децата не крадат од потреба, туку од забава. Имавме случај кога седумнаесетгодишно девојче се понуди да плати за се што се обиде да украде, а тоа не беше мала сума, во замена да не се повика полиција и нејзините родители. Двајцата другари краделе сосема случајно, камерите ги снимиле додека во украдената облека се сликале пред кабината, изјавила продавачката.

Таа се присетува и на случајот кога момче на само десет години со училишна чанта на грб, зело неколку играчки и само истрчало од продавницата. По неколку часа дошол со родителите кои го принудиле да се извини и да врати се што украл.

- Тоа беше единствен случај. Најчесто родителите имаат потреба да ни викаат, да се обидат да не поткупат и да ни се закануваат, а има и такви кои само му кажуваат на детето дека тоа не требало да се направи. Полицијата секогаш беше брза и коректна во нашиот случај, додава продавачката.

Таа вели дека нема правила за тоа што е украдено, но има одредени моменти кога е поверојатна кражбата.

- Се краде се што може да им биде од корист. Нема да украдат тава, но да речеме чаши, ламби, долна облека, маици, хулахопки, козметика, шноли, моливи, најдовме секакви работи во џебови и чанти, вели продавачката.

Често се случува децата-крадци да не бидат фатени, а понекогаш, ако е мала количина, се пуштаат со предупредување. Некои деца, вели, добро реагираат на тоа и се плашат, додека на некои воопшто не им е грижа.

- Знам дека не е во ред и дека треба секој пат да се јавиме во полиција, макар и гуми за џвакање, но понекогаш навистина немаме време да ги ’гледаме’ децата додека не дојдат родителите и полицијата. За жал, во продавницата немаме чувар кој би ја вршел таа работа, но таа е на вработените кои и онака имаат премногу обврски“, вели продавачката.

Од полиција потврдуваат дека постапуваат во сите случаи кога е пријавена кражба или во неа е фатено дете, без разлика на висината на штетата. Продавницата во која се случило мора да ја пријави кражбата.

- Постапувањето на полицијата најчесто започнува со прием на пријава или барање за интервенција врз основа на што по проверка на пријавата полициските службеници се упатуваат на понатамошно постапување, што значи дека во најголем број случаи кривичната истрага се води врз основа на по добиените информации од деловниот субјект, соопшти полицијата.

Откако дете, односно малолетно лице е фатено во кражба, тоа се носи во службените простории на полицијата. Поканата да дојде во полиција се доставува до родителот кој треба да дојде во станица со детето. Понатаму, секое постапување за малолетно лице мора да биде во присуство на родител, старател или законски старател, а доколку тие се недостапни, се повикува дежурен социјален работник.

Децата до 14 години се кривично неодговорни, а со нив се разговара во присуство на нивните родители или социјален работник. Потоа се известува Државното правобранителство за млади и надлежниот Центар за социјални работи. За оние постари од четиринаесет години, санкциите се малку построги. Децата на возраст од 14 до 18 години се кривично одговорни и мора да им се обезбеди бранител.

- Доколку родителите/старателите не ангажираат бранител, на малолетникот му се обезбедува бранител по службена должност. Доколку се утврдат основи на сомнение дека дете (од 14 до 18 години) сторило кривично дело, се поднесува посебен извештај со личните податоци на детето до надлежното Државно правобранителство за млади и Центарот за социјални работи, велат од ПУ на Загреб.

Од Детската поликлиника велат дека е важно да се набљудува севкупниот контекст во кој расте еден млад човек и околностите за кои се претпоставува дека довеле до одредено однесување. Разбирањето на однесувањето на детето не го сметаат за оправдување, туку го проучуваат со цел да помогнат и да спречат слични постапки во иднина.

- Истражувањата покажуваат дека кај децата на возраст од 10 до 13 години може да се развие т.н полесни дела/прекршоци во вид на кражби, кои можат да напредуваат од кражби дома, преку кражби во училиште и продавници, па се до кражби на автомобили и провалување во куќи, што носи одредена материјална корист, напишаа од Поликлиниката за заштита на Деца и младинци на градот Загреб.

Додаваат дека покрај проценката на детето и неговите карактеристики, потребно е да се внимава и на тоа дали детето е емоционално лишено или запоставено. Доколку детето не е материјално лишено, основата на кражбата најчесто е доказ во врсничката група или своевидно казнување на родителите, додека некои млади едноставно крадат поради забава и потреба од возбуда. Треба да се размисли дали се работи за притисок од врсниците и дали кражбата настанала како резултат на закана, друга важна информација е колку пати се случила кражбата, дали детето било само или во друштво и како се однесувало после кражбата (пофалување , негирање, преземање одговорност за сопствените постапки).

- Постои можност за кражба доколку децата растат во сиромаштија и ги немаат задоволено основните животни потреби. Кражбата може да биде и реакција на некои промени и/или стресни настани во животот на детето или едноставно начин да се привлече вниманието кон себе во ситуации кога детето, поради некои објективни или субјективни тешкотии, не го гледаат оние кои треба, пред се родители, на пример при развод, рекле од Детската поликлиника.

Тие заклучуваат дека е неопходно детето да се запознае со ризиците од ваквото однесување, да се поттикне преземањето на одговорноста и последиците и да му се помогне да најде алтернативно прифатливо однесување за оние што сакаме да ги спречиме во иднина, без разлика дали станува збор за интервенција на родители или експерти.

Извор: Јутарњи

Фото: Гети, Илустрација

© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата

logo

Vecer.mk е прв македонски информативен портал, основан во 2004 година.

2004-2024 © Вечер, сите права задржани

Сите содржини и објави на vecer.mk се авторско право на редакцијата. Делумно или целосно преземање не е дозволено.

Develop & Design MAKSMEDIA LTD Skopje Copyright © 2004-2024. Vecer.mk